ابوالقاسم گل خندان
دانشجوی دکتری اقتصاد، دانشکده علوم اقتصادی و اداری، دانشگاه لرستان، خرم آباد، ایران
[ 1 ] - ارائه و آزمون الگویی برای تبیین تقاضای القایی پزشک در ایران
مقدمه: بر اساس فرضیه تقاضای القایی پزشک، تقاضای مراقبت‌های بهداشتی ممکن است به‌دلیل اطلاعات نامتقارن در بازار سلامت، تحت تأثیر رفتارهای عرضه‌کنندگان سلامت قرار گیرد. این مطالعه فرض می‌کند که ابتدا با افزایش تعداد پزشک، به‌دلیل افزایش عرضه سلامت، مخارج سلامت کاهش می‌یابد. اما، با رسیدن تعداد پزشک به یک سطح مشخص به نام سطح آستانه، به‌دلیل برقراری فرضیه تقاضای القایی پزشک، رقابت بین پزشکان، منجر ب...
[ 2 ] - تعیین‌کنندگان قوی هزینه‌های بخش سلامت در ایران: رویکرد متوسط‌گیری مدل بیزی
مقدمه: شناسایی عوامل و فاکتورهای تأثیرگذار بر هزینه‌های سلامت میتواند در تعیین بهترین سیاست‌ها برای کنترل و مدیریت هزینه‌های سلامت مفید و مؤثر باشد. مطالعات گذشته در این زمینه با فرض اطمینان مدل انجام شده است؛ در حالی‌که، عدم توجه به مسئله نااطمینانی مدل میتواند منجر به تورش و عدم کارایی در برآورد پارامترها شود که نتیجه آن پیش‌بینی‌های نامناسب و استنتاج آماری نادرست است. بنابراین، هدف اصلی ای...
[ 3 ] - جهانی‌شدن؛ فرصت یا تهدیدی برای سلامت؟ (مورد کاوی ایران)
مقدمه: بخش سلامت به‌رغم عمومی بودن و طبیعت غیرتجاری‌اش، به میزان قابل توجهی تحت تأثیر جهانی‌شدن قرار گرفته است. جهانی‌شدن به‌واسطه‌ی برداشته‌شدن مرزهای گمرکی، ایجاد بازارهای مشترک، رشد و توزیع درآمد و ...، میتواند به طور مستقیم بر سلامت تأثیرگذار باشد؛ علاوه بر آن، جهانی‌شدن به‌واسطه عواملی هم‌چون تأثیر بر روی فرهنگ و آداب و رسوم، بر عرصه‌ی سلامت تأثیرگذار است. لذا، هدف این مطالعه بررسی اثر...
[ 4 ] - ارائه و آزمون الگویی برای تبیین تقاضای القایی پزشک در ایران
مقدمه: بر اساس فرضیه تقاضای القایی پزشک، تقاضای مراقبت‌های بهداشتی ممکن است به‌دلیل اطلاعات نامتقارن در بازار سلامت، تحت تأثیر رفتارهای عرضه‌کنندگان سلامت قرار گیرد. این مطالعه فرض می‌کند که ابتدا با افزایش تعداد پزشک، به‌دلیل افزایش عرضه سلامت، مخارج سلامت کاهش می‌یابد. اما، با رسیدن تعداد پزشک به یک سطح مشخص به نام سطح آستانه، به‌دلیل برقراری فرضیه تقاضای القایی پزشک، رقابت بین پزشکان، منجر ب...
[ 5 ] - تعیین‌کنندگان قوی هزینه‌های بخش سلامت در ایران: رویکرد متوسط‌گیری مدل بیزی
مقدمه: شناسایی عوامل و فاکتورهای تأثیرگذار بر هزینه‌های سلامت میتواند در تعیین بهترین سیاست‌ها برای کنترل و مدیریت هزینه‌های سلامت مفید و مؤثر باشد. مطالعات گذشته در این زمینه با فرض اطمینان مدل انجام شده است؛ در حالی‌که، عدم توجه به مسئله نااطمینانی مدل میتواند منجر به تورش و عدم کارایی در برآورد پارامترها شود که نتیجه آن پیش‌بینی‌های نامناسب و استنتاج آماری نادرست است. بنابراین، هدف اصلی ای...
[ 6 ] - جهانی‌شدن؛ فرصت یا تهدیدی برای سلامت؟ (مورد کاوی ایران)
مقدمه: بخش سلامت به‌رغم عمومی بودن و طبیعت غیرتجاری‌اش، به میزان قابل توجهی تحت تأثیر جهانی‌شدن قرار گرفته است. جهانی‌شدن به‌واسطه‌ی برداشته‌شدن مرزهای گمرکی، ایجاد بازارهای مشترک، رشد و توزیع درآمد و ...، میتواند به طور مستقیم بر سلامت تأثیرگذار باشد؛ علاوه بر آن، جهانی‌شدن به‌واسطه عواملی هم‌چون تأثیر بر روی فرهنگ و آداب و رسوم، بر عرصه‌ی سلامت تأثیرگذار است. لذا، هدف این مطالعه بررسی اثر...
