جایمند, کامکار

بخش تحقیقات گیاهان دارویی و محصولات فرعی، موسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع کشور

[ 1 ] - ارزیابی میزان ترکیب‌های فلاونوییدی گونه‌های گل محمدی Rosa damascena Mill.

مقدمه: فلاونوییدها طبقه بزرگی از پلی‌فنل‌ها با بیش از 4000‌ ترکیب هستند، اغلب مسؤول رنگ زرد، قرمز و ارغوانی گل‌ها، میوه‌ها و سبزیجات‌ در گیاه هستند‌. فلاونوییدها نقش آنتی‌اکسیدانی را در فتوسنتز گیاهان به عهده دارند‌، فلاونوییدها دارای اثرات‌ آنتی‌اکسیدانی، ضد‌التهابی، جلوگیری‌کننده‌ سرطان و محافظت‌کننده از قلب می‌باشند. هدف‌: هدف از این تحقیق،‌ استخراج و اندازه‌گیری ترکیب‌های فلاونوییدی کامفر...

[ 2 ] - Volatile Oil Constituents of the Eucalyptus viridis R. T. Baker and Eucalyptus oleosa F. Muell. Leaves from Iran

Background: The genus Eucalyptus (family Myrtaceae) comprises well-known plants of over 600 species of trees. Although most of the plants are native to Australia, numerous species have been introduced to other parts of the world, including Iran, as economic and ornamental trees in forest trial provenances, where the plants have become source of important fast-growing hardwood trees and Eucaly...

[ 3 ] - اندازه‌گیری میزان ترکیب هیپریسین در برگ و گل 8 گونه Hypericum

مقدمه: گیاه Hypericum از گونه‌های مهم گیاهان دارویی محسوب می‌شود و در حال حاضر در ایران 17 گونه گیاه علفی چند ساله و درختچه‌ای وجود دارد که سه گونه آن انحصاری ایران هستند. هدف: در این تحقیق با هدف بررسی میزان ترکیب هیپریسین بر روی گل و برگ هشت گونه گل راعی، انجام شد. روش بررسی: پس از جمع‌آوری و آماده‌سازی گیاه (گل و برگ) اقدام به استخراج عصاره در دو مرحله به ترتیب با حلال‌های کلروفرم و متان...

[ 4 ] - استفاده از روش کلاهک جذب رایحه جهت شناسایی ترکیبهای سه گونه گیاه معطرWisteria sinensi (Sims.) Sweet. ، Polianthestuberosa L. و Rosa × damascena Herrm.

اخیراً پیشرفت‌هایی درزمینه تهیه رایحه از نمونه‌های معطر با فن آوری جدید صورت گرفته است، از جمله آن روش‌های تله گذاری توسط کلاهک (HTT) را می‌توان ذکر کرد. در این تحقیق اقدام به طراحی و ساخت دستگاه جذب رایحه توسط کلاهک به همراه خلاء و حلال (VHS) شده است. نمونه های گیاهی در فروردین ماه 1393 از قطعه گیاهان دارویی باغ گیاه‌شناسی ملی ایران و همند ابسرد – دماوند جمع آوری شدند. سپس با دستگاه مذکور اقدام...

[ 5 ] - بررسی کمّی و کیفی اسیدهای چرب در بذر دو گونه گیاهی شورپسند Salicornia herbacea L. و Suaeda fruticosa (L.) Forssk. به‌عنوان منبع روغن خوراکی

تقریباً در تمام مناطق جهان به‌ویژه در مناطق خشک، موضوع شوری خاک در اثر عوامل طبیعی و انسانی در حال تبدیل شدن به یک مشکل عمده است. رشد سریع جمعیت، کمبود آب و افزایش شوری اراضی، عامل تهدیدکننده‌ای برای منابع غذایی محسوب می‌شود. استفاده از گیاهان مقاوم به شوری و خشکی یکی از راه‌کار‌های مهم مدیریتی در تولید مواد غذایی می‌باشد، گیاهان شورپسند (هالوفیت‌ها) ازجمله این گیاهان هستند و قابلیت کاربرد در تو...

[ 6 ] - بررسی تنوع در ترکیب‌های شیمیایی اسانس 25 اکسشن گل‌محمدی کشت شده در استان کرمانشاه با استفاده از روشهای آماری چند متغیره

گل‌محمدی (Rosa damascena Mill.) یک گونه مهم دارویی و صنعتی است. برای رسیدن به تولید اسانس بیشتر و با کیفیت بهتر، شناسایی اکسشن‌های برتر این گیاه و روابط ژنتیکی آنها اهمیت زیادی دارد. برای بررسی دقیق روابط بین ژنوتیپ‌های مختلف این گونه و تنوع در ترکیب‌های شیمیایی اسانس، استفاده از آنالیزهای آماری چند متغیره می‌تواند مفید باشد. در این مطالعه 25 اکسشن مختلف گل‌محمدی از استان کرمانشاه و سایر نواحی ...

[ 7 ] - بررسی اسیدهای چرب روغن بذر Moringa peregrina (Forssk.) Fiori از رویشگاه‌های مختلف در استان سیستان و بلوچستان

گونه Moringa peregrina (Forssk.) Fiori یکی از گونه‌های قابل رویش در مناطق گرمسیری و بیابانی است که در عرصه وسیعی از مناطق جنوب شرقی کشور در استان‌های هرمزگان و سیستان و بلوچستان پراکنش دارد. گز روغنی یک درختچه بیابانی است که در مناطق با بارندگی بسیار ناچیز رویش داشته و ارزش غذایی، دارویی، زیست محیطی، صنعتی و اقتصادی زیادی دارد. هدف از این بررسی تعیین میزان اسیدهای چرب روغن بذر Moringa peregrina...

