مطالعة این امر که سینمای ایران در دهة چهل و پنجاه خورشیدی به چه تخیلی در باب تهران دامن زده است از اهداف اصلی نگارش این مقاله به‌شمار می‌رود. این مطالعه از خلال تفسیر چهار فیلم که از تأثیرگذارترین فیلم‌های دو دهة مورد نظر در دو سر طیف عامه‌پسند (گنج قارون: سیامک یاسمی)، (خاطرخواه: امیر شروان) و نخبه‌گرا (خشت و آیینه: ابراهیم گلستان)، (رگبار: بهرام بیضایی) قرار می‌گیرند به ‌انجام رسیده است. نتای...

از مشخصه‌های بارز سینمای معترضِ موج نو در سال‌های پیش از انقلاب، بیان هویت ملی در اعتراض به بحران هویت است. مسئلة پژوهش حاضر شناسایی ابعاد و مؤلفه‌های هویت ملی و بحران هویت در آثار منتخب بهرام بیضایی، از فیلمسازان شاخص سینمای موج نو، از دیدگاه جامعه‌شناختی است. بنابراین، پس از بررسی وضعیت هویت ملی و ابعاد و مؤلفه‌های آن، از دیدگاه جامعه‌شناسی هنر، عناصر تکرار‌شوندة مرتبط با هویت در سه فیلم رگبار...

از سال­های پایانی دهۀ 60 موج تغییر فرهنگی و اجتماعی در ایران به راه افتاد و به­تدریج کل حیات اجتماعی را درنوردید. این تغییر عمدتاً به سیاست­های اقتصادی- اجتماعی پس از پایان جنگ و از جمله برنامۀ تعدیل ساختاری اقتصاد نسبت داده شده است. این مقاله با هدف روایت نمونه‌ای از مواجهه هنرمندان با این روند، فیلم سگ­کشی بهرام بیضایی را بازخوانی می‌کند؛ فیلمی که سناریوی آن درست در آغاز دهۀ 70 نوشته شد، اما س...

چکیده شخصیت و شخصیت پردازی یکی از ارکان مهم آثار دراماتیک است که اهمیت آن بر هیچ اهل هنری که در این حوزه کار می کند ،پوشیده نیست.اگرچه ارسطو نقش طرح و پیرنگ را در آثار نمایشی بیشتر از شخصیت پردازی می داند ،اما خود ارسطو هم اهمیت و تاثیر شخصیت پردازی را در کل اثرنه تنها انکار نمی کند، بلکه راهکارهایی هم جهت شخصیت پردازی ارائه می دهد.اما از ارسطو به این طرف شخصیت پردازی دست خوش تحولات مختلفی شد...

این پژوهش از نظریات ارنستو لاکلا و شانتال موفه نظریه پردازان حوزه تحلیل گفتمان به منظور تحلیل متون نمایشی استفاده می کند. ابتدا مفاهیم بنیادی نظریه گفتمان ریشه یابی و توضیح داده شده و سپس با بهره بردن از این مفاهیم ازجمله مفصل بندی، دال سیال و... به تحلیل و بررسی انواع گفتمان های موجود در نظم گفتمانی متن دو نمایشنامه «مرگ یزدگرد» و «سهراب کشی» نوشته بهرام بیضایی، پرداخته می شود. تحلیل دو نمایش...

نمایش­نامه­ی «ندبه» از جمله نمایش­نامه­های بهرام بیضایی است که در آن، نقش زن به گونه­ای آشکار، برجسته شده است. رویدادهای این نمایش­نامه به سال­های انقلاب مشروطه مربوط می شود و به گونه­ای تلخ و رقت انگیز، نابسامانی­های اجتماعی و فرهنگی ایران را در آن زمان نشان می­دهد. با نگاهی گذرا به متن این اثر و بررسی گفتار و رفتار شخصیت­های نمایش­نامه، موقعیت تاسف بار زن و تحقیر بی وقفه­ی او در نظام مردسالار...

این پژوهش به چندوچون نمود رانه مرگ در سه نمایشنامه رگ و ریشه دربدری نوشته غلامحسین ساعدی، ناگهان اثر عباس نعلبندیان و ساحل نجات اثر بهرام بیضایی و بررسی روش ویژه این سه درام پرداز برجسته ایرانی در تحقق آن می?پردازد. . طبق نظر ژاک لکان، انسان اساطیر، هنرها و ادبیات را برای تسکین هراس از مرگ و به مثابه اشکالی از مصالحه خودآگاه با رانه عظیم مرگ به کار می بندد، اشکالی که سرشار است از نمودهای مرگ?ان...

در دهه های، اخیر نقدهای بسیاری پیرامون مفهوم تاریخ و اموری که تاریخ نگاران همواره به آنها توجه کرده اند، در محافل علمی و فلسفی پسامدرن مطرح شده است. مهم ترینپیامد این نقدها، به چالش کشیده شدن رسالت تاریخ در ارائة تصویری دانشورانه و عینی از رویدادهای گذشته است. این دیدگاه نسبی در پیوند با درستی تاریخ، با زیرسؤال بردنسرشت و طبیعت آن، امکان دستیابی به حقیقت تاریخی را مورد تردید قرار می دهد و بیان ...

دراین پایان نامه سعی شده است تاثیر باور های کهن ایرانیان بر ادبیات نمایشی معاصر مورد بررسی قرار گیرد. از این رو باور ثنویت که از قدیمی ترین باور ها و فرهنگهای ایرانیان است مورد بحث قرار گرفته؛ آیاادبیات نمایشی معاصر ایران اکنون تحت تاثیر باور دیرینه ثنویت قرار دارد؟ یا نه؟ آیا این باور هنوز پس از قرنها فراموشی جایی در فرهنگ و ادبیات ایران دارد؟برای پاسخ به این پرسشها به بررسی باور ثنویت و جنبه ...

شهرنوش پارسی پور از سال 1349 با نگارش داستان بلند تجربه های آزاد خود را به جامعه هنری ایران معرفی کرد. از این نویسنده ، تاکنون علاوه بر چندین اثر ترجمه ای ، رمانها و داستانهای بلند ، سگ و زمستان بلند(1355) ، طوبا و معنای شب(1367) ، ماجراهای ساده و روح کوچک درخت (1356)، زنان بدون مردان(1352) و آویزه های بلور(1356) در داخل کشور و رمان عقل آبی و آداب صرف چای در حضور گرگ در خارج از کشور چاپ شده است...