[ 7 ] - تحلیل پویای رابطه منابع طبیعی و نظامی‌گری در کشورهای خاورمیانه
این مقاله به بررسی تأثیر فراوانی منابع طبیعی برهزینه‌های نظامی کشورهای خاورمیانه طی سال‌های 2014-1995 می‌باشد. به این منظور یک مدل عمومی مخارج نظامی، با حضور شاخص‌های فراوانی منابع طبیعی- شامل دو شاخص کلی سهم درآمدهای منابع طبیعی از GDP و سهم صادرات سوخت از صادرات کالایی - و هم‌چنین 5 شاخص تفکیکی- شامل سهم درآمدهای نفت، گاز طبیعی، زغال سنگ، جنگل و مواد معدنی از GDP-، برای این کشورها طراحی و به...
[ 8 ] - تأثیر آستانه‌ای بدهیهای خارجی بر رشد اقتصادی ایران: الگوی رگرسیون انتقال ملایم (STR)
مطالعات گذشته نشان دهنده نتایج متناقضی در مورد تاثیر بدهیهای خارجی بر رشد اقتصادی کشورهای مختلف میباشند، این تناقض در نتایج میتواند به دلیل وجود اثر غیرخطی از بدهیهای خارجی به رشد اقتصادی باشد. شناسایی این رابطه غیرخطی میتواند کاربرد وسیعی در سیاستهای دولت در قبال بدهیهای خارجی داشته باشد. مطالعه حاضر به بررسی تاثیر غیرخطی بدهیهای خارجی بر رشد اقتصادی ایران طی سال‌های 1359 تا 1393 می...
[ 9 ] - Dynamic Analysis of the Impact of Military Expenditure on Economic Growth in Oil and Non-Oil Countries in the Middle East
Middle East is a strategic region because of its abundant oil reserves, hostile struggles among the countries, and threat of the radical groups. The countries of this region spend a large amount of their annual budgets on buying weapons and war armaments. The purpose of this paper is to study the impact of military expenditures on economic growth of oil and non-oil Middle East countries by a dy...
[ 10 ] - تأثیر شاخص توسعه‌یافتگی ICT بر مصرف انرژی در کشورهای منتخب
زمینه و هدف :اثر کلی فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT)[1] بر مصرف انرژی مبهم بوده است. در این راستا هدف اصلی این مقاله بررسی و مقایسه تأثیر شاخص توسعه‌یافتگی ICT (IDI)[2] بر مصرف انرژی در کشورهای منتخب درحال‌توسعه و توسعه‌یافته طی دورهی زمانی 2013-2007 است. روش بررسی : به این منظور، با استفاده از روش گشتاورهای تعمیم‌یافته سیستمی (GMM-SYS)[3] کشش‌های کوتاه‌مدت و بلندمدت بین متغیرهای مدل برآورد شد...
[ 11 ] - رابطه توسعه گردشگری و کیفیت محیط زیست؛ مطالعه کشورهای منطقه منا
زمینه و هدف: توسعه گردشگری از دو کانال، آلودگی هوا را متأثر (کم یا زیاد) می‌کند: کانال نخست به‌طور مستقیم از طریق اثر مقیاس، اثر تکنیک و اثر ترکیب گردشگری (کانال اثرات مستقیم) و کانال دوم از طریق اثر آن بر رشد اقتصادی (کانال اثرات غیرمستقیم) حاصل می‌شود. در این راستا، هدف اصلی این مقاله بررسی تأثیر بلندمدت توسعه گردشگری بر آلودگی هوا (شاخص کیفیت محیط زیست) در کشورهای منطقه منا (شامل: ایران) در ...
[ 12 ] - تأثیر مخارج نظامی بر بیکاری در کشورهای منتخب درحال‌توسعه با استفاده از رهیافت میانگین گروهی تلفیقی
در مقاله حاضر، تأثیر مخارج نظامی بر نرخ بیکاری در کشورهای منتخب درحال‌توسعه طی دوره زمانی 2014-1995 بررسی می شود. به این منظور، نخست یک مدل با حضور متغیرهای اساسی مؤثر بر بیکاری در کنار متغیر سهم مخارج نظامی از GDP طراحی شده و با استفاده از آزمون‌های همانباشتگی پانلی، وجود رابطه تعادلی بلندمدت بین متغیرهای مدل به تأیید رسیده و در پایان، از رهیافت میانگین گروهی تلفیقی (PMG)، به منظور اند...
[ 13 ] - اثر آزادسازی تجاری بر نرخ مرگ‌ومیر در استان‌های ایران: همانباشتگی پانلی با وابستگی مقطعی
یکی از چالش‌های اساسی در حوزه سلامت، موضوع تجارت سلامت و پاسخ به این سؤال است که آیا آزادسازی تجاری برای بخش سلامت مفید است یا نه؟ بر این اساس، تحقیق حاضر با استفاده از داده‌های پانل استان‌های ایران طی دوره زمانی 91-1381، به بررسی ارتباط بین آزادسازی تجاری و نرخ مرگ‌ومیر (به‌عنوان یک شاخص اساسی از سلامت) پرداخته، و به این منظور، از تحلیل‌های همانباشتگی پانلی با وابستگی مقطعی و برآوردگر به ...