[ 8 ] - تأثیر کاربرد کود زیستی فسفری و تراکم بوته بر کمّیت و کیفیت اسانس گیاه دارویی زنیان (Trachyspermum copticum L.)

به‌منظور بررسی کارایی کود زیستی فسفری و تراکم بوته بر کمّیت و کیفیت اسانس گیاه دارویی زنیان (Trachyspermum copticum L.)، پژوهشی به‌صورت آزمایش فاکتوریل دو عاملی در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در بهار سال 1389 در مزرعه تحقیقاتی مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل عامل کود زیستی فسفری در چهار سطح (شاهد (عدم تلقیح)، بذرمال، سرک و بذرمال و سرک) و عامل...

[ 9 ] - اثر تنش خشکی بر کمّیت و کیفیت اسانس و کارایی مصرف آب (WUE) در اکالیپتوس (Eucalyptus camaldulensis Dehnh.)

کمبود آب می‌تواند اثرات متفاوتی را بر فرایندهای مورفولوژیکی، فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی گیاهان به دنبال داشته باشد. تولید اسانس نیز از نظر مقدار و نوع ترکیب تحت تأثیر تنش خشکی قرار می‌گیرد. اکالیپتوس‌ها و ازجمله Eucalyptus camaldulensis Dehnh. به‌عنوان منابع غنی از اسانس و به‌ویژه ترکیب 8،1-سینئول مطرح می‌باشند. به‌منظور بررسی تأثیر تنش خشکی بر بازده اسانس، نوع ترکیب‌های شیمیایی و همچنین کارایی م...

[ 10 ] - بررسی نوسانهای فصلی اسانس و ترکیب 1،8-سینئول در گونه‌های سازگار اکالیپتوس در استان فارس

درختان اکالیپتوس (Eucalyptus) در شمار گونه‌های جنگلی سریع‌الرشد محسوب می‌شوند که بومی اقیانوسیه هستند، این گونه درختی بیش از 100 سال پیش به ایران وارد شد و در جنوب کشور که محیط مناسبی برای آن بود کشت شد. هدف از این تحقیق بررسی نوسانهای فصلی اسانس و ترکیب 1،8-سینئول در گونه‌های سازگار اکالیپتوس در استان فارس بود. برگ‌های 14 گونه اکالیپتوس به نامهای E. calcicultrix (Miq.) Blakely؛ E. camaldulensi...

[ 11 ] - استخراج و اندازه‌گیری ترکیب کوئرستین و کامفرول در اندام‌های مختلف گونه گیاهی رازیانه Foeniculum vulgare Mill.

فلاونوییدها طبقه بزرگی از پلی‌فنل‌ها با بیش از 4000 ترکیب هستند که در گیاه نقش آنتی‌اکسیدانی را در فتوسنتز به‌عهده دارند و در انسان دارای اثرهای آنتی‌اکسیدانی، ضدالتهابی، جلوگیری‌کننده سرطان و محافظت‌کننده از قلب می‌باشند. ترکیب کوئرستین و کامفرول در گروه فلاونول‌ها قرار دارند و برای مقابله با ویروس‌ها و سلول‌های سرطانی استفاده می‌شوند. هدف از این تحقیق، استخراج و اندازه‌گیری ترکیب کوئرستین و ک...

[ 12 ] - بررسی تأثیر مصرف کودهای‌ ارگانیک و شیمیایی بر اسانس بابونه آلمانی (Matricaria chamomilla L.)

مدیریت مصرف کود یکی از عوامل اصلی در کشت موفقیت‌آمیز گیاهان دارویی است. استفاده از کودهای سازگار با طبیعت و مناسب برای رشد بهینه‌ی گیاه می‌تواند اثرهای مطلوبی بر شاخص‌های کمّی و کیفی گیاه داشته باشد. به‌منظور بررسی تأثیر کودهای‌ ارگانیک و شیمیایی ‌بر میزان و ترکیب‌‌های اسانس گیاه دارویی بابونه (Matricaria chamomilla L.)، آزمایشی به‌صورت طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در سال 1388 اجرا شد. ت...

[ 13 ] - تعیین‌ میزان تانن در گلاب، پسآب و تفاله گل‌محمدی (Rosa damascena Mill.)

در این تحقیق به استخراج تانن از گلاب، پسآب و تفاله گل‌محمدی (Rosa damascena Mill.) اقدام گردید. از 21 اکسشن گل‌محمدی جمع‌آوری شده از استانهای مختلف کشور و کشت شده در مزرعه تحقیقاتی مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور اسانس، گلاب، تفاله و پسآب تهیه شد و بعد میزان تانن نمونه‌ها به روش رنگ‌سنجی فولین- دنیس و توسط دستگاه اسپکتروفتومتری مدل 340 Hitachi در طول موج 760 نانومتر اندازه‌گیری گردید. نتایج ن...

[ 14 ] - گیاهان دارویی استان گیلان و قسمت‌های مورد استفاده آنها

گونه‌های گیاهی دارویی بخش قابل‌توجهی از فلور ایران را تشکیل می‌دهند و نقش عمده‌ای را در ترکیب جوامع گیاهی مختلف ایفاء می‌نمایند. این تحقیق با هدف جمع‌آوری، شناسایی و تعیین پراکنش گیاهان دارویی در استان گیلان طی سالهای 1380 تا 1385 به اجرا درآمد. در این تحقیق با توجه به ضرورت شناخت گونه‌های دارویی درختی، درختچه‌ای و علفی، ابتدا لیست فلورستیک استان گیلان تهیه و با توجه به مطالعات کتابخانه‌ای و مش...

