حسین مهرابی بشرآبادی
ااستاد بخش اقتصاد کشاورزی، دانشگاه شهید باهنر کرمان
[ 1 ] - بررسی تأثیر سیاست‌های حمایتی دولت بر بهره‌وری بخش کشاورزی در ایران (رهیافت دادههای تابلویی)
افزایش بهره‌وری عوامل تولید در بخش کشاورزی از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است. این مطالعه اثر سیاست‌های حمایتی دولت را بر بهره‌وری کل عوامل تولید در بخش کشاورزی ایران را طی دوره 1389-1360 مورد بررسی قرار داده است. شاخص ترنکوئیست1 برای تعیین بهره‌وری کل عوامل تولید و شاخص حمایت از تولیدکننده (PSE) برای محاسبه میزان حمایت در زیربخشهای کشاورزی استفاده شد. الگوی بهره‌وری در بخش کشاورزی با استفاده از ...
[ 2 ] - بررسی تاثیر جهش پولی نرخ ارز بر وقوع چرخههای تجاری در اقتصاد ایران (با استفاده از روش تجربی لوکاس و مدل رگرسیون خودتوضیح برداری)
سئوال اصلی مقاله این است که آیا جهش پولی نرخ ارز می‌توا ند یک متغیر پیشرو در وقوع چرخههای تجاری در ایران باشد. برای پاسخ به این سئوال ابتدا از روش فیلترینگ هادریک پرسکات تکانه های نرخ ارز، جهش پولی نرخ ارز و تکانه های تولید ناخالص داخلی واقعی در طی سالهای 9۵-1368 محاسبه شد و چهار چرخه کامل ارزی (اوج- اوج) شناسایی گردیدند. سپس از روش تجربی لوکاس همبستگی متقابل تکانه تولید ناخالص‌دا...
[ 3 ] - سنجش گردشگری پایدار با استفاده از شاخص ترکیبی پایداری و مدل برنامه‌ریزی ریاضی
با وجود نقش مهم صنعت گردشگری در رشد اقتصادی، افزایش گردشگران در برخی مناطق گردشگری می‌تواند موجب آسیب‌پذیری و نابودی منابع طبیعی و اکوسیستم شود، بنابراین لازم است تعاملی قوی بین ابعاد گردشگری و اثرات آن بر محیط زیست برقرار شود. هدف این مطالعه اندازهگیری پایداری گردشگری از طریق شاخص‌های گردشگری پایدار در سه بعد اقتصادی، اجتماعی و زیستمحیطی است. برای دستیابی به این هدف، یک شاخص ترکیبی پاید...
[ 4 ] - بررسی تاثیر نظام بهره برداری بر بهره وری عوامل تولید مطالعه موردی؛ محصول سیب زمینی استان های کردستان و همدان
در این پژوهش، تأثیر نظام بهره‌برداری بر بهره‌وری محصول سیب‌زمینی در سال زراعی 90-1391 بررسی شده است. دادهها بر اساس روش نمونه‌گیری دو مرحله‌ای خوشه‌ی و 208 پرسشنامه از کشاورزان و صاحبان مزارع در استان‌های کردستان و همدان جمع‌آوری گردید. در این مطالعه برای محاسبه تأثیر نظام بهره‌برداری از متغیرهای موهومی در تابع تولید استفاده شد. جهت انتخاب تابع تولید مناسب تابع‌های انعطاف‌پذیر و غیر انعطاف‌پذ...
[ 5 ] - تحلیل اقتصادی تبدیل سیستم سنتی به مدرن آبیاری محصول گندم در استان فارس
در مطالعه حاضر با استفاده از تابع مرزی پوششی نسبت شکاف تکنولوژیکی روش‌های مختلف آبیاری محصول گندم در استان فارس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. برای انجام تحقیق از اطلاعات 100 گندم‌کار در سال 1392 که به‌صورت تصادفی مورد مصاحبه قرار گرفته‌اند، استفاده شده‌است. مزارع نمونه بر حسب روش‌های مختلفآبیاری به دو گروه دارای سیستم آبیاری بارانی و فاقد سیستم آبیاری بارانی تقسیم شده‌اند. نتایج حاصل از تخمین ...
[ 6 ] - بررسی رابطه کارایی فنی تولیدکنندگان پسته با سطح زیرکشت (مطالعه موردی استان کرمان)
بیش از 80 درصد تولید و حدود 77 درصد سطح زیرکشت محصول پسته کشور به استان کرمان مربوط است. بخش عمدهای از منابع کشاورزی این استان به این محصول اختصاص یافته است. در این مطالعه کارایی فنی واحدهای بهره‌بردار پسته اندازه گیری شده است. برای اندازهگیری کارایی فنی، روش تحلیل فراگیر دادهها و روش تحلیل مرزی تصادفی وجود دارد. در این مطالعه از روش اقتصاد سنجی تحلیل مرزی تصادفی، که فارل آن را پیشنهاد کر...