[ 14 ] - بیمه و جهانی‌شدن: مطالعه موردی کشورهای گروه D8: علیت گرنجری تلفیقی مبتنی بر بوت‌استراپ
در این پژوهش، به بررسی رابطه علیت بین بیمه و جهانی‌شدن در کشورهای گروه D8 ، با تمرکز بر تحلیل خاص هر کشور در دوره 2011-1999 می‌پردازیم. به این منظور از متغیرهای ضریب نفوذ بیمه (به‌عنوان شاخص فعالیت بیمه)، شاخص جهانی‌شدن KOF (به عنوان شاخص جهانی شدن) و رشد اقتصادی (به‌عنوان متغیر کنترل) استفاده کرده‌ایم. روش استفاده شده در این مطالعه نیز بر اساس آزمون علیت تلفیقی ارائه‌شده توسط کونیا (2006)...
[ 15 ] - سنجش تأثیر اینترنت بر تجارت خدمات
هدف این پژوهش، بررسی نوع و میزان اثرگذاری اینترنت بر حجم تجارت خدمات در کشورهای گروه D8(شامل ایران) در دوره 1995-2013 است. بدین منظور از یک مدل جاذبه اصلاح‌شده در قالب داده‌های ترکیبی و روش برآورد گشتاورهای تعمیم‌یافته سیستمی (SGMM) استفاده کرده‌ایم. نتایج نشان می‌دهد که نفوذ اینترنت تأثیر مثبت و معناداری بر حجم تجارت خدمات در کشورهای مورد مطالعه داشته است؛ به‌گونه‌ای که با افزایش 10 درصدی در ت...
[ 16 ] - تأثیر جهانی‌شدن بر امید به زندگی در ایران
هدف اصلی این مقاله بررسی اثر غیرخطی جهانی‌شدن بر امید به زندگی در ایران طی سال‌های 1393-1358 است. به این منظور از مدل رگرسیون انتقال ملایم (STR) استفاده شده است. نتایج حاصل از برآورد مدل STR، ضمن تأیید تأثیر غیرخطی جهانی‌شدن بر امید به زندگی، نشان داده که جهانی‌شدن در قالب یک ساختار دو رژیمی با مقدار آستانه‌ای حدود 26/38 درصد، بر امید به زندگی اثر مثبت گذاشته است؛ به‌گونه‌ای که شدت این اثرگذاری...
[ 17 ] - تأثیر تکانه‌های مثبت و منفی قیمت نفت بر شاخص قیمت سهام در ایران (آیا این اثرگذاری نامتقارن است؟
شواهد تجربی نشان می‌دهد که آثار افزایش قیمت نفت بر متغیرهای کلان اقتصادی در کشورهای صادرکننده نفت نیز همانند کشورهای واردکننده، به‌اندازه کاهش قیمت آن نیست. یکی از این متغیرهای کلان اقتصادی، شاخص قیمت سهام است. در این راستا، مقاله حاضر سعی دارد آثار کوتاه‌مدت و بلندمدت نامتقارن تکانه‌های قیمت نفتی را بر شاخص قیمت سهام در ایران با استفاده از داده‌های ماهانه دوره زمانی (1390:12-1370:1) بررسی کند...
[ 18 ] - پیش‌بینی میزان مخارج دفاعی ایران تا افق 1404؛ با استفاده از الگوریتم‌های ژنتیک و PSO
بخش دفاعی، یکی از بخش‌های کلیدی کشور ایران است که قسمت مهمی از کل مخارج عمومی را به‌خود اختصاص داده است. لذا تلاش در جهت پیش‌بینی روند آتی این متغیر از اهمیت ویژه‌ای برای سیاست‌گذاران بخش دفاعی برخوردار است. در این مقاله با تکیه بر مبانی نظری مربوط به تابع مخارج دفاعی، به تصریح مدل مخارج دفاعی مناسب برای ایران با هدف دست‌یابی به پیش‌بینی مطلوب پرداخته شده است. لذا با هدف پیش‌بینی روند آتی مخارج...
[ 19 ] - مقایسه تطبیقی اثر فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT) و مؤلفه‌های آن بر مصرف انرژی در کشورهای درحال‌توسعه و توسعه‌یافته
فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT) میتواند از طریق کانال‌های متعددی مصرف انرژی را افزایش و یا کاهش دهد. از این‌رو، اثر کلی آن بر مصرف انرژی مبهم بوده است. در این راستا، هدف اصلی این مقاله بررسی و مقایسه تطبیقی تأثیر ICT و مؤلفه‌های اساسی آن بر مصرف انرژی در کشورهای منتخب درحال‌توسعه و توسعه‌یافته می‌باشد. به این منظور از شاخص توسعه‌یافتگی ICT (IDI) به‌عنوان متغیر اندازه‌گیری ICT استفاده شده است. ...
