متون ادبی را به روش های گوناگون می توان بررسی کرد. برخی از این روش ها مانند نقد «جامعه شناسانه»، «روان شناسانه»، «تاریخی» و «اخلاقی» برون متنی اند و از ساز و کارها یا نظام های علمی دیگری غیر از ادبیات برای درک و فهم متون بهره می گیرند. پاره ای دیگر از شیوه ها نیز درون متنی اند و در بررسی های خود تنها به نظام و سازواری عناصر درون متن توجّه نشان می دهند. نقد های «فرمالیستی یا شکل شناسانه»، «ساختار...

داستان کوتاه به سبک امروز در ادبیات جهان سابقه ای طولانی ندارد. این نوع ادبی نخستین بار در اواسط قرن نوزدهم به ابتکار ادگار آلن پو (19) نوشته شد. در فاصله ی اندکی پس از او، گوگول (1852-1809) نیز داستان کوتاه نوشت؛ از این رو ادگار آلن پو و گوگول را پدران داستان کوتاه به مفهوم امروزی آن می دانند. پس از آلن پو و گوگول که در کنار موپاسان و تورگینف «پیشکسوتان داستان کوتاه» نام دارند، کسانی چون تورگی...

از قرن سیزدهم هجری ایرانیان در معرض جریان نوظهوری به نام فرهنگ غربی قرار گرفتند که به دلیل عدم آگاهی از پیامدهای پذیرش آن تحت تاثیر و نفوذ آن ،ریشه های بومی و سنتی خود را از دست دادند. پس از مشروطه و در پی انقلاب ادبی که در ایران صورت گرفت، عده ای از روشنفکران متوجه بحران هویتی که ملت ایران در آن گرفتار بود، شدند. بنابراین تلاش خود را جهت آگاه سازی مردم و نجات آنها معطوف نمودند. جمالزاده از ن...

رویکرد جامعه شناختی یکی از رویکردهای مهم در نقد آثار ادبی است. شیوه جامعه شناختی در نقد ادبی، تعامل میان محیط اجتماعی نویسنده و آثار ادبی را مورد مطالعه قرار می دهد و نشانه هایی از منشأ اثر را بازنمایی می کند. داستان به دلیل اینکه شخصیت هایش از افراد عادی جامعه هستند و اتفاقات آن نیز حوادث معمول و واقعی جامعه است مورد توجه جامعه شناسان ادبی قرار گرفته است. محمدعلی جمالزاده و زکریا تامر دو تن از...

: رساله ی حاضر در چهار فصل تدوین گردیده است؛ فصل اول به تعاریف و کلیات پژوهش اختصاص دارد. در فصل دوم، به پیشینه ی تحقیق که مروری بر تحقیقات گذشته است و نیز به مبانی نظری پرداخته شده است؛ در بخش مبانی نظری، سعی شده خلاصه ای از دیدگاه های برخی صاحب نظران ایرانی و غربی در زمینه ی فرهنگ عامیانه ذکر گردد. فصل سوم که قسمت اصلی پایان نامه را تشکیل می دهد، در سه بخش زندگی معنوی، زندگی اجتماعی و زندگی م...

ترجمه متون ادبی در دنیای امروز از اهمیت ویژه ای برخوردار است. فرهنگ های مختلف با استفاده از متون ادبی ملل و فرهنگ های دیگر سعی در غنی کردن فرهنگ و ادبیات کشور خود دارند. کشور ما نیز از این قاعده مستثنی نیست. در ایران، ترجمه متون ادبی اروپائی که با دوران مشروطه ایرانی آغاز می شود موجب تغییرات اساسی در فرهنگ، شیوه زندگی و تفکر ایرانیان شده است. در این دوران نه تنها در امورات سیاسی و فکری کشور تغی...

زمینه ها و عوامل ایجاد نوع ادبی داستان­نویسی معاصر در ادبیات عرب و فارسی بسیار نزدیک و شبیه به هم است؛ بویژه اینکه در هر دو زبان، داستان برگرفته از الگوهای داستان نویسی غرب است؛ یعنی شباهت­ها سبب شده است که بسیاری از محققان، شیوة داستان نویسی یکی از این دو را متأثر از دیگری بدانند؛ هرچند تأثیر را نمی توان انکار کرد. در این مقاله شباهت­ها و احیانا تأثیر و تأثر دو داستان کوتاه رجل سیاسی ...

از دیدگاه مکتب واقع‌گرایی، ادبیات ابزاری است برای شناساندن رویه ی واقعی قواعد، روابط و مناسبات اجتماعی. این مکتب بر آن است تا گستره ی آگاهی‌های اجتماعی خوانندگان را افزایش دهد. این هدف، مضامین تازه‌ای را پیش روی نویسندگان قرار می‌دهد. مسأله ی زندگی زنانه نیز، بر اساس همین روی کرد، وارد آثار ادبی جوامع مختلف می‌شود. بررسی آثار بالزاک و جمالزاده، به عنوان بنیان گزاران این مکتب در فرانسه و ایران ن...

بسیاری از صاحب نظران وادی ادبیات جمالزاده را پدر داستان نویسی معاصرایران، به ویژه داستان کوتاه می دانند. زیرا او برای نخستین بار با انتشار یکی بود یکی نبود، علاوه بر این که انقلابی در نثر فارسی به وجود آورد ، تکنیک داستان نویسی اروپایی را آگاهانه به کار گرفت. از سوی دیگر به نظر بسیاری ازمنتقدان ، گی دو موپسان از برجسته ترین نویسندگانی است که در قرن نوزدهم، به سبب نگارش داستان های کوتاه متعدد وا...

طنز و شوخ طبعی یکی از انواع شعر غنایی است که ظهور آن بخصوص بعد از انقلاب مشروطیت منشا تحولاتی مهم در ادبیات فارسی گشته است . در این پایان نامه به نقد و بررسی طنز، هجو و هزل از مشروط تا 1332 پرداخته شده است . ابتدا چون تعاریف دقیقی از سه اصطلاح مذکور وجود نداشت با بررسی آثار و تعاریف صاحب نظران، تعریف های نسبتا دقیقی از آنها ارائه گردید و براساس این تعاریف به سیر تاریخی این سه نوع، بطور اختصار ا...