این تحقیق با هدف شناخت قابلیت ها و پتانسیل های گردشگری شهرستان سپیدان در جذب گردشگران صورت می گیرد. گردشگری به عنوان صنعتی پردرآمد به دلیل گسترش تکنولوژی ارتباطات و تدوین قوانین کار و امنیت، در وضعیت کنونی جهان از چنان جایگاهی برخوردار گشته است که صرف نظر کردن از مزایای بیشمار آن کاری معقول نیست. برای ایران که در فکر خروج از مشکل اتکای بیش از حد به درآمد های نفتی و مشکل اشتغال می باشد، صنعت گردشگری می تواند به عنوان یکی از گزینه های مناسب مطرح باشد. البته در سالهای اخیر تلاشها و فعالیتهای خوبی در این زمینه صورت گرفته که در قیاس با رشد فزاینده توریسم در جهان این فعالیتها به هیچ عنوان کافی بنظر نمی رسد. شهرستان سپیدان به عنوان یکی از مقاصد گردشگری در استان فارس با وجود قابلیتهای متنوع طبیعی و فرهنگی جهت بهره برداری مناسب از مواهب و مزایای این صنعت نیازمند به سرمایه گذاری مناسب و مدیریت کارا در این بخش است. از آنجایی که این شهرستان با ارتفاع بیش از 2500 متر از سطح دریا و دارا بودن آب هوای کوهستانی است و اقتصاد منطقه وابسته کشاورزی، نیمی از سال کشاورزان بیکارند، توسعه و برنامه ریزی صحیح می تواند بیکاری فصلی مردم منطقه را از بین ببرد و از مهاجرت های فصلی به شهرهای شیراز، یاسوج، اقلید و مرودشت و ... جلوگیری می کند. واضح است که گردشگری شهرستان سپیدان به عنوان جزئی از مجموعه گردشگری کشور که از تحولات و برنامه ریزی هایی این بخش تأثیر خواهد پذیرفت، می تواند در حل بخشی از این مسایل موثر افتاد. در این تحقیق پس از مباحث کلی در مورد ادبیات گردشگری، در فصل دیگری به مباحث قابلیتهای طبیعی و فرهنگ و تاریخی و ... شهرستان سپیدان پرداخته شده است. روش تحقیق در این پژوهش تحلیلی – توصیفی است که ضمن مطالعات میدانی و کتابخانه ای با استفاده از نرم افزارها spss ، excle و arcgis تجزیه و تحلیل این پژوهش صورت گرفته است. نتایج این تحقیق نشان می دهد توجه به موانع و مشکلات گردشگری شهرستان سپیدان که نیاز به برنامه ریزی و مدیریت صحیح با نگاه زیست محیطی و توریستی دارد، می تواند در شناسایی جاذبه های شهرستان و از طرفی با بر طرف کردن کمبودها موجود در مناطق گردشگری، در نهایت محیطی سالم و شکوفا در جهت جذب گردشگر و رفع بخشی از مسایل شهرستان سپیدان باشیم. در پایان برای بهتر شدن وضع مناطق گردشگری این شهرستان، پیشنهاداتی را برای رشد و توسعه صنعت گردشگری منطقه ارائه کردیم.