[ 20 ] - تعیین‌کننده‌های قوی اندازه بخش عمومی تحت نااطمینانی: مطالعه کشورهای عضو سازمان کنفرانس اسلامی (رویکرد میانگین‌گیری مدل بیزی)
مقاله حاضر به بررسی تعیین‌کننده‌های قوی اندازه بخش عمومی (دولت) در کشورهای عضو سازمان کنفرانس اسلامی (OIC) (شامل ایران) طی سال‌های 2013-1996 و در شرایط عدم اطمینان مدل پرداخته است. به این منظور از 24 متغیر که بر اساس مبانی نظری و مطالعات تجربی بر روی اندازه دولت مؤثرند، در سه دسته: متغیرهای اقتصادی، اجتماعی و سیاسی استفاده شده است. روش مورد استفاده نیز رویکرد میانگین‌گیری مدل بیزی (BMA)، به‌دل...
[ 21 ] - نظامی‌گری و رشد اقتصادی: شواهدی تجربی از کشورهای منطقه منا در قالب الگوی پانل‌پویا
مقاله حاضر به بررسی اثر مخارج نظامی بر رشد اقتصادی کشورهای منطقه منا می‌پردازد. سهم بالای مخارج نظامی کشورهای منطقه منا از تولید ناخالص داخلی از یک سو و قرار گرفتن کشورهای خاورمیانه با موقعیتی استراتژیک در این منطقه از سویی دیگر، لزوم بررسی اثر مخارج نظامی بر رشد اقتصادی کشورهای منطقه منا را مهم جلوه می‌دهد. در این راستا، از یک مدل سولوی تعمیم‌یافته (ارائه شده توسط نایت و همکاران (1996) در مو...
[ 22 ] - رابطه مخارج نظامی بر رشد اقتصادی کشور های خاورمیانه:با استفاده از رهیافت گشتاوررهای تعمیم یافته(GMM)
مقاله حاضر به بررسی اثر مخارج نظامی بر رشد اقتصادی 11 کشور خاورمیانه می‌پردازد. قرارگرفتن خاورمیانه در منطقه‌ای حساس و استراتژیک از یک‌سو و روند افزایشی مخارج نظامی کشورهای این منطقه از سویی دیگر، لزوم بررسی اثر مخارج نظامی بر رشد اقتصادی کشورهای این منطقه را مهم جلوه می‌دهد. مخارج نظامی میتواند هم دارای اثر مثبت و هم اثر منفی بر رشد اقتصادی باشد. در این راستا، از یک مدل سولوی تعمیم‌یافته (ارا...
[ 23 ] - تأثیر آستانه‌ای تورم بر نابرابری درآمد در ایران: مدل رگرسیون انتقال ملایم (STR)
تورم یکی از عوامل مهم در نابرابری درآمد می‌باشد که تأثیر آن از لحاظ نظری و تجربی مبهم و نامشخص است. در این راستا مطالعه حاضر تلاش کرده است به بررسی اثرگذاری غیرخطی تورم بر نابرابری درآمد در ایران بپردازد. به این منظور از مدل رگرسیون انتقال ملایم (STR) و داده‌های سالیانه دورۀ زمانی 1348−1392 استفاده شده است. نتایج حاصل از برآورد مدل STR، ضمن تأیید تأثیر غیرخطی تورم بلندمدت بر نابرابری درآمد، نشا...
[ 24 ] - رابطه فساد و اندازه دولت در کشورهای منتخب اسلامی؛ آزمون علیت گرنجری پانلی مبتنی بر بوت‌استراپ
این مطالعه رابطه علیت بین فساد و اندازه دولت در کشورهای اسلامی و در حال توسعه گروه D8 را طی دورۀ زمانی 2000−2013 بررسی می‌کند. به این منظور از متغیرهای کنترل فساد (به‌عنوان شاخص اندازه‌گیری فساد) و نسبت مخارج مصرفی دولت به تولید ناخالص داخلی (به‌عنوان شاخص اندازه دولت) استفاده می‌شود. روش مقاله نیز براساس آزمون علیت پانلی ارائه‌شده توسط کونیا (2006) است. این آزمون مبتنی بر رگرسیون‌های به ظاهر...
[ 25 ] - رابطه بین قیمت نفت و قیمت مواد غذایی در ایران تحت شرایط نااطمینانی
روند افزایشی قیمت‌های جهانی نفت و مواد غذایی در سال‌های اخیر، باعث علاقه‌مندی اقتصاددانان به بررسی ارتباط بین این دو متغیر شده است. هدف اصلی مقاله حاضر، تعیین تأثیر قیمت نفت بر شاخص قیمت مواد غذایی در ایران تحت شرایط نااطمینانی طی دوره زمانی 1390-1369 است. برای این منظور نخست بر اساس مطالعه تجربی القلیت (2010) و بنیان‌های اقتصاد خرد، یک الگو بین قیمت‌های نفت و مواد غذایی تحت شرایط نااطمینانی ب...
