استفاده از منابع آب و خاک از گذشته دور و توجه به محیط زیست و بهره برداری پایدار از سرزمین، در چند دهه گذشته، مورد توجه قرار گرفته است­. در این میان، مناطق ساحلی از اهمیت ویژه ای برخوردار هستند. در صورت وجود یک برنامه صحیح و پایدار برای بهره برداری از سواحل هر کشوری، این مناطق جزء مهم ترین و با ارزش­ترین منابع اقتصادی، سیاسی و اجتماعی آن کشور محسوب می شوند. عدم توجه به آمایش سرزمین و نبود یک برن...

تاریخ دریافت:  27/02/1391 تاریخ پذیرش:  28/03/1392 چکیده               اطلاعات حاصل از آمایش سرزمین، که با تأکید بر مناطق و پیمایش دقیق آنها حاصل می شود، نقشه جامعی است که توانایی ها، قابلیت ها، فرصت ها و نقاط ضعف هر منطقه را به نمایش می­گذارد. به دلیل اهمیت این مسأله برنامه‌ریزان آموزش عالی کشور بایستی در برنامه ریزهای خود به یافته های حاصل از آمایش توجه بیشتری داشته باشند و به خصوص به اهمیت...

ایران از نظر ژئوپلیتیکی، برای دست‌یابی به وزن ژئوپلیتیکی بالا در سطح منطقه و جهان، و رفع تهدیدات پیرامونی، باید جمعیت خود را افزایش دهد. وسعت سرزمینی ایران به اندازه‌ای است که می‌تواند پذیرای جمعیتی بیشتر از جمعیت کنونی باشد. ایران هم اکنون با تراکم جمعیتی 46 نفر در هر کیلومتر مربع در رتبة 162 جهان قرار دارد. اما علاوه بر تعداد جمعیت، کیفیت و کارایی جمعیت نیز برای پیشرفت و افزایش وزن ژئوپلیتیکی...

شواهد زیادی وجود دارد که با گذشت زمان، مرزهای سیاسی بخش عظیمی از کارکردشان را به عنوان مانع از دست داده و تعاملات و همکاری‌های میان مرزی به طور روزافزون از اهمیت بیشتری برخوردار می‌شوند. در این حالت مرز به عنوان منطقه‌ تماس، به فضایی کارکردی برای تبادلات و تعاملات اقتصادی_ اجتماعی فرامرزی تبدیل می‌شود و اثرات مثبت خود را در مناطق و شهرهای مجاور بر جای می‌گذارد. بنابراین این تحقیق با هدف تحلیل ر...

خطر، منشاء آسیب بالقوه یا موقعیتی برای ایجاد خسارت است، بنابراین شناسایی پهنه­های مواجه با مخاطرات امری لازم برای برنامه­ریزی محیطی یا آمایش سرزمین است. منظور از مخاطره، عموماً ویژگی های کالبدی است که منجر به حوادث غیر مترقبه­می­شود.به عنوان مثال گسل­های فعال، آتش فشان­ها، مناطق سیل خیر و اراضی مستعد اشتعال همگی جزو مخاطرات طبیعی هستند. لذا توجه به شرایط خطرپذیری مخاطرات اقلیمی در مناطق مسکونی ب...

آمایش سرزمین شامل سه جزء تعیین کاربری اراضی آینده، توسعه منابع سرزمین و ساماندهی و چیدمان منطقی کاربری های مختلف در یک منطقه می باشد. رویکرد آمایش سرزمین در تلاش است که با توزیع مناسب منابع، پایداری توسعه در ابعاد گوناگون را حاصل کند. یکی از مراحل اساسی آمایش سرزمین تخصیص کاربری است. با توجه به اینکه مدلسازی تخصیص کاربری اراضی به دلیل تاثیر عوامل مختلفی اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و... فرایندی پیچی...

سطح زمین در مقیاس آبخیز، موزاییک پیچیده‌ای از قابلیت‌ها و خطرات محیطی(نقطه تعارض جامعه و طبیعت) به شمار می‌رود که شدت و ارزش عددی سود و زیان آنها برای مقاصد آمایش سرزمین و توسعه پایدار با مدل‌های عینی و ذهنی مختلف قابل ارزیابی است. در شناسایی مناطق خطر، ابتدا به ارزیابی وضعیت فعلی آبخیز مورد مطالعه از لحاظ فیزیکی (فرسایش خاک، کیفیت آب)، اکولوژیکی (نوع و تراکم پوشش‌ گیاهی) و اقتصادی (درآمد) پردا...

در سکونتگاه‌‌های واقع‌در مرزهای شرقی ایران (مرزهای بین ایران-افغانستان و ایران-پاکستان)، - که بنا به دلایل امنیتی و غیر‌امنیتی در زمرۀ مناطق مرزی بحران‌‌زا قلمداد شده‌‌اند- میزان سرمایۀ اجتماعی پایین‌‌تر از حد انتظار به‌نظر می‌‌رسد. این در‌حالی است که این سرمایه از عوامل کلیدی در توسعۀ پایدار سکونتگاه‌‌های مرزی شمرده می‌‌شود؛ از‌این‌رو پژوهش حاضر با هدف تبیین عوامل تهدید‌کنندۀ امنیت در چارچوب ر...

مرزهای بین‏المللی به عنوان خطوطی که موجودیّت‏های سیاسی را از یکدیگر جدا می‏کند دارای اهمیت ویژه‏ای هستند و کشورها تلاش زیادی را برای کنترل آنها انجام می‏دهند.اما تهدیدهایی که از سوی مرز متوجه کشورها می‏شود تنها با کنترل امنیتی و انتظامی خط مرزی رفع نمی‏گردد و در اینجاست که مدیریت مرزها اهمیت پیدا می‏کند. مدیریت مرزها شامل فعالیّت‏های سیاسی، اقتصادی، عمرانی نیز می‏شود و علاوه بر خط مرزی، مناطق مرز...