رمان‌هایی که در سال‌های اخیر، زنان خلق کرده‌اند، شباهت‌های فراوانی با هم دارند. به‌نظر می‌رسد نویسندگان زن ـ خواسته یا ناخواسته ـ از الگوی واحدی برای نگارش رمان‌های خود استفاده می‌کنند. در این مقاله سعی شده است تا وجود شباهت‌ها در پیرنگ چهار رمان اثبات شود. برای تحلیل این مسئله، از رویکرد ساختارگرایی استفاده شده است، چرا که در ساختارگرایی، ادبیات با دیدگاهی کلی و خود‌بسنده مطالعه می‌شود. با است...

رمان هایی که در سال های اخیر، زنان خلق کرده اند، شباهت های فراوانی با هم دارند. به نظر می رسد نویسندگان زن ـ خواسته یا ناخواسته ـ از الگوی واحدی برای نگارش رمان های خود استفاده می کنند. در این مقاله سعی شده است تا وجود شباهت ها در پیرنگ چهار رمان اثبات شود. برای تحلیل این مسئله، از رویکرد ساختارگرایی استفاده شده است، چرا که در ساختارگرایی، ادبیات با دیدگاهی کلی و خود بسنده مطالعه می شود. با است...

در زبان‌شناسیِ نقش‌گراییِ نظام‌مندِ هلیدی، سه فرانقش متنی، تجربی و بینافردی، سه لایة معنایی متفاوت هستند که با کمک آنها بندهای متن تحلیل می‌شوند و از این تحلیل، سبک‌شناسی متون حاصل می‌شود. هدف از این مقاله، تحلیل داستان کوتاه «نیمکت روبه‌رو»ی زویا پیرزاد ازمنظر نقش‌گرایی نظام‌مند و براساسِ سه فرانقش مذکور و تحلیلِ سبک‌شناسیِ آن است. نگاه زبان‌شناختی و نقش‌گرایی به سبک، با تعاریف سبک در ادبیات همپوشی ...

  دهه‌ی هشتاد دوران تغییرات اساسی در گفتمان‌های قدرت حاکم در ایران است. رقابت دو گفتمان اصلاح‌طلب و اصول‌گرا باعث ایجاد شکاف در هژمونی حاکم شد و این امکان را برای افراد جامعه به وجود آورد تا نگاهی نو به نقش‌ها و وظایف خود در جامعه بیندازند و به بازتعریف هویت فردی خویش بپردازند. یکی از گروه‌های اجتماعی که اثرات این تغییرات سیاسی و اجتماعی حاکم را در آن‌ها می‌توان بررسی کرد، نویسندگان زن هستند. د...

آثار داستانی یکی از عرصه‌هایی است که فمینیست‌ها در بیان مسائل و دغدغه‌های زنان از آن بهره می‌گیرند. فمینیسم در هر جا که ردپایی از زنان دیده می­شود بسیاری از هنجارها، سنّت­ها و باید و نبایدها را به چالش کشیده و مورد تردید قرار داده است. شماری از داستانهای زن‌محور در کنار بیان مشکلات زنان آثار مخربی نیز داشته‌ است؛ زیرا این آثار با دیدگاهی ضد ارزشی به جایگاه خانواده، ازدواج و روابط زناشویی می‌نگرد...

قهرمان داستان و شخصیت مقابل او در چهار اثر متعلق به دهه دهه­ها 70 و 80 «چراغ­ها را خاموش می­کنم» اثر زویا پیرزاد، «انگار گفته بودی لیلی» اثر سپیده شاملو، «نیمه غایب» از حسین سناپور و «هم­نوایی شبانه ارکستر چوب­ها» از رضا قاسمی. هدف اصلی این پژوهش مشخص کردن این موضوع است که آیا رمان­های ذکر شده واقعیت­های دهه هفتاد و هشتاد را منعکس می­کنند یا خیر؟ این پژوهش، با بررسی دقیق مفهوم قهرمان داستان و ش...

زنان تنها در شرایطی می‌توانستند آثار ادبی خود را منتشر کنند که جایگاه اجتماعی خاص خود را داشته باشند. برای دستیابی به این جایگاه، حرکتی پایه‌ریزی شد که در نهایت به جنبشی تحت عنوان فمینیسم منجر شد. از زمانی که زنان پا به عرصه اجتماع و فعالیت‌های ادبی گذاشتند، در بررسی آثار ادبی، پژوهش-هایی مبنی بر ویژگی‌های نوشتاری آنان شکل گرفت. در این پژوهش دو رمان برجستۀ معاصر (بامدادخمار از فتانه حاج‌سیدجواد...

یکی از مهم ترین دستاوردهای تحولات فرهنگی بعد از مشروطه، آشنایی با اروپا و طرح مسایلی مانند برابری زن و مرد، عدالت، قانون مداری و... پدید آمدن فرم رمان و ظهور نویسندگان زن است. زنان به عنوان بخشی از جامعه ادبی به آفرینش آثاری پرداختند که بیان کننده خواسته ها و دغدغه های ایشان بود. زنان نویسنده ، همان گونه که در این رساله نشان داده می شود، توانستند در نیم قرن گذشته با خلق آثاری داستانی که با عن...

در بین تمام مواردی که به جامعه، انسان و فرهنگ انسانی مربوط می شود، مسأله زن همواره با پیچیدگی های بسیاری همراه بوده است. ادبیاتِ ایران- و در یک نگاه کلی، ادبیات جهان- در مجموع سیمایی مردانه دارد و زن به تعبیر امروزی «جنس دوم» محسوب می شود و چهره او گاهی در قالب نقش های مطلق و کلیشه ای محبوبه ای دوست داشتنی، معصوم، زحمت کش و دست نیافتنی و گاه با چهره ای شیطانی، بی وفا، حقیر و قابل ترحم ترسیم شده ...

چکیده شخصیت و شخصیت­پردازی، یکی از عناصر اصلیِ داستان است. در اکثر رمان ها و داستان ها – به­ویژه آثار رئالیستی – عنصر شخصیت، نسبت به بقیه­ی عناصر، اهمیت و کارکرد قابل توجه­تری دارد. به عبارت دقیق­تر مثلاً اگر آثار حادثه­ای، رویداد محورند، آثار رئالیستی، معمولاً شخصیت محورند. با توجه به همین امر، در این رساله شخصیت و شخصیت­پردازی را در دو رمان رئالیستی از دو نویسنده­ی معاصر بررسی و مقایسه کرده­ایم...