[ 26 ] - جهانی‌شدن و اندازه دولت: آزمون فرضیه رودریک
(صحت مطالب مقاله بر عهده نویسنده است و بیانگر دیدگاه مجمع تشخیص مصلحت نظام نیست) براساس نظریه رودریک (1998) تحت عنوان فرضیه رودریک، جهانی‌شدن اقتصادی میتواند اندازه دولت را افزایش دهد. در این راستا، مقاله حاضر سعی دارد با ارائه یک الگوی مفهومی در زمینه عوامل مؤثر بر اندازه دولت و آزمون تجربی آن از طریق تحلیل‌های همانباشتگی پانلی با وابستگی مقطعی و رو...
[ 27 ] - تأثیر هزینه‌های نظامی بر نابرابری درآمد در کشورهای عضو سازمان کنفرانس اسلامی (OIC) با تأکید بر نقش فساد
شواهد تجربی به‌دست‌آمده از مطالعات انجام‌شده در کشورهای مختلف جهان، حاکی از آنست که نابرابری درآمد از هزینه‌های نظامی متأثر می‌شود. شدت این اثرپذیری با توجه به سطوح مختلف فساد میتواند متفاوت باشد. بر این اساس پژوهش حاضر با استفاده از داده‌های پانل کشورهای عضو سازمان کنفرانس اسلامی(OIC) طی دورهی زمانی 2014-2003، به بررسی ارتباط بین هزینه‌های نظامی و نابرابری درآمد با تأکید بر نقش فساد پرداخته ...
[ 28 ] - مصرف انرژی و رشد اقتصادی در کشورهای عضوOPEC: شواهد تجربی جدید از همانباشتگی پانلی با وابستگی مقطعی
تبیین نوع و میزان رابطه بین مصرف انرژی و رشد اقتصادی، نقش مؤثری را در تنظیم سیاستهای بخش انرژی ایفا می‌کند. این رابطه میتواند بر حسب وجود یا عدم وجود وابستگی مقطعی تغییر کند، لذا توجه به وجود وابستگی مقطعی در بررسی‌های تجربی امری مهم و ضروری بوده و عدم توجه به آن ممکن است به نتایج غیر قابل اتکا و گمراه‌کننده‌ای منتهی شود. مقاله حاضر سعی دارد رابطه بین مصرف انرژی و رشد اقتصادی را در کشورهای عض...
[ 29 ] - چرخه‌های تجاری اقتصاد ایران طی دوره 1389-1368
پس از انقلاب اسلامی و به‌ویژه بعد از سال‌های جنگ تحمیلی لزوم برنامه‌ریزی اقتصادی بیش از پیش مورد توجه قرار گرفته است. در این زمینه آگاهی از چرخه‌های تجاری که نشان‌دهنده روند تولید ملی است، بسیار مهم جلوه می‌کند. مطالعات انجام شده درباره ادوار تجاری عمدتاً حول دو محور اصلی متمرکز بوده، یکی شناخت عوامل مؤثر بر پیدایش دوره‌های رکود و رونق در اقتصاد و دیگری تحلیل شاخص‌های آماری در رابطه با چرخه‌های ...
[ 30 ] - تحرّک بین‌المللی سرمایه و معمای فلداستین- هوری‌اوکا: مقایسه تطبیقی کشورهای منطقه منا و گروه هفت
چکیده در ادبیات اقتصادی و به‌ویژه اقتصاد بین‌الملل، معمای فلداستین و هوری‌اوکا که به اختصار معمای F-H نامیده می‌شود، از اهمیت خاصی برخوردار است. طبق معمای F-H، در کشورهای با تحرک بین‌المللی سرمایه بالا (پایین)، بین نرخ سرمایه‌گذاری و نرخ پس‌انداز داخلی ارتباط مثبت قوی (ضعیف) برقرار است. هدف این تحقیق، بررسی و مقایسه این معما برای کشورهای منطقه منا و گروه هفت است. برای نیل به هدف مذکور، از تحلی...
[ 31 ] - آیا جهانی‌شدن منجر به نابرابری درآمد می‌شود؟ مطالعه موردی اقتصاد ایران با معرفی شاخص جدید و جامع جهانی‌شدن KOF
چکیده: ارتباط جهانی‌شدن و توزیع درآمد از موضوعات مهم اقتصادی است که توجه اقتصاددانان، به‌خصوص اقتصاددانان توسعه را به خود جلب کرده و راجع به آن نظریات گوناگونی ارائه شده است. هدف اصلی این مقاله، بررسی رابطه علیت از جهانی‌شدن و ابعاد آن (به تفکیک جهانی‌شدن اقتصادی، اجتماعی و سیاسی) به نابرابری درآمد در ایران طی دورهی زمانی 1389-1360 است. به این منظور از روش تجزبه‌وتحلیل سری‌های زمانی م...