[ 7 ] - بررسی تأثیر توسعۀ زیرساخت‌های حمل و نقل بر رشد اقتصادی استان‌های ایران
Transportation has been one of the human primary needs and it has been found a wider range with the economic and social development, today it’s considered as a symbol of civilization. It is one of the infrastructure sections in every society that, it not only influences on the development process but also will be changed during development. So, this study investigated the effect of transportati...
[ 8 ] - بررسی تأثیر توسعۀ زیرساخت‌های حمل و نقل بر رشد اقتصادی استان‌های ایران
یکی از نیازهای اولیۀ انسانی که با توسعۀ اقتصادی و اجتماعی دامنۀ گستردهتری پیدا کرده و امروز خود یکی از مظاهر تمدن به شمار میآید، مسئلۀ حمل و نقل است. بخش حمل ونقل از بخشهای زیربنایی هر جامعه است که علاوه‌بر تحت تأثیر قرار دادن فرایند توسعه، خود نیز در جریان توسعه دچار تحول میشود؛ از این رو، در مطالعه حاضر با استفاده از مدل دادههای تابلویی و اطلاعات سالهای 1379 تا 1390، میزان تأثیر توسعۀ ز...
[ 9 ] - بررسی تغییرات الگوی کشت و میزان استخراج منابع آب زیرزمینی با اعمال سیاست‌های کاهش مصرف آب در دشت ارزوئیه استان کرمان
با توجه به خشکسالی‌های متوالی در سالهای اخیر در مناطق مرکزی و شرقی کشور و از جمله استان کرمان، آب مهمترین عامل محدودکننده توسعه اقتصادی و مهمترین نهاده کشاورزی است. از‌این‌رو مدیریت مصرف این منبع ارزشمند دارای اهمیت است. هدف از مطالعه حاضر، بررسی واکنش و شبیه‌سازی رفتار کشاورزان (الگوی کشت) در برابر سیاست‌های کاهش مصرف آب در شهرستان ارزوئیه در استان کرمان است. این سیاستها شامل سیاست افزایش هزی...
[ 10 ] - بررسی اثر سرریزهای تکنولوژی بر رشد تولید سبز کشورهای منتخب در حال توسعه قاره آسیا
جریان سرریز های تکنولوژی به کشورها در چند دهه اخیر مورد توجه قرار گرفته است چرا که این سرریز ها منجر به افزایش دانش، ایجاد مزیت های رقابتی و ادغام های اقتصادی می گردند. با توجه به اهمیت سرریزهای تکنولوژی مقاله حاضر، در غالب مدل رشد رومر به بررسی اثر سرریز های تکنولوژی از دو کانال واردات حامل دانش و جریان ورودی سرمایه گذاری مستقیم خارجی بر تولید سبز کشورهای در حال توسعه منطقه آسیا طی دوره 2012-1...
[ 11 ] - بررسی عوامل موثر بر امنیت غذایی در ایران
توجه به امنیت غذایی در ایران همواره یکی از اهداف عمده برنامه‌های توسعه روستایی و کشاورزی بوده و دولت اقدامات نسبتاً وسیعی را برای بهبود آن انجام میدهد. مفهوم امنیت غذایی بسیار گسترده است و به وسیله تعامل دامنه‌ای از عوامل زیست شناختی، اقتصادی، اجتماعی، کشاورزی و فیزیکی تعیین میشود. امنیت غذایی هدفی است که در پس آن اهداف مهم دیگر اقتصادی نهفته است، که هر یک از اهمیت بسیاری برخوردار است. در مطا...
[ 12 ] - تحلیل الگوی مصرفی کالاهای مشمول یارانه: کاربرد سیستم تقاضای تقریبا ایده‌آل درجه2
در این مطالعه به منظور بررسی رفتار مصرف‌کنندگان و محاسبه کششهای قیمتی و درآمدی از سیستم تقاضای تقریبا ایده‌آل درجه دو استفاده شد و چگونگی توزیع درآمد میان گروه‌های مختلف درآمدی، به کمک شاخص‌های استخراج شده از این مدل بیان شد. برای رسیدن به اهداف مطالعه از دادههای هزینه خانوار مرکز آمار ایران در سال 1386 استفاده شد. سیستم معادلات تقاضا به روش رگرسیون‌های به ظاهر نامرتبط با استفاده از نرم‌افزارE...
