مولانا در لابلای داستان‌ها و حکایت‌هایی که نقل می‌کند، تجارب عرفانی خود از جهان طبیعت و دیگر مظاهر زیست انسانی را با مخاطبانش به اشتراک می‌گذارد. سه تجربه عمده او در آثارش «تجربه عرفانی ذات الهی»، «تجربه عرفانی حقیقت انسانی» و «تجربه عمل روحانی» است که از سه سطح توحید، انسان­شناسی و عمل نشأت گرفته است. مولانا با بهره­گیری از مبانی معرفتی اسلامی و جهان­بینی عرفانی خود جهان را به شکلی پویا و در س...

از جمله مفاهیم قابل توجه در مطالعات انسان‌شناختی توجه به زبان و فرهنگ است. زبان به تعبیر ادوارد بارنت تایلور یکی از عناصر فرهنگی است که پس از عبور از فرهنگ در سطح فرهنگ عامه با تولیدات ادبی به نقش‌آفرینی‌های نوینی در زندگی فرهنگی و اجتماعی انسان‌ها می‌پردازد. از آن جمله می‌توان به داستان‌ها و افسانه‌های قومی اشاره نمود که این تولیدات لایه‌هایی از فرهنگ جامعة انسانی را بر می‌تابد. این م...

هدف این نوشتار بررسی ژرف‌ساخت استعارۀ دختر رز در اشعار شاعران فارسی زبان به‌ویژه اشعار حافظ به لحاظ اسطوره‌شناسی،‌ تاریخی ـ فرهنگی، روان‌شناسی و زیبایی‌شناسی است. ‌برای نیل به این هدف، توجه به خاستگاه فرهنگی ـ اجتماعی این استعاره در اعصار پیش از تاریخ، ‌نقش اسطوره در شکل‌گیری آن، و پیوندها و شباهت‌هایی که بین شراب و عناصر زنانه وجود دارد، ضروری است. این مقاله در چهار بخش تنظیم شده است: بخش اسطو...

چکیده ادبیات بومی مجموع های از عناصر فرهنگی مذهبی است که در پی نشان دادن شیو ه ی زیست ملتی معین است. اثر خواب با چشمان باز، مجموعه ی چهارده داستان کوتاه نوجوان امروز است. از ویژگی  های برجسته ی این مجموعه، ارا یه ی تصویری زنده از مؤلفه های بومی  مذهبی ایرانی در همه جای کتاب است. ذکر این امر لازم است که مراد از بومی گرایی در این نوشتار، عناصر بومی در گستر ه ی سرزمین ایران و در معنای عام آن...

جهان‌گرایی در بستر فناوری ارتباطات و اطلاعات موجب کم‌رنگ شدن مرزهای مکانی و زمانی شده است. برخی معتقدند که این فرایند باعث ورود جوامع به دوره‌ای جدید به نام دورة فرانوگرا شده است. فرانوگرایی عناصر و ویژگی‌های دورة مدرن همچون خرد و پیشرفت را به چالش می‌کشد. فرهنگ جوامع فرانوگرا، فرهنگی سطحی و متحرک و تا حد زیادی تحت تأثیر رسانه‌های ارتباط جمعی است. تحقیق حاضر به بررسی رابطة بین جهان‌گرایی و فران...

خلیج‌فارس با فرهنگ و هویت تاریخی اصیل و مشخص خود در ذهن پژوهشگران به عنوان یک منطقه با تمامی تعاریف ارائه شده برای آن شناخته می‌شود، اما امروزه این منطقه شاهد واگرایی در میان کشورهای ساحلی است. این در حالی است که بررسی‌های تاریخیِ این منطقه، تا پیش از عصر استعمار، نشان از نوعی وحدت رویه و هم‌گرایی در میان قدرت‌های ساحلی دارد. طی دو قرن اخیر، منطقه‌ی خلیج‌فارس شاهد مداخلات سیاسی و اقتصادی قدرت‌ها...

استعارات، کنایات، تشبیهات، مجاز و ضرب­المثل­ها علاوه بر جنبۀ تخییلی، جنبۀ فرهنگی نیز دارند. ازآنجاکه این تعبیرات آیینۀ تمام­نمای تاریخ، فرهنگ و اندیشه در هر جامعه هستند، در حوزۀ مباحث معاصر ترجمه، توجه صاحب­نظران را به خود جلب کرده ­است. ترجمۀ عناصر و جنبه­های فرهنگی گنجانده­شده در متن، در باور برخی از نظریه­پردازان معاصر امکان­پذیر نیست، درحالی­که برخی دیگر آن را در ضمن چارچوب­های خاصّی ترجمه­پ...

«شهرزاد» اثر ماندگار پدر نمایشنامه‌‌نویسی عربی؛ توفیق الحکیم با استناد به داستان هزارویک شب در جامه‌ای فلسفی ابداع شده‌ و نه تنها در بُعد اندیشگانی، بلکه از نظر ادبی نیز حائز اهمیت است. همواره مقوله‌‌هایی وجود دارند که به دلیل تعلق به فرهنگ مبدأ به راحتی قابل انتقال به متن مقصد نیستند. انتقال این مقوله‌ها که به نام مقوله‌های فرهنگ‌محور شناخته می‌شوند با دشواری زیادی روبه‌رو است. پیوند‌ه...

چندین دهه است که آموزش زبان بدون در نظر گرفتن فرهنگ، آداب و رسوم ملل، منسوخ شده است. بر اساس نظریه های معاصر، علم آموزش زبان های خارجی و کسب مهارت زبانی، بدون شناخت مسائل بین فرهنگی ناپایدار خواهد بود. واقعیت این است که گرایش گاه شدید زبان آموزان به فرهنگ و شیوة زندگی جوامع مقصد، انگیزة گروه قابل توجهی از آنها است. روش های جدید آموزش زبان های خارجی بر اساس نظریه های ارتباط بین فرهنگی، استفاده ف...