[ 32 ] - تحلیل عدم تقارن آثار کوتاه‌مدت و بلندمدت تکانه‌های قیمتی نفت بر چرخه‌های تجاری ایران: کاربردی از رهیافت غیرخطی همانباشتگی پنهان
چکیده شناسایی چرخه‌های تجاری اقتصاد ایران، گویای تأثیرپذیری بالای این چرخه‌ها از تکانه‌های قیمتی نفت است. از طرفی شواهد تجربی نشان می‌دهد که آثار افزایش قیمت نفت در کشورهای صادرکننده نفت نیز همانند کشورهای واردکننده، به اندازه کاهش قیمت آن نیست. این مقاله سعی دارد آثار کوتاه‌مدت و بلندمدت نامتقارن قیمت نفت را بر روی چرخه‌های تجاری اقتصاد ایران طی دورهی زمانی (1389-1350) بررسی کند. به این...
[ 33 ] - پیش‌بینی تجربی وضعیت رقابت تسلیحاتی بین ایران و عربستان در افق 2040
تشدید تنش و رقابت منطقه‌ای بین ایران و عربستان، پیش‌بینی وضعیت رقابت تسلیحاتی آتی بین این دو کشور را مهم جلوه می‌کند. بر این اساس هدف اصلی این مقاله پیش‌بینی تجربی وضعیت رقابت تسلیحاتی بین ایران و عربستان طی سال‌های 2040-2018 می‌باشد. به این منظور، نخست یک تابع تقاضای مخارج نظامی برای دو کشور ایران و عربستان شبیه‌سازی و با استفاده از داده‌های سال‌های 2017-1963 و الگوریتم بهینه‌سازی انبوه ذرات (...
[ 34 ] - رابطه بین مصرف حامل‌های انرژی و ارزش‌افزوده بخش‌های اقتصادی ایران: آزمون علیت گرنجری در پانل‌های مختلط نامتجانس
پژوهش حاضر به بررسی رابطه علیت بین مصرف حامل‌های مختلف انرژی و ارزش‌افزوده در بخش‌های اقتصادی ایران، طی دورهی زمانی 1392-1353 با استفاده از آزمون علیت گرنجری در پانل‌های مختلط نامتجانس پرداخته است. روش استفاده شده در این پژوهش بر اساس آزمون علیت پانلی که توسط امیرمحموتوگلو و کوز (2011) ارائه‌شده و مبتنی‌بر مدل خودرگرسیون برداری (VAR) و آزمون‌های والد با مقادیر بحرانی بوت‌استرپ خاص هر بخش است، ...
[ 35 ] - تأثیر دموکراسی بر هزینه‌های نظامی در کشورهای اسلامی: رهیافت اقتصادسنجی فضایی
هدف اصلی این مطالعه، پاسخ به این پرسش است که آیا پایین بودن شاخص‌های دموکراسی در کشورهای اسلامی، منجر به افزایش بار نظامی آن‌ها شده است؟ به این منظور از داده‌های آماری 45 کشور عضو سازمان کنفرانس اسلامی (OIC) طی دورهی زمانی 2014-2006 و دو شاخص Polity و مردم‌سالاری به‌منظور اندازه‌گیری دموکراسی، استفاده شده است. در این مطالعه، یک مدل عمومی مخارج نظامی (شامل متغیرهای اقتصادی، اجتماعی و استراتژیک...
[ 36 ] - سنجش تأثیر فاوا بر مصرف انرژی در ایران: در قالب یک مدل STR
اثر فناوری اطلاعات و ارتباطات بر مصرف انرژی یکی از موضاعات مهم و چندوجهی است. گسترش فاوا میتواند از طریق افزایش کارایی، مصرف انرژی را کاهش دهد؛ در مقابل، ظهور تولیدات و خدمات جدید در این راستا منجر به تقاضای اضافی برای انرژی می‌شود. بر این اساس مطالعه حاضر به بررسی اثر غیرخطی فاوا بر مصرف انرژی در ایران طی دورهی زمانی 1391-1353 پرداخته است. به این منظور از متغیرهای سرانه مصرف انرژی و نسبت موج...
[ 37 ] - عوامل موثر بر هزینه‌های نظامی در کشورهای منطقه MENA با تاکید بر منابع طبیعی: رویکرد میانگین‌گیری مدل بیزی (BMA)
مقاله حاضر به بررسی تعیین‌کنندگان قوی هزینه‌های نظامی در کشورهای منطقه MENA (شامل ایران) با تاکید بر منابع طبیعی طی سال‌های 2014-1995 پرداخته است. به این منظور از 22 متغیر در سه دسته: 1- متغیرهای اقتصادی و اجتماعی، 2- متغیرهای سیاسی، استراتژیک و نظامی و 3- منابع طبیعی، استفاده شده است. روش مورد استفاده نیز رویکرد میانگین‌گیری مدل بیزی (BMA) به‌دلیل ویژگی‌های مناسب برای در نظر گرفتن فرض عدم اط...
