رشد و گسترش سریع شهر اهواز با مشکلات بسیاری همچون شکل‎گیری مناطق حاشیه‎نشین فاقد سیستم دفع فاضلاب، وجود انواع پسآب‌های صنعتی، کشاورزی و خانگی در اطراف کارون و وجود پدیدة نامطلوب گردوغبار روبه‌رو است. توجّه به توسعة شهری اهواز، ضرورت اجتناب‎ناپذیر به نظر می‎رسد. بر این اساس، پژوهش حاضر با هدف سنجش، تحلیل و اولویّت‎بندی مناطق شهری اهواز از لحاظ مؤلّفه‎های شکوفایی، تدوین یافته است. مفهوم شکوفایی شهری...

برنامه‌ریزی توسعة شهری همواره با چالش‌های جدید در زمینة افزایش پیچیدگی‌ها در محیط تصمیم‌گیری روبه‌رو بوده است و این امر ضرورت به‌کارگیری روش‌های جدید را ایجاد می‌کند. در این زمینه، برنامه‌ریزی مبتنی بر سناریوسازی به‌عنوان رویکردی جدید می‌تواند به شناسایی و ارائة سناریوهای گوناگون برای تصمیم گیری های مشخص در مدیریت شهری کمک‌کننده باشد. در فرایند توسعة شهری، مقولة تفکیک اراضی همواره از موضوعات بح...

رشد پراکنده‌رویی شهری به‌ویژه در نواحی پیرامونی کلان‌شهرها یکی از مسائل بغرنج در سیاستگذاری توسعة فضایی مناطق کلان‌شهری است. هدف مقالة حاضر بررسی و تحلیل عوامل اقتصادی- اجتماعی و سیاسی مؤثر بر رشد این پدیده در قالب نظریه‌های مختلف رقیب است. به‌نظر می‌رسد تنها با آگاهی و درک از عوامل مولد این پدیده و شناخت اثرات زیست محیطی آن است که می‌توان ابزارهای کارآمد و مناسبی را برای سیاستگذاری توسعة فضایی...

امروزه برنامه ریزی شهری پایه و اساس توسعه شهری محسوب می‌شود، لذا نقش عوامل و عناصر اقلیمی را نمی توان در آن نادیده گرفت. طی دهه‌های اخیر به دلیل توسعه سریع شهرنشینی و صنعتی شدن، تغییرات قابل ملاحظه‌ای در کمیت‌های هواشناختی و کاربری سطح زمین در شهرهای بزرگ به وجود آمده است. با توجه به این که امروزه محققین به علت ناکافی بودن اطلاعات اقلیمی نتوانسته اند آن گونه که باید تأثیرات اقلیم بر شهر و یا تأ...

توسعة روستایی به‌عنوان یکی از زیرشاخه‌های توسعه همواره از مهم‌ترین مسائل دولت‌ها ازجمله در کشور عراق بوده است. هدف پژوهش حاضر تحلیل نظام توسعة روستایی براساس الگوی شبکة یکپارچة منطقه‌ای در استان کرکوک عراق است. این پژوهش از نوع توصیفی‌ـ تحلیلی است و برای جمع‌آوری داده‌ها و اطلاعات از مطالعات کتابخانه‌ای‌ـ اسنادی و پیمایش از نوع پرسشنامه استفاده شده است. جامعة آماری پژوهش را 79096 خانوار روستایی...

یکی از بزرگترین چالش‏های حال و آینده در نواحی روستایی بخش مرکزی شهرستان بیرجند، ایجاد اشتغال لازم برای کارگران مازاد و رانده شده از بخش کشاورزی است. ناتوانی بخش کشاورزی در جذب نیروی کار مازاد و تأمین درآمد کافی، منجر به سرازیر شدن سیل مهاجرین روستایی بخش مرکزی به سوی شهرها شده است؛ لذا ایجاد فرصت های اشتغال و درآمد به ویژه برای گروه‏های کم درآمد روستایی ضرورتی انکار ناپذیر است. بخش صنعت روستا...

در عصر حاضر که با خصیصه‌های عدم قطعیّت، نوآوری و پیچیدگی مسائل شناخته می‌شود، نظام برنامه‌ریزی سنّتی با چالش‌های متنوّعی مواجه است. یکی از ضعف‌های نظام برنامه‌ریزی منطقه‌ای رایج، عدم شناسایی، تحلیل و به‌کارگیری عوامل کلیدی توسعة منطقه است؛ از این رو، پژوهش حاضر با هدف شناسایی عوامل کلیدی توسعة استان خراسان شمالی با رویکرد آینده‌نگاری راهبردی انجام گرفته است. این پژوهش، با رویکردی آینده‌نگرانه از ت...

تهران از گذشته با معضل کم آبی روبرو بوده است و برای تأمین آب موردنیاز خود از دست اندازی به حوضه‌های مجاور کوتاهی نکرده است. با توجه به روند رو به رشد تقاضای آب و محدودیت منابع، در آینده‌ای نه چندان دور وقوع بحران آب در تهران بسیار محتمل است. با هدف جلوگیری از این بحران، ابتدا لازم است تا تحلیلی دقیق و کاربردی از وضعیت سامانة آب شهر تهران به عمل آید. در این تحقیق تلاش شده است تا از منظر "توسعة پ...

یکی از مهم­ترین مباحث شهر و شهرنشینی در ایران امروز، بررسی و تحلیل رشد و توسعة کالبدی-فضایی شهر و شهرنشینی است. در این زمینه، هدف کلی برنامه­ریزی شهری تأمین رفاه مردم از طریق ایجاد محیطی بهتر، سالم­تر، آسان­تر، مؤثرتر و دلپذیرتر است. به‌این‌ترتیب، تحلیل تناسب زمین برای توسعة شهری و شناسایی اراضی مناسب و اولویت­دار برای توسعة­ فضایی بسیار ضروری می­نماید. هدف این پژوهش، تحلیل عوامل و شاخص­های کمی...

نابرابری‌های بین­منطقه‌ای و درون­منطقه‌ای، به عنوان مشکلی بزرگ در توسعة منطقه‌ای کشورهای در حال توسعه وجود دارد. این نابرابری‌ها از نتایج سیاست‌های رشد قطبی به شمار می‌آید و این نابرابری‌ها مخالف اصول توسعة پایدار و متوازن و عدالت­محور است. دغدغة اصلی این کشورها، همواره رسیدن به یک توسعة متعادل بوده است. برخلاف سیاست‌های توسعة منطقه‌ای در ایران که بر اساس کاهش شکاف میان توسعة مناطق مختلف و ایجا...