[ 15 ] - استخراج و اندازه‌گیری ترکیبهای فلاونوییدی کامفرول و کوئرستین در گلبرگ ده ژنوتیپ از گل‌محمدی (Rosa damascena Mill.) از مناطق غربی ایران

دارویی هستند و برای مقابله با ویروسها و سلولهای سرطانی استفاده می‌شوند. هدف از این تحقیق، استخراج و اندازه‌گیری ترکیبهای فلاونوییدی کامفرول و کوئرستین در گلبرگ نمونه‌های مختلف گل‌محمدی کشت شده در باغ گیاه‌شناسی ایران (تهران) با منشأ مناطق غربی بود. پنج گرم نمونه تازه گل‌محمدی توسط دستگاه آسیاب برقی خرد و توسط مخلوط متانول و اسید استیک (90:10) عصاره‌گیری شد. عصاره حاصل به 30 میلی‌لیتر حجم رسانده...

[ 16 ] - شناسایی و مقایسه ترکیبهای موجود در اسانس پوست میوه بالنگ (Citrus medica L.) با دو روش استخراج (تقطیر با آب و پرس سرد)

گیاه بالنگ (Citrus medica L.) یکی از گونه‌های خانواده مرکبات می‌باشد. اسانس پوست میوه بالنگ در صنایع غذایی، دارویی و عطرسازی کاربرد فراوان دارد. میوه‌های بالنگ در فصل پاییز از منطقه شمال ایران جمع‌آوری گردید و سپس از پوست میوه به روشهای تقطیر با آب و پرس سرد اسانس‌گیری شد. بازده اسانس تقطیر 6/0% و بازده اسانس پرس سرد 5/0% بدست آمد. برای شناسایی ترکیبهای اسانس از دستگاه‌های GC و GC/MS استفاده گر...

[ 17 ] - بررسی ترکیبهای شیمیایی اسانس گیاه Anthemis coelopoda Boiss.

گیاه Anthemis coelopoda Boiss.، از خانواده Asteraceae و تیره فرعی Radiae می‌باشد. جنس Anthemis دارای گونه‌های مختلفی است که از نظر شکل خارجی تا حدودی شبیه به هم هستند. در این تحقیق به بررسی کمی و کیفی اسانس گونه Anthemiscoelopoda Boiss.که در ایران رویش دارد، پرداخته شده است. جمع‌آوری گیاه از استان گیلان در سال 1382 صورت گرفت. از گل و برگ به روش تقطیر با آب اسانس‌گیری انجام شد. بازده اسانس در گل...

[ 18 ] - تأثیر مدت زمان نگهداری کلاله زعفران (Crocus sativus L.) بر میزان ترکیب Crocin

زعفران (Crocus sativus L.) از گیاهان مهم ایران است که در سراسر جهان مورد استفاده قرار می‌گیرد. بخش اعظم زعفران دنیا را استان خراسان تأمین می‌نماید. از کلاله زعفران خشک به عنوان رنگ، رایحه، و به عنوان دارو در داروسازی استفاده می‌گردد. دراین تحقیق تأثیر شرایط نگهداری کلاله زعفران بر میزان ترکیب کروسین زعفران مورد بررسی قرار گرفت. نمونه‌ها در آذر ماه سال 1382 از مزرعه‌ای در منطقه تربت حیدریه جمع‌آ...

[ 19 ] - استخراج و تعیین میزان ترکیب اولئوروپین در 9 رقم زیتون Olea europa L. کشت شده در ایستگاه تحقیقاتی فدک (دزفول)

در این تحقیق، نسبت به بررسی میزان ترکیب اولئوروپین، که از ترکیبهای مهم دارویی گیاه زیتون محسوب می‌شود، در برگ 9 رقم زیتون Olea europa L. با نامهای زیتون بگنیا، زیتون محلی گرگان، زیتون دزفولی، زیتون خشاوی، زیتون خرم آبادی، زیتون دگل، زیتون بربر، زیتون زاهدی و زیتون قرمز کشت شده در ایستگاه تحقیقاتی فدک در دزفول اقدام گردید. پس از جمع‌آوری نمونه‌ها در اواسط شهریور 1383، استخراج ترکیب با متانول صو...

[ 20 ] - بررسی و تعیین ترکیبهای شیمیایی اسانس برگ Eucalyptus stricklandii Maiden و Eucalyptus erythrocorys F. Muell.

نمونه های دو گونه اوکالیپتوس Eucalyptus stricklandii Maiden و Eucalyptus erythrocorys F. Muell. که در منطقه شمال خوزستان کشت گردیده در اواسط اسفند 1382 جمع آوری و به روش تقطیر با آب (طرح کلونجر) اسانس گیری و سپس نمونه توسط دستگاههای کروماتوگرافی گازی (GC) و کروماتوگرافی گازی متصل به طیف سنج جرمی (GC/MS) مورد تجزیه قرار گرفتند. ترکیبهای عمده در گونه E. stricklandii Maiden عبارتند از : 1,8-...

[ 21 ] - مقایسه کمیت و کیفیت اسانس گل محمدی .Rosa damascena Mill حاصل از طرحهای مختلف دستگاهی تقطیر با آب

در این تحقیق اسانس گل محمدی Rosa damascena Mill. به روش تقطیر با آب در طرحهای مختلف، جهت بهینه سازی آن، استخراج گردید. بازده اسانس در طرحهای مختلف کلونجر (0.008 درصد)، میکوئل (0.014 درصد)، A.O.A.C. (درصد 0.012) و در دو طرح جایمند-رضایی، شماره 1 (0.015 درصد) و شماره 2 (0.023 درصد) بدست آمدند. اسانس توسط دستگاههای کروماتوگرافی گازی (GC) و کروماتوگرافی گازی متصل به طیف سنج جرمی (GC/MS) مورد تجزی...