[ 38 ] - سنجش تأثیر غیرخطی تمرکززدایی مالی بر اندازه دولت در استان‌های ایران (رهیافت Cup-FM)
مقاله حاضر سعی دارد تأثیر غیرخطی تمرکززدایی مالی (از دو منظر: تمرکززدایی مالی مخارج و تمرکززدایی مالی درآمد) را بر روی اندازه دولت استانی، با استفاده از اطلاعات آماری و اقتصادی 30 استان ایران طی دوره زمانی 1391-1381 بررسی کند. به این منظور از متغیرهای کنترل: تولید ناخالص داخلی سرانه، تجارت و جمعیت نیز استفاده شده است. نتایج این تحقیق با تأکید بر مسأله وابستگی مقطعی و با استفاده از روش اقتصادس...
[ 39 ] - مصرف انرژی و رشد اقتصادی در کشورهای عضوOPEC: شواهد تجربی جدید از همانباشتگی پانلی با وابستگی مقطعی
تبیین نوع و میزان رابطه بین مصرف انرژی و رشد اقتصادی، نقش مؤثری را در تنظیم سیاستهای بخش انرژی ایفا می‌کند. این رابطه میتواند بر حسب وجود یا عدم وجود وابستگی مقطعی تغییر کند، لذا توجه به وجود وابستگی مقطعی در بررسی‌های تجربی امری مهم و ضروری بوده و عدم توجه به آن ممکن است به نتایج غیر قابل اتکا و گمراه‌کننده‌ای منتهی شود. مقاله حاضر سعی دارد رابطه بین مصرف انرژی و رشد اقتصادی را در کشورهای عض...
[ 40 ] - دوره‌های تجاری و نقش آن در نابرابری درآمد در ایران
هدف اصلی این پژوهش، بررسی تأثیر دوره‌های تجاری بر نابرابری درآمد در ایران طی دورهی زمانی 1394-1348 است. به این منظور نخست یک مدل با حضور متغیرهای اساسی مؤثر بر نابرابری درآمد در کنار متغیر دوره‌های تجاری طراحی شده است. سپس دوره‌های تجاری توسط سه فیلتر: هودریک پرسکات (HP)، باکستر کینگ (BP) و کریستیانو فیتزجرالد (CF) استخراج شده‌اند. در آخر نیز رابطه بلندمدت بین متغیرهای مدل به وسیله روش خودرگ...
[ 41 ] - آزمون منحنی آبرامز در بخش دفاعی اقتصاد ایران
بر اساس منحنی آبرامز، افزایش مخارج دولت بیکاری را گسترش می‌دهد. بر این اساس، مطالعه حاضر به بررسی تأثیر مخارج دفاعی دولت بر نرخ بیکاری در ایران پرداخته است. به عبارت دیگر، هدف اصلی این تحقیق بررسی منحنی آبرامز در بخش دفاعی اقتصاد ایران است. به این منظور از آزمون‌های همانباشتگی یوهانسن - یوسیلیوس و علیت گرنجری تودا و یاماموتو طی دوره زمانی 1396-1375 استفاده شده است. یافته‌های این تحقیق نشان‌د...
[ 42 ] - Empirical Test of the Relationship between Government's Power to Collect Taxes, Tax Revenues and Government Expenditures in Iran
According to the Kau and Rubin (K&R) hypothesis, increasing the government's power to collect taxes, through increased tax revenues, expand the public sector expenditure. In this regard, the main objective of this paper is to empirically test the relationship between government's power to collect taxes, tax revenues and government expenditures in Iran during the period of 1971-2013. For this pu...
[ 43 ] - مخارج دفاعی، تهدیدات خارجی و رشد اقتصادی: مطالعه تجربی ایران
یکی از مهم‌ترین مباحث مطرح‌شده در اقتصاد دفاع بررسی تأثیر مخارج دفاعی بر رشد اقتصادی می‌باشد و تاکنون در این زمینه مطالعات متعددی با استفاده از مدل‌های گوناگون انجام شده است. در یک تصریح جدید، آیزنمن و گلیک (Aizenman & Glick, 2003, 2006) فرض می‌کنند که تأثیر مخارج دفاعی بر رشد اقتصادی، یک تابع غیرخطی از تهدیدات نظامی مؤثر کشورهای خارجی است و در صورت وجود تهدیدات خارجی گسترده، افزایش مخارج دفاعی...
[ 44 ] - The Impact of Corruption on Military Burden in Selected Developing Countries
The main objective of this paper is to investigate the impact of corruption on the military burden of developing countries during the 2000-2015 period. To achieve this goal, a general model of military expenditures , two indexes of corruption including corruption perceptions and control of corruption, Panel Co-integration analysis and two-stage system generalized method of moment estimator (SGM...
[ 45 ] - برآورد تقاضای غیرخطی بار دفاعی و کشش درآمدی آن در ایران با توجه به سطح تهدیدات بین‌المللی
این مقاله با استفاده از مدل رگرسیون انتقال ملایم (STR)، تابع تقاضای غیرخطی بار دفاعی و کشش درآمدی آن را در ایران طی دوره زمانی 1394-1358 مورد بررسی قرار داده است. به این منظور از متوسط بار دفاعی کشورهای منطقه خاورمیانه به‌عنوان شاخص تهدیدات بین‌المللی (شاخص معکوس امنیت) و متغیر انتقال استفاده شده است. هم‌چنین، لحاظ نمودن یک تابع انتقال با یک پارامتر آستانه‌ای که بیانگر یک مدل دورژیمی است، برا...