گردشگری به عنوان یکی از پویاترین فعالیت های اقتصادی عصر حاضر، نقش مهمی در توسعه ی پایدار محلی ایفا می کند. این صنعت از طریق ترکیب همزمان منابع داخلی و خارجی، منافع اجتماعی، اقتصادی، زیست محیطی و فرهنگی زیادی را برای فضاهای جغرافیایی به همراه دارد. امروزه نهادهای متولی صنعت گردشگری در سراسر دنیا، به امور گردشگری در طبیعت ودر ورای آن به لزوم حفظ محیط زیست بیش از هر زمان دیگر اذعان دارند.بر پایه ی همین اصل، سازمان ملل متحد برای نشان دادن اهمیت جهانی اکوتوریسم، سال 2002 را سال بین المللی اکوتوریسم و قرن بیست و یکم را قرن اکوتوریسم نامیده است. بر این اساس، شناخت پتانسیل های طبیعی مناطق و برنامه ریزی توسعه ی آتی آنها برای جذب اکوتوریست و بالا بردن سطح توسعه در مناطق، از اهمیت ویژه ای برخوردار است. شهرستان تفت به دلیل برخورداری از جاذبه های طبیعی نظیر شیرکوه، روستاهای ییلاقی، برفخانه ی شیرکوه، پیست اسکی سخوید و...، همچنین برخورداری از آب و هوای مناسب، می تواند نقش مهمی در جذب گردشگرداشته باشد. هدف از این تحقیق، شناسایی جاذبه های اکوتوریستی شهرستان تفت، برنامه ریزی و ارائه ی راهکارهای مناسب برای توسعه ی گردشگری، بویژه اکوتوریسم است. روش انجام این پژوهش، توصیفی – تحلیلی است که ضمن مطالعات میدانی و کتابخانه ای، با استفاده از نرم افزارهای spss، arc view و excel تجزیه و تحلیل و در پایان با شناسایی موانع و مشکلات گردشگری منطقه، پیشنهاداتی برای رشد و توسعه ی گردشگری ارائه شد. یافته های پژوهش نشان می دهد، توانمندی های اکوتوریستی منطقه بیشتر از دیگر جذابیت های توریستی منطقه است، عدم شناخت پتانسیل های اکوتوریستی منطقه در عدم توسعه ی اکوتوریسم موثر بوده است، همچنین برنامه ریزی توان های اکوتوریستی شهرستان تفت می تواند در توسعه ی آن موثر باشد.

از میان تحوّلاتی که در دهه های اخیر در ایران روی داده است، شهرنشینی پویشی برجسته تر و نمایان تر است. تحوّلات سریع اقتصادی- اجتماعی و به دنبال آن، شهرنشینی سریع، نظام شهری کشور را دچار تغییرات فراوانی کرد و مهاجرتهای بی رویه به سمت شهرها شروع شد که به دنبال این جریانات و ناتوانی شهرهای مقصد در پاسخ به این تقاضاها و نیازهای روزافزون و مازاد بر ظرفیت، مهاجرین ساکن مناطق دارای زمین و مساکن ارزان قیمت، به ویژه مناطق حاشیه ای شهرها شدند و شکلی از ساخت و سازهای غیر اصولی و نامنطبق بر اصول شهرسازی را ایجاد کردند که این روند تا به امروز نیز ادامه یافته است و گونه های متفاوتی از اسکان غیررسمی را ایجاد کرده است؛ مناطقی که از شرایط مناسب جهت تأمین رفاه انسانی و حتی در بعضی موارد برآورده نمودن نیازهای اولیه زندگی، برخوردار نیستند. بدین ترتیب باید به دنبال راهکارهایی برای بهسازی مناطق مذکور بود تا ضمن فراهم نمودن موجبات رفاه ساکنین آنها، معضلات ناشی از وجود این بافت ها برای مادرشهرها کاهش و از گسترش آنها نیز جلوگیری به عمل آید. از آنجا که شهر اصفهان نیز به عنوان سومین کلانشهر کشور با مسائل مذکور روبروست، در این پژوهش به بررسی راهکارهای بهسازی شهری در منطقه چهارده این شهر به عنوان محدوده ای که بخش قابل توجهی از بافت های فرسوده را در خود جای داده است، پرداخته شده است. در پژوهش حاضر که از نظر هدف، کاربردی، از لحاظ روش تحقیق، توصیفی و همبستگی و شیوه گردآوری اطلاعات در آن، کتابخانه ای- میدانی ( توزیع 350 پرسشنامه بر اساس روش کوکران) است، هدف، بررسی عوامل موثر بر وضعیت شهرسازی و بهسازی و یافتن راهکارهایی به منظور بهسازی شهری در منطقه چهارده شهر اصفهان می باشد. اطلاعات جمع آوری شده نیز با استفاده از