[ 22 ] - استخراج و تعیین میزان ترکیب اولئوروپین در پسآب حاصل از شستشوی میوه Olea europa L

بررسی ترکیبهای فنلی از عوامل مهم در تحقیقات میوه زیتون می‌باشد، زیرا این ترکیبها دارای پایداری خود اکسایش و خصوصیات اثر گذاری بر اندامهای گیاهی هستند. علاوه براین، آنها دارای خصوصیات داروشناختی، ضد اکسید کننده‌های طبیعی و مانع رشد در تخمیر میوه زیتون هستند. اولئوروپئین، ترکیب اصلی که باعث تلخی مزه در زیتون است، یک استر هتروسیدیک از اسید النولیک و 3,4-dihydroxyphenylethanol می‌باشد. در این تحق...

[ 23 ] - بررسی تنوع در میزان اسانس گل محمدی (Rosa damascena Mill.) استانهای مرکزی ایران

ژنوتیپهای گل محمدی (Rosa damascena Mill) از مناطق مرکزی کشور جمع‌آوری و در مزرعه تحقیقاتی مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار کشت شدند. نمونه‌های مربوط به 6 استان از نظر درصد و عملکرد اسانس و نیز از نظر تعداد اجزاء مختلف گل (گلبرگ، پرچم و مادگی) در سالهای1380 تا 1382 مورد ارزیابی قرار گرفتند. براساس نتایج بدست آمده، بیشترین درصد و عملکرد اسانس استخراج شده به...

[ 24 ] - شناسایی کاروتنوئیدهای گلیکوزیدی زعفران (Croucus sativus.L) به روش کروماتوگرافی لایه نازک (TLC)

زعفران کلاله خشک شده گونه Crocus sativus.L می باشد. زعفران به خاطر خواص جلوگیرنده از سرطان در بدن می باشد. کاروتنوئیدها از مهمترین ترکیبهایی است که در رژیم غذایی به عنوان خاصیت ضد سرطانی مطالعات بسیار وسیعی بر روی آن انجام شده است. اخیرا مشاهده شده است که ترکیبهای طبیعی و زعفران خاصیت ضد سرطانی خوبی دارندکهاز مهمترین ترکیبهای موثره زعفران می توان به ترکیبهای رنگی گلیکوزیدی آن که شامل دی – گ...

[ 25 ] - بررسی ترکیبهای روغن اسانسیEucalyptus porosa

گونه‌ای اوکالیپتوس با نام علمی Eucalyptus porosa در اواسط اسفند ماه 1382 از شهرستان دزفول (باغ فدک)جمع آوری شد و از برگ خشک آن به روش تقطیر با آب در دستگاه مدل کلونجر و به مدت 20 دقیقه اسانسگیری به عمل آمد. بازده اسانسگیری بر اساس وزن برگ خشک معادل 0.57 % (وزن اسانس در 100 گرم برگ خشک) محاسبه گردید. به منظور شناسایی کمی وکیفی ترکیبهای اسانس، نمونه اسانس حاصل به دستگاه کروماتوگراف گازی ...

[ 26 ] - بررسی تنوع ژنوتیپهای گل محمدی (.Rosa damascena Mill) غرب ایران درتولید اسانس

گل محمدی (Rosa damascena Mill. ) برخی از مناطق غربی کشور، در مزرعه تحقیقاتی موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع در یک طرح بلوکهای کامل تصادفی کشت گردید. تعداد هفت ژنوتیپ از نظر تعداد اجزاء مختلف گل (گلبرگ، پرچم و مادگی) در سالهای 1383-1382مورد ارزیابی قرار گرفتند. ژنوتیپها برای تعداد گلبرگ، تعداد پرچم و تعداد مادگی اختلاف معنی‌داری نشان دادند، و مقایسه میانگینها، ژنوتیپها را برای هریک از صفات فو...

[ 27 ] - تعیین میزان ژوگلون در برگ و میوه سبز درخت گردو ( .juglans regia L ) توسط کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا (HPLC)

ژوگلون یک ترکیب نفتوکینونی است که در برگ و پوسته میوه درخت گردو juglans regia L. وجود دارد، و برای سالیان زیادی به طور وسیع در طب سنتی بکار می رود. در این تحقیق، نمونه هایی از برگ و پوسته سبز میوه گردو در ماههای مختلف سال 1381 از درختی در منطقه کلاک کرج جمع آوری و نمونه ها با حلال استون توسط دستگاه سوکسوله چربی زدایی شده و سپس با کلروفرم ماده مورد نظر استخراج و برای اندازه گیری ترکیب ژوگلون ...

[ 28 ] - بررسی ترکیبهای شیمیایی اسانس اندام هوایی گیاه Achillea millefolium subsp. millefolium با روشهای تقطیر

سر شاخه گلدار گیاه Achillea millefolium subsp. millefolium در اوایل مرداد 1382 از منطقه لار در استان تهران جمع آوری گردید. سپس از نمونه با روشهای تقطیر اسانس گیری شد. بازده اسانس در روش تقطیر با بخار, در نمونه های گل و برگ به ترتیب 0.2 و 0.05 درصد و با روش تقطیر با آب, 0.4 و 0.04 درصد بدست آمد. اسانس ها توسط دستگاههای کروماتوگرافی گازی (GC) و کروماتوگرافی گازی متصل به طیف سنج جرمی (G...

[ 29 ] - استخراج، جداسازی و شناسایی فلاونوئیدهای کوئرستین و روبینین از گیاه اقاقیا (Robinia pseudoacacia L.)

