قایق­ های بومی یکی از جنبه ­های مهم میراث دریایی هر منطقه به شمار می­ رود. اهالی جزیره ­ی قشم به عنوان پهناورترین سرزمین در خلیج فارس، از قایق­ های بومی متعددی استفاده می­ کنند. در اینجا بر اساس مصاحبه ­های مردم ­شناسی به بررسی نوعی قایق ساخته شده از ساقه‌ی درخت خرما پرداخته می­شود. نتایج بررسی دانش بومی ساخت قایق شاشَ ـ که اکنون فناوری آن از میان رفته ­است ـ نشان می­ دهد که بیشترین کاربری این ق...

ادبیات عامیانه هر قوم و ملّتی بخش عظیمی از فرهنگ معنوی آن ملت است که سینه به سینه از نسل های قدیم تا به امروز نقل شده و در گذر زمان حافظ هویت فرهنگی ملّت ها بوده است؛ این نوع ادبی شامل عادات، سنن، افسانه ها، قصه ها، باورها، آیین ها، ترانه ها، آداب و رسوم و ... می شود. بخش قابل توجهی از اصطلاحات عامیانه ایران، ضرب المثل هایی است که بر زبان عوام جاری است؛ این کاربردها در نثر فارسی و به خصوص در نوع ...

چکیده : این رساله به بررسی ادبیات عامیانه و ارتباط آن با اسطوره در داراب نامه می پردازد . داراب نامه طرسوسی مجموعه ای از اساطیر و باورها و همچنین عناصر عامیانه قوم ایرانیست که ارتباط اسطوره و عناصر عامیانه را به خوبی می توان در آن یافت نمود . اسطوره ، نماد زندگی دوران پیش از دانش بشر و بیانگر اعتقادات آن در روزگاران باستان است .ادبیات عامیانه گونه های متنوعی از اساطیر بدوی ، قصه های پریان که...

یکی از وجوه مطالعه در فرهنگ عامه مطالعه و بررسی نوع باورها و چگونگی عقاید مردم درمواجهه با بیماری‌هاست. ازسویی در گذشته(و حتی اکنون در مناطقی)درکنار طب سنتی، طب عامیانه رواج دارد. طب عامیانه آمیزه‌ای از خرافات و باورهای نادرست و گاه نشانه‌هایی از طب سنتی است. وجود بیماری‌های فراوان به دلیل نبود سواد و بهداشت و دردسترس نبودن پزشکان چیره دست، زمینه‌های رشد این باورها را بیشتر می‌کرد. هدف از این م...

فرهنگ عامیانه (فولکلور) به مجموعه ای از باورها، رفتارها، آداب و رسوم و سنّت های هر قومی گفته می شود که در بین مردم سینه به سینه نقل شده است. بررسی فرهنگ عامیانه در آثاری که در بطن مردم شکل گرفته اند، قابل اهمیّت و بررسی است زیرا با استخراج نکات عامیانه می توان به آداب و رسوم و وضعیت اجتماعی مردم روزگاری که کتاب در آن شکل گرفته دست یافت. در واقع با پژوهش در فرهنگ عامیانه می توان از نابودی سنّت های ...

فولکلور که به معنی شناخت عادات، رسوم، حکایت ها، باور ها، سرود ها، امثال و گفتار شفاهی مردم است، امروزه در حوزه علوم مختلف انسانی از جمله جامعه شناسی در شاخه های مختلف آن، تاریخ، روانشناسی، ادبیات، هنر و حتی ادیان مورد بحث قرار می گیرد. با توجه به پدیده جهانی سازی از سوی بلوک غرب، به نظر می رسد کاربرد فولکلور در ادبیات سرزمین های اسلامی از انتشار و وسعت بیشتری برخوردار شده و قوت بخشیدن به عناصر ...

به عنوان کهن ترین قصه مکتوب عامیانه در ایران که به طور شفاهی در طی قرون متمادی شکل گرفته است، سمک عیار منبع ارزشمندی برای شناخت زن و جنسیت در گذشته تاریخی، فرهنگی، و اسطوره ای ملت ایران است. نقش پررنگ و حضور تاثیرگذار شاهدختها و ملکه ها به عنوان نمایندگان زنانگی، حضور شاهان به عنوان مظاهر مردانگی، و تصویر شدن عیاران و آیین جوانمردی به عنوان عناصر فراجنسیتی، این قصه بلند را به سند فرهنگی بی نظیر...

در داستان های منثور عامیانه، زنان نقش هایی گوناگون برعهده دارند. در مقایسه با نقش منفعل و تزیینی زن در ادبیات رسمی و غنایی؛ نقش زنده، پویا، اثرگذار و گاه محوری زن در قصه های عامیانه تأمل برانگیز است. زنان فعال با شخصیت مثبتشان، آغازگر عشق، عیارپیشه، یاور قهرمان، پاسدار آزادی و آبروی خویش، جنگجو، طبیب و پرستار قهرمان، مخالف ازدواج اجباری، ثابت قدم در عشق، اهل مکر زنانه، فداکار، مهربان، خردمند، گ...

فرهنگ عامه یا فولکلور به معنای دانش عامیانه- توده مردم – است، با آن که میراث پیشینیان است، در حال حاظر جوامع امروزی نیز به شکل زنده و پویا وجود دارد. اسطوره ها، افسانه ها، باورها، قصه ها، طب عامیانه، رقص ها، ترانه ها و ضرب المثل هایی که همگی بین عوام وجود دارند، مجموعه ای از دانسته هایی هستند که از گذشته های دور، سینه به سینه و از نسلی به نسل دیگر به انسان های امروز رسیده اند.یکی از کارکردهای ف...

نقالی جزو پیشه هایی است که در ایران قدمتی دیرینه دارد. شماری از صاحبان این پیشه، در دربار شاهان فعالیت می کردند و با عناوینی نظیر سمرخوان، قصه خوان و نقال شناخته می شدند. در دربار شاهان قاجار، منصبی با عنوان نقال باشی وجود داشت. بعضی از نقالان درباری این عصر، ملقب به نقیب الممالک بوده اند. یکی از مشهورترین نقیب الممالک ها، نقال قصۀ امیرارسلان است. تا سال ها پس از انتشار مقدمۀ محمدجعفر محجوب بر ...