نرم افزارهای excel و spss مورد آزمون و تحلیل قرار گرفتند و جهت تحلیل عوامل داخلی و خارجی موثر بر وضعیت بهسازی در منطقه، از مدل تحلیل استراتژیک swot بهره گرفته شده و برای ترسیم نقشه ها نیز از نرم افزار arc view gis استفاده شده است. بر اساس نتایج تحقیق، بین وضعیت دسترسی ساکنین به امکانات و خدمات گوناگون و تمایل آنها به انجام اقدامات بهسازی و همچنین میان انجام اقدامات توانمندسازی در منطقه و مشارکت شهروندان در بهسازی شهری، رابطه معناداری وجود دارد؛ بدین نحو که عدم برخورداری منطقه از امکانات و خدمات گوناگون، زمینه ساز تمایل مردم به انجام اقدامات بهسازی بوده (با 601/0- همبستگی) و سطح پایین انجام اقدامات توانمندسازی در منطقه بر روی تمایل کم شهروندان به مشارکت در اقدامات بهسازی منطقه موثر بوده است(با 69/0 درصد همبستگی). همچنین یافته های حاصل از پژوهش بیانگر آن است که تهیه طرح بهسازی و نوسازی بخشی از منطقه، مهمترین نقطه قوّت؛ بالا بودن بیکاری، مهمترین نقطه ضعف؛ واقع شدن منطقه در کلانشهر اصفهان، مهمترین فرصت و هجوم روزافزون مهاجران به منطقه، عمده ترین تهدید پیش رو در جریان بهسازی منطقه هستند. واژگان کلیدی: اسکان غیررسمی، بهسازی شهری، توانمندسازی، مشارکت اجتماعی، منطقه چهارده شهر اصفهان.

در حال حاضر گردشگری به عنوان یکی از بزرگترین صنایع اقتصادی جهان محسوب می شود. کشور ایران از نظر جاذبه های گردشگری یکی از برجسته ترین کشورهای دنیا محسوب می شود. شهرستان نور به سبب وجود امتیازاتی در میان سایر شهرستان های استان مازندران، از موقعیت و قابلیت ویژهای در جذب گردشگر برخوردار می باشد. این شهرستان در تعطیلات مملو از جمعیت مسافر و گردشگریمیشود که به منظور استفاده از آب و هوای معتدل و مناظر زیبا اقدام به سفر به منطقهمینمایند. شهرستان نور همچنین محل اقامت موقت بسیاری از هموطنان ما میباشد و عدم برنامهریزی برای پاسخگویی به این تقاضا منجر به افزایش مشکل زمینخواری و تخریب محیط زیست و اراضی کشاورزی برای ایجاد ویلاها جهت اقامت در دورههای کوتاهسال گشته است. پژوهش حاضرکه از نوع توصیفی تحلیلی می باشد، با عنوان بررسی تأثیر گردشگری بر افزایش قیمت زمین در شهرستان نور، این اهداف را دنبال کرده است: شناسائی و معرفی توان های گردشگری، بررسی وضعیت موجود گردشگری، بررسی تأثیرات مثبت و منفی گردشگری، بررسی تأثیر گردشگری بر افزایش قیمت زمین و تسریع روند خشک شدن اراضی کشاورزی، ارائه ی راهبردهای مناسب جهت کاستن پیامدهای منفی گردشگری در شهرستان نور. برای رسیدن به اهداف مورد نظر دو فرضیه ارائه شده است. روش تحقیق پژوهش حاضر کتابخانه ای و میدانی بوده که در روش میدانی از دو ابزار مشاهده و پرسشنامه استفاده گردیده و جهت تجزیه تحلیل داده ها از نرم افزارهایspss و excel و در ترسیم نقشه ها از نرم افزار arc gis بهره گرفته شد. آزمون فرضیات تحقیق که با آزمون خی دو انجام گرفت نشان داد بین افزایش گردشگران و افزایش قیمت زمین رابطه معناداری وجود دارد و همچنین میان افزایش گردشگران و خشک شدن اراضی کشاورزی نیز رابطه معناداری وجود دارد. علاوه بر این نتایج تحلیل swot نشان می دهد که آستانه آسیب پذیری این شهرستان در انواع زمینه های مختلف گردشگری بسیار بالا بوده و نیازمند بازنگری و ارائه سیاست های مناسب در جهت رفع ضعف ها و تهدیدها با استفاده از نقاط قوت و فرصت ها می باشد. این مسأله توجه بیشتر مسولان را می طلبد تا اثرات منفی را با برنامه ریزی، اجراء، مدیریت، کنترل و ارزیابی صحیح به حداقل برسانند و یا در صورت عدم کنترل کامل، عامل ایجاد آن را تا حد ممکن محدود و مسدود نمایند.