عصاره گل و برگ اقاقیا از روش استخراج با سوکسله (به کمک حلالهای پترولیوم اتر، بنزن، کلروفرم، استون و متانول) و همچنین روش خوابانیدن در حلال ( متانول – آب ) به نسبت (9به 1) و سپس حلال (متانول - آب) به نسبت (1 به 1) و پس از آن اسستخراج با کلروفرم و هگزان بدست آمد. پس از خالص سازی و جدا سازی عصاره های حاصل توسطP.C ، HPLC ، کروماتوگرافی ستونی و کروماتوگرافی تابش لحظه ای ( Flash chromatography) د...

[ 30 ] - بررسی ترکیبهای شیمیایی اسانس گل و برگ گیاه Achillea eriophora DC با روشهای تقطیر

سر شاخه گلدار گیاه گونه بومادران با نام علمی Achillea eriophora DC از شیراز، ارتفاع 1650 متر و در تیر ماه سال 1382 جمع آوری گردید. نمونه ها با روشهای تقطیر اسانس گیری شد. بازده اسانس در روش تقطیر با بخار, در نمونه های گل و برگ به ترتیب 1 درصد و 9/0 درصد و با روش تقطیر با آب, 1.2 درصد و 0.9 درصد بدست آمد. سپس نمونه ها توسط دستگاههای کروماتوگرافی گازی (GC) و کروماتوگرافی گازی متصل به طیف ...

[ 31 ] - بررسی اسانس گل محمدی Rosa damascena Mill مناطق مرکزی و شمال غربی کشور

گل محمدی با نام علمی Rosa damascena Mill. و از خانواده Rosaceae ، در مناطق مختلف ایران و جهان کشت می گردد. اسانس و گلاب استخراج شده از گل در صنایع عطرسازی، آرایشی و غذایی مصرف گسترده ای دارد. از آنجا که رویش گیاهان در مناطق مختلف تاثیر مهمی روی رشد گیاه و میزان مواد موثر آن خواهد داشت, از این رو در این تحقیق، استخراج اسانس از گل دو ژنوتیپ این گونه از مناطق قمصر (کاشان) B188 و اسکو (آذربایج...

[ 32 ] - مقایسه کمی کربوهیدراتهای محلول در آگار تهیه شده از دو جلبک Gracilaria canaliculata و Gracilaria foliifera از خلیج فارس

کربوهیدراتهای طبیعی موجود در گیاهان در صنایع غذایی به لحاظ استفاده به عنوان منبع انرژی و موارد متعدد دیگر از اهمیت ویژه ای برخوردار می باشند. آگار ماده ای ژلاتینی است و ترکیب دی ساکارید Agarobiose، ساختمان عمومی ثابتی از تمام پلی ساکارید های موجود در آگار است. ساختار شیمیایی آگار باعث شده است که آگار ماده بسیار مفیدی برای بیشتر صنایع از جمله صنعت نساجی، دارویی، غذایی و همچنین علوم آزمایشگاهی ...

[ 33 ] - مقایسه ترکیبهای شیمیایی اسانس گیاه Rosmarinus officinalis L. به روش آزمایشگاهی و نیمه صنعتی

رومارن یا اکلیل کوهی با نام علمی Rosmarinus officinalis L. یکی از گیاهان معطر کشت شده در ایران می‌باشد، نمونه گیاهی از مزرعه تحقیقاتی گیاهان دارویی وابسته به مرکز آموزش عالی جهاد کشاورزی استان سمنان جمع‌آوری گردید و در مقیاس آزمایشگاهی و نیمه صنعتی به روش تقطیر با آب اسانس‌گیری شد. بازده اسانس به ترتیب 31/0 درصد و 26/0 درصد تعیین گردید. نمونه‌ها جهت مقایسه ترکیبهای شیمیایی اسانس آن توسط دستگاهه...

[ 34 ] - بررسی کمی و کیفی کربوهیدراتهای صمغ گونه Acacia nilotica

کربوهیدراتها یکی از سه گروه عمده مواد مغذی می‌باشند که به عنوان منبع انرژی و درمان بعضی از بیماریها در انسان استفاده می‌شود. همچنین به عنوان استخوانبندی در گیاهان مصرف دارد. صمغ عربی در بین انواع صمغها، بهترین صمغ طبیعی است که می‌توان در صنایع مختلف مصرف نمود. صمغAcacia nilotica از جمله صمغهای کربوهیدراتی می‌باشد که از آن در موارد غذایی، دارویی و استفاده‌های متعددی می‌شود. بنابراین بررسی کمی و...

[ 35 ] - روش پایداری ژل گیاه صبر(.Aloe vera L)

گیاه صبر با نام علمی Aloe vera L و از خانواده Liliaceae ، از گیاهان بسیار مهم دارویی می باشد که در نواحی گرم و نیمه گرمسیری می روید. با وجود گونه های بسیار مهمی که این جنس دارا می باشد، ولی از ژل گونه Aloe vera L در صنایع دارویی، آرایشی و بهداشتی استفاده فراوانی می شود. بنابراین، با توجه به اهمیت زیاد خواص برگ (ژل) گیاه ، تعیین روش مناسب جهت پایداری آن مورد بررسی قرار گرفته است. در این تحقیق نم...

