قرنِ بیستم از پی قرن نوزدهم با فوران آثار نو، بدیع و براندازننده ی منطق های بصری-روایی پیشین همراه بوده است. تئاتر نیز مانند دیگر حوزه های هنر مدرن، از این تلاطم ها، انقلاب ها و دگرگونی ها برکنار نبوده است. یکی از جریانات تأثیر گذار و سرشناس تئاتر نوین، تئاتر ابزورد است که اغلب آن را به نامِ تئاتر پوچی می شناسند. این مطالعه کوشش می کند با کند و کاو در پس زمینه های اجتماعی-فکری ظهور این قسم هنر، ب...

در نمایشنامه های معاصر‘ اشیاء دیگر یک زینت برای صحنه نیستند و بیانگر معانی مختلف می باشند که سزاوار تعمق است. اشیایی که در باز ی بازیگر بکار گرفته می شوند در اغلب مواردارتباط بصری و آنی با تماشاچی برقرار می کنند و علاوه بر این‘ قابلیت ایفای نقش های پیچیده تر را نیز دارند. در تئاتر‘ شخصیت ها برای پشت سر نهادن دشواری ها از وجود اشیاء حاضر در صحنه کمک می گیرند. همین اشیاء ممکن است در جایی دیگر واس...

«پایان ایدئولوژی» نظریه‌ای است که در بحبوحۀ جنگ سرد توسط نظریه‌پردازان محافظه‌کار آمریکایی مطرح شد، و در منازعۀ قدرت در جهان دوقطبی پس از جنگ جهانی دوم به عنوان راهکاری برای مقابله با مارکسیسم/کمونیسم در خدمت سیاستمداران غربی قرار گرفت. در نیمۀ دوم قرن بیستم، «پایان ایدئولوژی»، با نام‌ها و کسوت‌های مختلف، به گفتمان غالب سیاسی، اجتماعی، و فرهنگی تبدیل شد، و عملاً امکان هرگونه نقد جدی و تغییر معنا...

تئاتر قرن بیستم فرانسه، متأثر از دو جنگ جهانی اوّل و دوم، دستخوش تحولاتی شد که بارزترین آن به کنار نهادن و دگرگون کردن اصول نمایشی مرسوم تا به آن زمان بوده است. ساموئل بکت (Samuel Beckett) که بی‌شک از نام‌آوران و مبتکران عرصه تئاترآوانگارد است، در جستجوی تئاتری با قالبی عریان و به دور از قراردادهای نمایشی و مقررات صحنه است. تئاتر بکت را می‌توان مقطع و سرآغاز شیوه نوینی در سبک نوشتاری، شخصیت‌پردا...

داستان انبیا(ع) دستمایه بسیاری ازهنرهای جدید و قدیم گردیده است و ادبیات در دو شاخه‌ی نظم و نثر، فیلم، مجسمه سازی، تئاتر، نقاشی، ادیان،عرفان، جامعه شناسی و روانشناسی ازجمله‌ی هنرها و علومی است که از پردازش به این موضوع غافل نبوده اند.انبیا اساسا به عنوان شخصیتهای مقدس، توجه بشر را به خود جلب کرده و صفات ویژه و مشترک آنها مخاطب را به تقدیس و پیروی فرا می‌خواند. یکی از این پیامبران که از گذشته و د...

از دستاوردهای مثبت نظریه های ادبی و هنری برای تئاتر، نقد و بررسی تئاتر به شیوه ای روشمند است. «نظریه بازی»، «گروتسک» و «کارناوال» مفاهیمی از «میخاییل باختین» نظریه پرداز روس است، که در عرصه ی نقد و نظریه ی ادبی کاربرد دارند. با آنکه کارناوال، گروتسک و بازی با اجرا و آیین و از آن طریق با تئاتر پیوند دارد، اما باختین رمان را بهترین زمینه برای تحقق مفاهیم مورد نظرش دانسته است. اما بعد از او، منتقد...

داستان انبیا(ع) دستمایه بسیاری ازهنرهای جدید و قدیم گردیده است و ادبیات در دو شاخه‌ی نظم و نثر، فیلم، مجسمه سازی، تئاتر، نقاشی، ادیان،عرفان، جامعه شناسی و روانشناسی ازجمله‌ی هنرها و علومی است که از پردازش به این موضوع غافل نبوده اند.انبیا اساسا به عنوان شخصیتهای مقدس، توجه بشر را به خود جلب کرده و صفات ویژه و مشترک آنها مخاطب را به تقدیس و پیروی فرا می‌خواند. یکی از این پیامبران که از گذش...

تئاتر مستند گونه ای از تئاتر به شمار می آید که با نگاهی نقادانه و به منظور ایجاد پرسش در ذهن مخاطب به بازنگری در رویدادی واقعی می پردازد. تئاتر مستند چندان به دنبال ارائه راه حل نیست بلکه تلاش می کند تا تصویری واقعی و به دور از پیش داوری از شرایط سیاسی و اجتماعی جامعه را نمایش دهد. در این تحقیق ضمن مروری بر تاریخچه و عناصر اجرایی تئاتر مستند، تصویری از شیوه ها، تمهیدات و شگردهایی که در اجرای ای...

برای بررسی هر چه بهتر و دقیق تر سیاستهای فرهنگی پهلوی دوم در سالهای(1357-1320) و میزان تاثیر گذاری این سیاستها بر فرهنگ آن سالها بویژه ادبیات نمایشی و تئاتر با بررسی نمونه هایی مانند آثار محمود دولت آبادی و بهرام بیضایی ابتدا تاریخچه ای در حد توان مختصر و مفید در مورد ادبیات نمایشی و تئاتر در یونان،روم و ایران پیش و پس از اسلام ارائه شده است.سپس گفتاری در باب تئاتر سیاسی و ویژگیهای آن صورت گرفت...

پژوهش حاضر با هدف تبیین امکانات متن و اجرا از طریق کارکرد نشانه¬ای مکان در اجراهای جلال تهرانی انجام گرفته است. این پژوهش سعی در آن دارد تا علاوه بر شناسایی شبکه¬ی گسترده¬ی عوامل دخیل در رمزگان مکان و تأثیرهای متقابل لایه¬های دیگر بر مکان، تأثیر و جایگاه مکان را به مثابه¬ی یک نظام نشانه¬ای ساختمند که وارد سطوح مختلفی از دلالت شده، بررسی کند. در این پژوهش بر مبنای چارچوب نظری نشانه¬شناسی لایه¬...