شهرها کامل ترین و پیچیده ترین شکل از سکونتگاه های انسانی اند که در بر گیرنده مراکز مهم اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و غیره هستند. شهرها همواره مراکز عمده تمدن بشری بوده اند، امروزه نیز با تمرکز و تنوع فعالیت های مکانی ـ فضایی، در شهرها، این واقعیت نمود بیشتری یافته است و این مراکز، کانون های عمده تحولات تأثیر گذار جهانی، ملی و منطقه ای، به ویژه در سطح کلان شهرها و مادر شهرها هستند؛ و از سویی حوزه های نفوذ خود، شهرهای منطقه ای، شهرهای متوسط و کوچک و دیگر سکونتگاه ها را تحت تأثیر دارند. صنعت گردشگری یکی از عرصه های نو و زمینه های جدید مورد مطالعه علوم مختلف بوده و از جهات گوناگون، مورد توجه و عنایت کشورها واقع شده است. توجه به گردشگری از یک سو به علت ارزش های اقتصادی آن است و امروزه گردشگری به عنوان بعد چهارمی از فعالیت های اقتصادی، شهرها را به عنوان یکی از جولانگاه های مهم خود درآورده است، و از سوی دیگر، گردشگری به دلیل اثرات فرهنگی و اجتماعی که بر جوامع دارد، مورد توجه است. گردشگری از دیر باز با اشکال خاص خود، در جوامع بشری بر اساس انگیزه، اصل سفر و جابجایی وجود داشته و طی مراحل مختلف، سیر تکاملی خود را پیموده است. تحول اساسی در گردشگری را می توان با انقلاب صنعتی، که تحول شگرفی در زندگی و بخصوص حمل و نقل به وجود آورد، شناخت. گردشگری به عنوان یکی از فرایندهای تولیدکننده فضا، از مختصات بنیادین جوامع شهری است که در شهرهای پر ازدحام و پر تراکم، با فعالیت های سخت و کسالت آور، انسان شهری را قادر به تحمل و تداوم زندگی می کند. محیط های شهری به دلیل تمرکز جمعیت و فشارها و خستگی های ناشی از کار، از یک سو به عنوان مبدأ مسافرت، و از سویی به دلیل برخورداری از امکانات رفاهی، فرهنگی، بهداشتی، ارتباطات، جاذبه های تاریخی ـ توریستی به عنوان مقصد گردشگران به شمار می رود. رو به رشد بودن صنعت توریسم، با توجه به امکانات، تأسیسات و خدماتی که به خدمت می گیرد، زمینه های جذب گرشگران به شهرها را بیشتر مهیا می کند و همچنین زمینه های اشتغال و کسب درآمد بیشتر برای ساکنان محلی را به دنبال دارد. مسافرت و رفت و آمد گردشگران، ساختارهای فضایی و اجتماعی و اقتصادی شهرها را به اشکال مثبت و منفی به چالش کشانده است که لازم است برنامه ریزان و مسئولین امر، جهت بهینه کردن فواید سفر گردشگران از یک سو، و کاهش اثرات منفی گردشگری در شهرها از سوی دیگر، به تدوین برنامه های جامع و اصولی جهت ایجاد فضاهای مناسب گردشگری، توسعه و گسترش فضاهای گردشگری و طراحی محیط های مناسب با توجه به سلیقه گردشگران و متناسب با مکان های مورد نظر، اقدام نموده و زمینه های بهره مندی هرچه بیشتر گردشگران و مراجعه کنندگان به مکان های گردشگری را فراهم نمایند. و همچنین باعث کاهش اثرات زیانبار گردشگری بر محیط های جاذب تاریخی، طبیعی و غیره در شهرها شوند. تمرکز بر جنبه های رفتاری گردشگری همراه با برنامه ریزی و اخیراً الزامات مدیریتی این فعالیت ها، در محیط، حوزه مفیدی برای تحقیقات جغرافیایی ایجاد کرده است. پایان نامه حاضر با عنوان برنامه ریزی و طراحی جغرافیایی محیط های جاذب گردشگری در شهر