[ 36 ] - مقایسه نمونه آزمایشگاهی و صنعتی اسانس گل محمدی، Rosa damascena Mill. از لحاظ کمیت و کیفیت ترکیبهای عمده، از منطقه کاشان

گل محمدی با نام علمی Rosa damascena Mill. در مناطق مختلف ایران کشت می‌گردد. امکان تولید اسانس و گلاب از آن در سطح وسیع وجود دارد. اسانس این گیاه در صنایع عطرسازی، آرایشی و غذایی مصرف گسترده ای دارد. در این تحقیق، استخراج دو نمونه اسانس گل محمدی شهرستان کاشان که به روش تقطیر با آب و به صورت آزمایشگاهی و صنعتی تهیه شده بود، توسط دستگاه های کروماتوگرافی گازی (GC) و کروماتوگرافی گازی متصل به طیف س...

[ 37 ] - بررسی ترکیبهای اسانس پونه کرمانی M. longifolia (L.) Hud. var. kermanansis و پونه جنگلی M. longifolia (L.) Hud. var. kotschiana

پونه از جمله گیاهان بسیار مهم معطر و دارویی است که مصارف گسترده‌ای در صنایع مختلف دارد. هدف از این بررسی شناسایی و کاربرد ترکیبهای اسانس پونه می‌‌باشد. نمونه کشت شده پونه کرمانی M. longifolia (L.) Hud. var. kermanansisو پونه جنگلی M. longifolia (L.) Hud. var. kotschianaدر ایستگاه البرز کرج در زمان گلدهی، برگ و گل برداشت گردید و با روش تقطیر با بخار آب تحت اسانسگیری قرار گرفت. جهت شناسایی ترکیبه...

[ 38 ] - مقایسه دو دستگاه تقطیر با بخار(طراحی جدید)و اثرات آنها بر میزان و ترکیبهای اسانس نعناع فلفلی Mentha x piperita L.

گونه‌های نعناع از جمله گیاهان بسیار مهم می‌باشد که در صنایع دارویی، بهداشتی و غذایی مصرف وسیعی دارد. نمونه نعناع فلفلی در تیرماه 1380 از مجتمع تحقیقاتی البرز (مزرعه تحقیقاتی گیاهان دارویی) جمع‌آوری و از برگ خشک با مقایسه دو دستگاه تقطیر با بخار(طراحی جدید) اسانسگیری بعمل آمد. بازده اسانس نمونه‌های جمع‌آوری شده، (طرح 1 و 2 جایمند – رضایی) به‌ترتیب 0.16 و 0.22 درصد بدست آمد. بعد ترکیبهای اسانس تو...

[ 39 ] - ترکیبهای اسانس سرو مردابی (.Taxodium distichum (Lدر زمانهای مختلف تقطیر با آب

سرو مردابی Taxodium distichum (L.) در مناطق شمالی کشور رویش دارد. بذر این گیاه دارای اسانس فراوان و ترکیب عمده آن، آلفا – پینن می‌باشد. این ترکیب دارای فعالیتهای ضد التهابی و ضد انقباضی بوده و در صنایع عطرسازی کاربرد دارد. در این تحقیق میوه گیاه از باغ گیاه‌شناسی ملی ایران در مرداد 1379 جمع‌آوری و به روش تقطیر با آب (طرح جایمند – رضایی) اسانسگیری شد. در این طرح امکان برداشت نمونه اسانس در زمانه...

[ 40 ] - بررسی مقایسه‌ای اسانس سنبل الطیب کوهستانی Valeriana sisymbriifolia Vahl از سه منطقه رویشگاهی

اهمیت گونه‌های دارویی و خاصیت آرام کنندگی بعضی از آنها بر هیچکس پوشیده نیست، با توجه به گونه‌های سنبل الطیب که به‌صورت خودرو و دست کاشت در مناطق مختلف کشور مشاهده می‌شود، اقدام به جمع‌آوری ریشه گونه سنبل الطیب کوهستانی با نام علمی Valerina sisymbriifolia Vahl از سه استان مختلف کشور (اصفهان، آذربایجان و همدان) نمودیم. پس از استخراج اسانس ریشه گیاه که به روش تقطیر با آب، ترکیبهای آن توسط دستگاهها...

[ 41 ] - بررسی ترکیبهای شیمیایی اسانس بومادران کوهستانی Achillea vermicularis Trin.

از اسانس اکثر گونه‌های بومادران در صنایع مختلف دارویی و بهداشتی استفاده می‌شود. به علت شرایط اقلیمی مناسب و سایر عوامل خاص جغرافیایی گیاهان متنوع و زیادی در بیشتر مناطق ایران می‌رویند که اکثرآنها خواص متفاوتی را دارا می‌باشند. استفاده صحیح از گیاهان دارویی مستلزم شناخت و بررسی دقیق ترکیبهای شیمیایی موجود در آنها است. تجزیه و شناخت کامل چنین گیاهانی از نظر بحث داروشناسی اهمیت زیادی دارد. در این ...

[ 42 ] - اندازه‌گیری گلیسیریزین در ریشه گیاه شیرین‌بیان (Glycyrrhiza glabra L.) توسط دستگاه کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا(HPLC)

ریشه گیاه شیرین‌بیان (Glycyrrhizia glabra L.) به طور عام لیکوریس نامیده می‌شود که به عنوان عامل شیرین‌کننده و بیش از دو هزار سال کاربرد دارویی داشته است. لیکوریس دارای پنج حلقه ساپونین تری‌ترپن به نام اسید گلیسیریزینیک است. این ترکیب متعلق به مشتقات بتا-آمیرین(b-amyrin) می‌باشد. شیرین‌بیان به خاطر مزه شیرین آن به عنوان عامل ضد التهاب، آلرژی و زخم شناخته شده است. تا کنون جهت ارزیابی مقدار گلیسیر...