[ 46 ] - برآورد تابع تقاضای پویای مخارج دفاعی (مورد مطالعه: کشورهای حوزه سند چشم‌انداز 1404)
حساسیت منطقه خاورمیانه و وجود مناقشات همیشگی در آن، سبب شده است تا سهم قابل توجهی از تولید ناخالص داخلی کشورهای این منطقه، به بخش دفاعی اختصاص داده شود. بر این اساس، هدف اصلی مقاله حاضر، برآورد تابع تقاضای مخارج دفاعی در 13کشور خاورمیانه طی سال‌های 2014-1995 می‌باشد. به این منظور یک مدل عمومی مخارج دفاعی برای این کشورها طراحی و به‌منظور برآورد آن از روش گشتاورهای تعمیم‌یافته سیستمی (SGMM) در ق...
[ 47 ] - تأثیر توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT) و مؤلفه‌های اصلی آن بر نابرابری جنسیتی
ارتقای برابری جنسیتی یکی از اهداف مهم یک اقتصاد کارآمد و از راهبردهای توسعه انسانی است. بررسی‌های انجام‌شده نشان‌دهنده نوعی نابرابری جنسیتی در سطح جهانی می‌باشد. از این رو شناخت عوامل اثرگذار بر نابرابری جنسیتی از اهمیت خاصی برخوردار است. یکی از این عوامل فناوری اطلاعات و ارتباطات (فاوا) می‌باشد. بر این اساس، هدف اصلی این پژوهش بررسی تأثیر شاخص توسعه‌یاقتگی فاوا (IDI) و مؤلفه‌های تشکیل‌دهنده آن...
[ 48 ] - آیا اقتصاد ایران از کاهش در بودجه دفاعی منتفع می‌شود؟
یکی از سؤالات اساسی در علم اقتصاد دفاع این است که آیا بخش دفاعی به فرآیند رشد و توسعه اقتصادی کمک می‌کند و یا بالعکس، منجر به کندشدن رشد اقتصادی می‌شود. از طرفی شواهد تجربی نشان می‌دهد که اثر افزایش در بودجه دفاعی بر رشد اقتصادی، به اندازه کاهش آن نیست (اثر نامتقارن). در این راستا، مقاله حاضر سعی دارد به این سؤال پاسخ دهد که آیا اقتصاد ایران از کاهش در بودجه دفاعی منتفع می‌شود؟ به این منظور از ...
[ 49 ] - اثر تمرکززدایی مالی بر جذب سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در ایران
ازدیدگاه مالی، تمرکززدایی، انتقال مدیریت منابع و انجام مخارج ازدولت مرکزی به دولت‌های محلی است. اعمال سیاست تمرکززدایی مالی میتواند از طریق افزایش سهم بودجه اختصاص یافته از سوی دولت‌های استانی به زیرساخت‌های محلی، به جذب بیشتر سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی(fdi) منجر‌شود. براساس این، هدف اصلی این مطالعه بررسی تأثیر بلندمدت و کوتاه‌مدت تمرکززدایی مالی بر fdi در ایران طی سال‌های 1393-1371 است. به ای...
[ 50 ] - برآورد تابع تقاضای واردات سلاح: مقایسه تطبیقی کشورهای درحال‌توسعه و توسعه‌یافته منتخب
This article has no abstract.
[ 51 ] - تأثیر فساد بر تخصیص مخارج عمومی به بخش دفاعی و امنیتی در ایران
هدف اصلی این مقاله بررسی تأثیر فساد بر تخصیص مخارج عمومی به بخش دفاعی در ایران طی دورهی زمانی 1394-1363 می‌باشد. برای نیل به هدف مذکور، از یک مدل عمومی مخارج دفاعی، شاخص فساد، آزمون همانباشتگی کرانه‌ها و برآوردگر خودرگرسیون با وقفه‌های توزیعی (ARDL)، استفاده شده است. نتایج برآورد مدل تحقیق نشان می‌دهد که اثر بلندمدت و کوتاه‌مدت فساد بر سهم مخارج بخش دفاعی از کل مخارج عمومی مثبت و معنادار است...
[ 52 ] - Investigating the Relationship between Social Capital and Mental Health in the Provinces of Iran
Background: Social capital has an effective role in promoting the mental health of people in the community by providing emotional and psychological support. Accordingly, the main purpose of this study is to investigate the effect of social capital on mental health in provinces of Iran. Methods: This was a descriptive-analytical and applied study. It investigated the long-term relationship betw...
[ 53 ] - Relationship between Natural Resources Types and Internal Conflict Risk in the MENAP Region Countries in the Context of the Political Resources Curse
Based on theoretical foundations and empirical studies in the field of the relationship between natural resources and internal conflict, 4 states can be imagined: a. Positive relationship between natural resources abundance and internal conflict (hypothesis of political resources curse) b. positive relationship between natural resources scarcity and internal conflict (hypothesis of political re...
نویسندگان همکار