کرمانشاه، در شش فصل تنظیم شده است. فصل اول شامل کلیات طرح تحقیق، شرح و بیان مسأله پژوهش، پیشینه پژوهش، اهداف پژوهش، فرضیه های پژوهش، روش شناسی و شیوه پژوهش، اهمیت و ارزش پژوهش، کاربرد نتایج پژوهش، موانع و محدودیت ها است. فصل دوم به بررسی تعاریف و مفاهیم مطرحه در گردشگری، به خصوص از دید جغرافیایی از جمله مطالبی همچون فضا، توریسم، توریسم شهری و ... پرداخته، و همچنین به بیان دیدگاه های مطرحه در بحث گردشگری از جمله دیدگاه مکاتب مختلف در این زمینه پرداخته است، و در ضمن بعضی از مدل های مطرحه در گردشگری نیز معرفی شده است. فصل سوم به شناخت وضعیت محدوده مورد مطالعه، از حیث پتانسیل های طبیعی و انسانی جهت گسترش فعالیت های گردشگری، پرداخته است. فصل چهارم به بررسی و معرفی جاذبه های گردشگری شهر کرمانشاه پرداخته است؛ فصل پنجم و فصل ششم، شامل آزمون فرضیات و نتیجه گیری کلی از مباحث مطرح شده در فصول قبلی است.

چکیده: گسترش فضایی بی رویه و بدون برنامه شهرهای بزرگ و متوسط کشور در چند دهه گذشته، باعث شکل گیری بافت های جدید شهری در مجاورت شهرها و جابجایی ساکنان و کاربریهای شهری به نواحی جدید گردیده است. در نتیجه این جابجایی، به تدریج سبب شد تا بافت های قدیمی شهرها کارکرد و حیات اجتماعی- اقتصادی خود را از دست بدهند و این بافت ها با از دست دادن حیات شهری خود، به سمت رکود و فرسودگی گرایش پیدا کرده اند. منطقه 8 شهر شیراز که به عنوان منطقه مورد مطالعه این تحقیق انتخاب شده است، از قاعده فوق مستثنی نبوده و در زمره بافت های فرسوده کشور محسوب می گردد. هدف اصلی و کلی این تحقیق، شناخت ویژگی های اقتصادی و اجتماعی ساکنان و همچنین شناخت وضعیت کالبدی بافت فرسوده شهر شیراز می باشد. روش تحقیق با توجه به موضوع، اهداف و فرضیات، به صورت کتابخانه ای، اسنادی و میدانی(مشاهده، مصاحبه و پرسشنامه" که بر اساس نمونه گیری از روش کوکران، 320 نمونه انتخاب شده و پرسشنامه ها توسط پژوهشگر در بافت توزیع شده و توسط ساکنین تکمیل گردیده است") و برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار spss و excel ، برای تهیه نقشه ها و اجرای مدل از نرم افزارهای مختلفی چون arc view، auto cad و arc gis و برای ساماندهی بافت از مدل های swot و ahp استفاده شده است. با توجه به تجزیه و تحلیل داده ها، نتایج تحقیق نشانگر آن است که نزدیک به 85 درصد قسمت های بافت با کمبود امکانات، خدمات شهری و تأسیسات زیربنایی مواجه هستند و نزدیک به 70 درصد ساکنین، علت سکونت خود را در بافت به خاطر مسکن ارزان و نزدیکی به محل کار انتخاب کرده اند و از طرف دیگر سطح آسیب پذیری و فرسودگی بافت، به خاطر اینکه وضعیت اجتماعی - اقتصادی ساکنین چندان قابل ملاحظه نمی باشد(که ضریب همبستگی وضعیت اجتماعی 524/ و ضریب همبستگی وضعیت اقتصادی 772/- می باشد)، سبب شده تا روند بهسازی و نوسازی درون بافت کند و فرسوده شدن و تخریب بیشتر بافت را به دنبال داشته باشد. نتیجه ای که از مدل swot و ahp به دست آمده نشان می دهد که بهترین راهکار جهت بهسازی و نوسازی بافت، استفاده از طرح تجمیع می باشد. کلید واژه ها: ساماندهی، بافت فرسوده، بافت قدیم، مدل، شهر شیراز.