[ 43 ] - بررسی عناصر معدنی کتیرا در گون سفید Astragalus gossypinus در چهار استان ایران

مصرف ترکیبهای معدنی موجود درگیاهان از جنبه‌های مختلف مورد توجه محققان می‌باشد. گرچه این ترکیبها در ارتقاء سلامتی، پیشگیری و درمان برخی بیماریها مفید می‌باشند، اما در مواردی نیز مصرف بیش از حد آنها سمی است. از اینرو با اندازه‌گیریی این عناصر درگیاه یا فرآورده‌های گیاهی می‌توان ضمن تعیین میزان مجاز مصرف آنها در فرآورده‌های غذایی، دارویی، بهداشتی و آرایشی، ارتباط بین گیاه و محیط کشت را نیز تعیین ن...

[ 44 ] - بررسی ترکیبهای اسانس بابونه دارویی (Matricaria chamomilla L.) در مناطق تهران، همدان و کازرون

گیاه بابونه دارویی (Matricaria chamomilla L.) یکی از مهمترین گیاهان دارویی است که در صنایع دارویی و لوازم آرایشی کاربردهای فراوانی دارد. بنابراین، تجزیه و شناخت کامل ترکیبهای گیاه اهمیت بسیار دارد. در این تحقیق سه نمونه بابونه دارویی از مناطق کازرون، همدان و تهران جمع‌آوری و به روش تقطیر با آب اسانس‌گیری گردیدند. نمونه اسانس تهران به رنگ سبز تیره بدست آمد. رنگ سبز در اسانس بدلیل وجود ترکیب guai...

[ 45 ] - بررسی تاثیر پرتوهای فرابنفش بر کمیت وکیفیت اسانس گیاه رازیانه Foeniculum vulgare Mill.)) درمراحل مختلف رویشی

با توجه به سوراخ شدن لایه ازن وافزایش پرتوهای فرابنفش ونظر به اثرات زیانبار این پرتوها بر گیاهان، در بررسی حاضر به مطالعه تاثیر پرتوهای فرابنفش حاصل از لامپ 40 وات uv بر کمیت و کیفیت اسانس اندامهای مختلف گیاه رازیانه در مراحل مختلف رویشی ودر شرایط مزرعه ای پرداخته شد. گیاه رازیانه از تیره چتریان و از جمله گیاهان دارویی ارزنده ای است که در صنایع داروسازی، عطرسازی، صنایع آرایشی وبهداشتی وصنایع غذ...

[ 46 ] - بررسی اسانس پونه زیبا Mentha longiifolia (L.) Hud. Var. calliantha

پونه از جمله گیاهان بسیار مهم دارویی است که مصارف گسترده‌ای در صنایع دارویی و غذایی دارد. هدف از این بررسی شناسایی و کاربرد ترکیبهای اسانس پونه می‌باشد. نمونه پونه زیباHudson var. calliantha Stapf Mentha longifolia (L.) در ایستگاه البرز کرج کشت گردید و زمان گلدهی برداشت شده و برگ و گل به طور جداگانه با روش تقطیر با بخار آب مورد اسانس‌گیری قرار گرفته‌اند، و جهت شناسایی ترکیبهای اسانس دو دستگاه ...

[ 47 ] - تاثیر زمان جمع‌آوری بر میزان اسانس و ترکیبهای شیمیایی اندامهای گیاه رازیانه Foeniculum vulgare Mill.

گیاه رازیانه که در صنایع مختلف دارویی, غذایی, بهداشتی وآرایشی کاربردهای فراوانی دارد, جهت بررسی مواد موثر موجود در اسانس ,گیاه در زمانهای مختلف جمع آوری شده و اقدام به استخراج اسانس از اندامهای مختلف گردید.در مرحله اول اسانس برگ وساقه قبل از گلدهی گیاه , در مرحله دوم اسانس برگ, ساقه وگل در زمان گلدهی گیاه ودر نهایت در زمان رسیدن میوه (بذر) اسانس از ساقه وبذر گیاه با استفاده از دستگاه تقطیر با آ...

[ 48 ] - بررسی ترکیبهای موجود در اسانس گل بومادران هزار برگ Achillea millefolium L. Subsp. Millofolium

بومادران هزار برگ از جمله گیاهان با ارزش دارویی است که در ایران در دامنه های البرز، اطراف دماوند و در آذربایجان و اطراف تبریز می روید. در این تحقیق گونه مورد آزمایش از روستایی در اطراف تبریز، به نام هربی جمع آوری و به روش تقطیر با آب از گلهای خشک شده آن اسانس گیری گردیده و بازده اسانس 0.47 درصد و محاسبه گردیده است. سپس توسط دستگاههای کروماتوگرافی گازی مورد ((GC و کروماتوگرافی گازی متصل به طیف س...

[ 49 ] - بررسی ترکیبهای موجود در اسانس بابونه کبیر (Tanacetum Parthenium)

در این تحقیق، ترکیب های تشکیل دهنده اسانس گیاه بابونه کبیر Tanacetum Parthenium (l.) Shultz-BIP. از خانواده Asteraceae که به نام تب بر (fever few) نیز معروف است مورد شناسایی قرار گرفت. نمونه مورد آزمایش از اندامهای هوایی گیاه از اطراف جاده چالوس (شهرستانک) در اواخر خرداد 1375 جمع آوری گردید و پس از خشک کردن در دمای محیط به روش تقطیر با بخار آب اسانس گیری شد. اسانس با دستگاه کروماتوگرافی گازی(GC...

[ 50 ] - استفاده از روش کلاهک جذب رایحه جهت شناسایی ترکیبهای سه گونه گیاه معطرWisteria sinensi (Sims.) Sweet. ، Polianthestuberosa L. و Rosa × damascena Herrm.

