نمونه‌های فراوانی از اسطورۀ «یاد و فراموشی» را می‌توان در میان اقوام، قبایل و تمدن‌های مختلف یافت. این بُن‌مایه اصیل هم‌چون موتیفی تکرار شونده، در پیرنگِ رمان‌ها و داستان‌های کوتاه معاصر به چشم می‌خورد. هدف پژوهش حاضر، معرفی و تحلیل نمونه‌ای از اسطورۀ «یاد و فراموشی» در یکی از داستان‌های نویسندگان معاصر ایران است. داستان «درخت گلابی»ِ«گلی ترقی»، روایتی است از فراموشی و سترونی ذهنِ راوی که به یاری م...

رمان خواب زمستانی نوشتۀ گلی ترقّی از داستان‌های معاصر فارسی محسوب می‌شود که در آن نویسنده از نماد، اسطوره و کهن‌الگو بهره برده است. در خوانش هر داستانی ازجمله این داستان چرایی انتخاب نام برای شخصیت‌ها یا علّت استفاده از صفت، ضمیر و... به‌جای نام‌ها و یا دلیل بدون نام بودن شخصیت‌ها ذهن هر خواننده‌ای را درگیر می‌کند. هدف از این پژوهش نیز بررسی و تحلیل نام‌ شخصیت‌ها در داستان خواب زمستانی است. در پژ...

این پایان نامه تلاشی برای بررسی تطبیقی سبک شناسی آثار داستانی زویا پیرزاد، شهرنوش پارسی پور و گلی ترقی است. گلی ترقی از داستان نویسان دهه 40 تا کنون است. ترقی با آثاری چون، خاطرات پراکنده، دو دنیا و جایی دیگر، توانست خود را به عنوان نویسنده ای صاحب سبک و زبان معرفی کند. در بیشتر داستان های ترقی، آدم هایی وجود دارند که در حین پیری و یا مرز کهنسالی به سر می برند. ترقی به مکان های قدیم، احساسی دار...

تحلیل زبان داستان، بررسی معانی ثانوی آن اعم از معنای ثانوی اصلی و معانی ثانوی جانبی داستان و کشف ارتباط پیچیدۀ آن ها با یکدیگر  است. از منظر این پژوهش، معنای ثانوی اصلی در داستان، همان درونمایۀ آن است که معانی برآمده از عناصر و شگردهای داستان بدان دلالت دارند و در ارتباط با هم، شبکۀ پیچیده­ای از معانی ثانوی داستان را تشکیل می­دهند. این جستار، در خوانش مجموعه داستان­ «جایی دیگر»، اثر گلی ترقی، ش...

رویکرد روایت شناختی1 در بررسی ساختار روایت های داستانی2، بستر و الگوی منظمی برای تحلیل مؤلفه های اصلی متن روایی، یعنی داستان3 و متن4 فراهم می کند. در این جستار، به تحلیل داستان دو دنیا از دیدگاه روایت شناختی پرداخته می شود و به فرض اولیه پژوهش در مورد امکان کاربرد عملی الگوی ساختاری روایت شناختی در روایت داستانی مدرن دو دنیا با بررسی مؤلفه های روایت شناسی در این داستان، پاسخ داده می شود. دلیل ا...

وضعیت زنان ایرانی در دورة پس از انقلاب اسلامی، همواره موضوع بحث و گفت وگو بوده است. این مباحث مربوط به موقعیت، کارکرد، حقوق و نیز چهرة اجتماعی آنان می شوند. همانطور که می دانیم، هر نوع تغییر و تحول اجتماعی متاثر از افراد و گروه هایی است که آن جامعه را تشکیل می دهند. در این زمینه، به ویژه وضعیت زنان ایرانی قابل توجه است. از میان این زنان که به طور کلی اعضای غیر فعال و خاموش جامعه و البته اکثریت ...

در تحلیل آثار گلی ترقی دو سطح متفاوت "سرگشتگی" وجود دارد که گویای احساس "بی خانمانی" شخصیتها چه در غربت و چه در سرزمین مادری است. در نتیجه این احساس، شخصیتها با دنیای اطراف خود غریبه بوده و در فقدان ارتباط با آن به سر می برند. در این تحقیق مظاهر "سرگشتگی" در اعمال و گفته های شخصیتها از طریق رویکرد پسا استعماری جستجو شده است. همچنین با دسته بندی حس "سرگشتگی" به دو نوع واقعی و مجازی یا استعاری عل...

ادبیات مهاجرت در جهان جریان نوپایی است. با این وجود، نویسنگان بنامی در این ژانر می نویسند که از میان آنها می توان ماری ان دیای و گلی ترقی را نام برد. ان دیای نویسنده فرانسوی در رمان خود به اسم سه زن قدرتمند به بررسی مشکلات زنانی می پردازد که ناخواسته مجبور به ترک دیار خود هستند. در اثر گلی ترقی به نام سه خدمتکار، متوجه می شویم که برای نویسنده، مسئله مهاجرت و زن دغدغه همیشگی است. در این پژوهش به...

زمان عامل ساختاری هر روایت است و نظمی که در شکل­گیری زمان روایت لحاظ می­شود، نقش مهمی در ساختار پی‌رنگ داستان دارد. «فرشته­ها» پنجمین روایت از مجموعه داستان «دو­دنیا» اثر گلی ترقی است که با بهره­گیری از گونه روایی خاطره-داستان به‌خوبی از تکنیک زمان روایی استفاده کرده است. این پژوهش با رویکرد توصیفی–تحلیلی به بررسی بی­نظمی زمان روایی و نقش آن در شکل­گیری پی‌رنگ در داستان کوتاه «فرشته­ها» از منظر...