[ 13 ] - بررسی رابطه‌ی میان تجارت محصولات کشاورزی و زمین مجازی در ایران
زمین یکی از منابع تولیدی در بخش کشاورزی است که کیفیت آن به دلیل گسترش تجارت خارجی محصولات کشاورزی طی سالهای اخیر، تحت تاثیر قرار گرفته است. از این رو تحقیق حاضر به بررسی تاثیر تجارت خارجی محصولات کشاورزی بر کاربرد زمین در بخش کشاورزی ایران و ارتباط آن با مباحث پایداری پرداخته است. برای این منظور ردپای اکولوژیکی برای کشور ایران طی سالهای 1386-1376 محاسبه شده است. مقادیر محاسباتی با شاخص دیگری...
[ 14 ] - تاثیر حمایت‌های دولت از بخش کشاورزی بر امنیت غذایی خانوارهای شهری در ایران
سیاست‌های حمایتی دولت در بخش کشاورزی، بهره‌وری و تورم از عوامل اثرگذار امنیت غذایی است. در این مطالعه با در نظر گرفتن نتایج تفصیلی هزینه درآمد خانوارهای شهری طی دورهی 1385-1362 امنیت غذایی این خانوارها با استفاده از شاخص کلی امنیت غذایی خانوار برآورد شده است. میزان حمایت از بخش کشاورزی با استفاده از شاخص معیار کلی حمایت و به تفکیک قیمتی و نهاده‌ای محاسبه شده است. با استفاده از روش تصحیح خطای ...
[ 15 ] - بررسی مزیت نسبی و نقشه‌ریزی تجاری صادرات خرمای ایران
در این پژوهش، مزیت نسبی و موقعیت تجاری صادرات خرمای ایران بررسی شده است. برای این منظور از شاخص‌های مزیت نسبی آشکارشده RCA))، مزیت نسبی آشکار شده‌ی متقارن ((RSCA، هیلمن و نقشه‌ریزی تجاری(TM) استفاده شده است. نتایج نشان میدهد که ایران طی دورهی 2005- 1995 در صادرات خرما دارای مزیت نسبی بوده و متوسط شاخص‌های RCA و RSCA برای این دوره 32/7 و 74/0 است. در رتبه‌بندی مزیت نسبی صادراتی کشورهای عمده‌ی ...
[ 16 ] - برآورد موجودی سرمایه در زیربخشهای کشاورزی ایران
در پاسخ به مشکل مشخص یا دقیق نبودن اطلاعات مربوط به موجودی سرمایه در ایران، این مطالعه موجودی سرمایه را بر مبنای انتگرال‌گیری از تابع سرمایه‌گذاری ناخالص و نرخ مجهول استهلاک سرمایه با استفاده از تکنیک تخمین تابع تولید مناسب در زیربخشهای زراعت و باغبانی، دام‌داری، جنگل و شیلات، طی دورهی زمانی 1384-1338 برآورد کرده است. نتایج به‌دست آمده نشان میدهد که میانگین موجودی سرمایه طی دورهی مورد بررسی...
[ 17 ] - ارزیابی اثرهای جانبی رفاهی برداشت بی‌رویه از آب‌های زیرزمینی (مطالعه موردی ذرت‌کاران دشت ارزوئیه کرمان)
دشت ارزوئیه مهمترین و بزرگترین قطب تولید محصولات زراعی استان کرمان است. منبع اصلی تأمین آب در این دشت، منابع آب زیرزمینی هستند که متأسفانه به دلیل برداشت بیش از حد، سطح ایستایی آب بسیار کاهش یافته و اثرات جانبی اقتصادی و محیط زیستی فراوانی را نیز بوجود آورده است. هدف این مطالعه، برآورد مقدار کاهش رفاه اجتماعی ذرت‌کاران ناشی از کاهش سطح آب زیرزمینی در دشت ارزوئیه است. برای این منظور، ابتدا ت...
[ 18 ] - اثرپذیری صادرات کشاورزی از اعتبارات با تأکید بر زیربخشها
هدف از این پژوهش، بررسی اثرپذیری صادرات کشاورزی از اعتبارات این بخش است. بدین منظور ابتدا اثر اعتبارات بر ارزش افزوده و سپس اثر ارزش افزوده بر صادرات بررسی شده است. در این راستا از دادههای ترکیبی زیربخشهای کشاورزی طی دوره 1390-1370 استفاده و معادله‌های مربوطه با روش 2SLS برآورد شده است. نتایج بدست آمده نشان میدهد که اثر اعتبارات، سرمایه و نیرویکار بر ارزش افزوده مثبت و معنیدار بوده و ه...