[ 51 ] - بررسی ترکیبهای شیمیایی اسانس کاه مکی Cymbopogon olivieri (Boiss.) Bor

گیاه علفی کاه مکی (Cymbopogon olivieri) در مناطق گرمسیری ایران در جنوب کشور می روید و بوی معطری دارد. از آنجا که تاکنون در کشور ما، کارهای تحقیقاتی و کاربردی در مورد این گونه مهم که سطح وسیعی از زمینهای جنوب کشور را پوشش می دهد صورت نپذیرفته، هدف اصلی از این آزمایش شناسایی ترکیبهای موجود در اسانس این گیاه می باشد. از جنبه شیمی به اجزا اسانسهایCymbopogon توجه بیشتری در مقایسه با سایر اجزای گونه ...

[ 52 ] - بررسی ترکیبهای شیمیایی اسانس بابونه .Mathricaria chamomilla L

گیاه بابونه .Matricaria chamomilla L یکی از مهمترین گیاهان دارویی است که در صنایع دارویی و فراورده های آرایشی کاربردی فراوان دارد. گل بابونه در اوایل سال 1376 از 22 کیلومتری کازرون تهیه گردیده و به دو روش تقطیر با آب و تقطیر با بخار آب، اسانس گیری شده است، اسانسها با دستگاه های کروماتوگرافی گازی (GC) و کروماتوگراف گازی متصل به طیفسنج جرمی (GC/MS) مورد تجزیه و شناسایی قرار گرفتند. از 93.39 درصد ...

[ 53 ] - اسانس و دستگاههای اسانس گیری

مواد اولیه موجود در گیاهان باید به تناسب طبیعت خاص گیاه مورد نظر و کاربرد درمانی آنها با انجام یک رشته اعمال شیمیایی یا مکانیکی عمل آورده شوند. روشهای آماده نمودن گیاه پس از جمع آوری و مراحل مختلف آماده کردن آن، بطور دقیق مشخص شده اند. روشهایی که براثر تحقیقات و تجربیات طولانی، جهت اندازه گیریهای مقدار مواد موثر گیاهان بدست آمده اند، شامل برداشت یا جمع آوری، حذف برخی اندامهای زائد، خشک کردن، آس...

[ 54 ] - اثر پرتوهای فرابنفش بر تغییرات کمی و کیفی اسانس گیاه نعناع (.Mentha spicata L)

در این پژوهش اثر پرتوهای فرابنفش حاصل از سه لامپ 8، 20 و 40 وات بر تغییرات کمی و کیفی اسانس نعناع در شرایط مزرعه و گلخانه با استفاده از دستگاه های GC/MS،GC در دو مرحله از نمو گیاه (قبل و زمان گلدهی) مورد بررسی و مقایسه قرار گرفت. مقدار اسانس تحت تاثیر پرتوهای فرابنفش در مزرعه از0.4% در نمونه شاهد به 78% در تیمار 20 وات و در گلخانه از 0.42% در نمونه شاهد به 0.53% در تیمار 40 وات در مرحله قبل از ...

[ 55 ] - بررسی ترکیبهای شیمیایی اسانس زنجبیل شامی (Inula helenium L.)

زنجبیل شامی از جمله گیاهان دارویی و از خانواده کمپوزیته است که گونه های متفاوتی دارد. در این تحقیق، گونه Imala helenium L از همدان جمع آوری و از گل و ریشه آن اسانس گیری شد. از گل آن به دو روش تقطیر با بخار آب و تقطیر با آب و از ریشه آن فقط از روش تقطیر با آب اسانس گیری شد. بازده اسانس در گل زنجبیل شامی در هر دو روش 0.07درصد و بازده اسانس از ریشه 0.06 درصد بود و نمونه ها با دستگاه کروماتوگرافی...

[ 56 ] - بررسی ترکیبهای شیمیایی اسانس پوست میوه و برگ بنه Pistacia atlantica subsp. mutica

بنه یا چاتلانقوش با نام علمی Pistacia atlantica subsp. Mutica از انواع پسته وحشی غالب در فلات ایران است. حدود دو میلیون هکتار از زمینهای ایران برای رشد و نمو این گیاه با ارزش مستعد است. چون این گیاه اندامهایی با با ترکیبهای معطر دارد، پوست میوه و برگ بنه جهت شناسایی ترکیبهای شیمیایی آن در سال 1377 از پارک خجیر در شرق تهران جمع آوری گردید. اسانس نمونه پوست میوه به روش تقطیر با آب و نمونه برگ به ...

[ 57 ] - بررسی ترکیبهای شیمیایی اسانس دو رقم (کولتیوار) از نعناع فلفلی (Mentha piperita)

نعناع از جمله گیاهان بسیار مهم دارویی است که مصارف گسترده ای در صنایع دارویی و غذایی دارد. گونه Mentha piperita L از خانواده نعناعیان (Labiatae) ازدو منطقه: یکی شهرستان کرج،...

[ 58 ] - بررسی ترکیبهای شیمیایی اسانس گونه های بومادران بیابانی، زرد و زاگرسی Achillea albicaulis C.A. Mey, Achillea bibersteinii, Achillea filipendula Lam

بومادران بیابانی گیاهی پایاست که بیشتر در شمال، شمال غربی، شمال شرقی، تهران و اطراف آن می روید. بومادران زرد یا بومادران مزرعه نیز بیشتر در استان آذربایجان می روید. بومادران زاگرسی بیشتر در شمال غرب کشور می روید. این گیاهان می تواننداز لحاظ استفاده دارویی با ارزش باشند. از این سه گونه دو گونه آن (بومادران بیابانی و زاگرسی) در اواسط خرداد 1377 از باغ ملی گیاه شناسی ایران و گونه بومادران زرد در ا...

نویسندگان همکار

محمود نادری حاجی باقرکندی 4