[ 19 ] - تاثیر توسعه ی مالی بر امنیت غذایی خانوار های روستایی ایران
امنیت غذایی مستلزم عرضهی کافی مواد غذایی در سطح کلان و توزیع عادلانه بهمنظور دستیابی همه به آن میباشد و در حقیقت سنگ بنای یک جامعهی توسعه یافته و عنصر اصلی سلامت فکری، روانی و جسمی اعضای آن بهشمار میرود. توسعهی مالی، در حقیقت توسعهی نظام یا بخش مالی شامل بازارها، نهادها و ابزارهای مالی میباشند. در مطالعهی حاضر به بررسی تاثیر توسعهی مالی بر امنیت غذایی خانوارهای روستایی در طی دورهی 1...
[ 20 ] - بررسی تأثیر مکانیزاسیون کشاورزی بر امنیت غذایی خانوارهای روستایی در ایران
از آنجا که بخش کشاورزی به عنوان بزرگترین متولی تولید، تأمین مواد غذایی و امنیت غذایی میباشد، لذا نیاز به افزایش تولید در این بخش وجود دارد که منوط به تکنولوژی و سطح مکانیزاسیون است. لذا هدف این مطالعه بررسی تأثیر ضریب مکانیزاسیون کشاورزی بر امنیت غذایی خانوارهای روستایی در ایران برای دوره زمانی 1392- 1363 و با استفاده از الگوی خود توضیح با وقفه توزیعی (ARDL) میباشد. نتایج نشان میدهد در بلندم...
[ 21 ] - ارزیابی اقتصادی و زیستمحیطی سیستم‌های فتوولتائیک در کاربری تجاری و شبیه سازی پویای قیمت برق
تعاملات انرژی و اقتصاد تا بدان جا پیش رفته است که در ادبیات اقتصادی امروزی، میزان منابع انرژی درکشورها، میزان عرضه و مصرف سرانه انرژی اولیه و میزان سرانه کیلووات ساعت برق مصرفی به صورت یکی از شاخص‌های مقایسه سطح توسعه کشورها درآمده است. سوخت‌های فسیلی موجب هزینههای اجتماعی از طریق آلودگی محیط زیست و پدیده گرمایش زمین میشود؛ میانگین اشعه خورشیدی در کرمان روزانه 5.2 کیلووات ساعت بر متر مربع در...
[ 22 ] - بررسی اثر مالکیت و مدیریت دولتی بر ناکارایی صنایع تولیدی در استان‌های مختلف ایران
Investigating the efficiency of different economic sectors, especially the industrial sector, as well as the factors affecting the efficiency of this sector is one of the most important economic issues. Various methods are used to measure the technical efficiency, and the stochastic frontier production function analysis is one of them. In this method, by using econometric techniques, the effici...
[ 23 ] - بررسی تاثیر سیاست‌های مالی و مالیاتی بر تجارت بخش کشاورزی در ایران
Economic policies are activities and intervention in economy to achieve socio-economic aims and transfer from existence to optimal status. Financial policies are one factor that effect government financial system from income and costs aspect to effect on macro elements. Agricultural sector is one of the most important economic sectors in Iran and making financial policies can effect on producti...
[ 24 ] - ارزیابی پایداری کشاورزی در ایران با استفاده از شاخص ترکیبی پایداری
ارزیابی پایداری کشاورزی و شناخت نقاط قوت و ضعف آن این قابلیت را دارد تا در هر منطقه به قانونگذاران در اتخاذ سیاستها و راهبردهای متناظر با وضعیت کنونی کمک نماید. هدف این پژوهش، ارزیابی پایداری کشاورزی ایران از طریق سنجههای کشاورزی پایدار در پنج بعد اقتصادی، اجتماعی، زیستمحیطی، فنی و سیاستی بود. برای دستیابی به این هدف، با استفاده از یک شاخص ترکیبی پایداری(ICSA) و وزندهی سنجهها بر اساس روش ت...
[ 25 ] - پتانسیل سنجی پایداری گردشگری کشاورزی در شهرستان های منتخب استان کرمان
امروزه بسیاری از کشورها برای داشتن رشد باثبات و پایدار، صنعت گردشگری را در اولویت قرار داده‌اند. در میان اشکال مختلف گردشگری، گردشگری کشاورزی می‌تواند به عنوان فعالیتی مکمل کشاورزی، یکی از روش‌های کاهش ریسک کشاورزان باشد زیرا کشاورزی تحت تاثیر عوامل غیر قابل کنترل زیادی قرار دارد. اما برای جلوگیری از اثرات منفی توسعه گردشگری کشاورزی، باید تعاملی قوی بین ابعاد مختلف گردشگری کشاورزی برقرار نمود. ...
نویسندگان همکار