چکیده یکی از مهمترین مباحث شهر و شهرنشینی در ایران امروز، بررسی و تحلیل رشد و توسعه کالبدی- فضایی شهر و شهرنشینی است. در این ارتباط هدف کلی برنامه ریزی شهری تأمین رفاه مردم از طریق ایجاد محیطی بهتر، سالمتر، آسانتر، موثرتر و دلپذیرتر است. بدین لحاظ تحلیل تناسب زمین برای توسعه شهری و شناسایی اراضی مناسب و اولویت دار برای توسعه کالبدی بسیار ضروری می نماید. از این رو، هدف از تحقیق حاضر، مطالعه روند توسعه کالبدی- فیزیکی شهر فیروزآباد، شناخت عوامل موثر در رشد کالبدی- فیزیکی شهر، بررسی سیر گسترش شهر و الگوی توسعه فیزیکی آن، شناخت توانمندی ها و محدودیت های توسعه فیزیکی شهر و ارائه راهکارهایی جهت برنامه ریزی اصولی و عملی برای توسعه فیزیکی شهر بوده است. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و سعی گردیده است روند توسعه شهر فیروزآباد و مسائل و مشکلات آن مورد بررسی قرار گیرد و راهبردهای مناسب جهت توسعه بهینه این شهر ارائه شود. از این رو و برای این منظور، پس از بررسی روند توسعه تاریخی شهر، گونه شناسی فیزیکی و عوامل و محدودیت های موثر در توسعه کالبدی- فیزیکی شهر مورد بررسی قرار گرفته است. همچنین مطابق فرضیات مطرح شده در تحقیق، وضعیت توسعه شهر در طرح های توسعه شهری( طرح جامع) و وضعیت کمی و کیفی خدمات شهری فیروزآباد مورد بررسی قرار گرفته است.نتایج تحقیق نشان می دهد که طرح جامع شهر نقش عمده ای را در جهت دهی توسعه فیزیکی شهر ایفا نموده است اما توسعه فیزیکی شهر با گسترش کاربری های خدماتی و تجهیزات شهری هماهنگ نبوده و این نوع کاربری ها از پراکنش فضایی متعادلی برخوردار نبوده و حتی با استانداردهای مرسوم نیز مطابقت ندارند. در بخش پایانی نیز با تهیه لایه های اطلاعاتی مختلف از جمله قابلیت اراضی، توپوگرافی( سطوح ارتفاعی)، شیب، شبکه ارتباطی، گسل، جهت شیب، گورستان، رودخانه، آثار تاریخی و باستانی و نقاط روستایی اطراف شهر و ورود این لایه ها به محیط gis و تجزیه و تحلیل آنها در پایگاه اطلاعاتی سیستم اطلاعات جغرافیایی، با استفاده از مدل ahp، اراضی مناسب جهت توسعه آتی شهر مشخص شد. این اراضی عمدتاً در جهات شرق، شمال شرقی و جنوب شرقی شهر قرار گرفته است و جهت های دیگر با داشتن محدودیت های طبیعی و مصنوعی فاقد کارآیی لازم جهت توسعه آتی بوده اند. واژه های کلیدی: توسعه کالبدی- فیزیکی، مکانیابی، سیستم اطلاعات جغرافیایی، فیروزآباد.

چکیده صنعت گردشگری از دیرباز مورد توجه بشر قرار گرفته و امروزه یکی از ارکان اصلی اقتصاد تجاری جهان است. این صنعت از طریق ترکیب همزمان منابع داخلی و خارجی ، منافع اجتماعی، اقتصادی، زیست محیطی و فرهنگی زیادی را برای فضاهای جغرافیایی به همراه دارد. امروزه نهادهای متولی صنعت گردشگری در سراسر دنیا ، به امور گردشگری در طبیعت و در ورای آن به لزوم حفظ محیط زیست بیش از هر زمانی دیگر اذعان دارند. بدیعی است بدون آگاهی و شناخت پتانسیلها و توانهای بالقوه و بالفعل در هر منطقه امکان برنامه ریزی و پیش بینی وجود نخواهد داشت . بر این اساس در این پژوهش به شناسایی قابلیتها و راهکارهای توسعه توریسم در شهرستان پلدختر می پردازیم. هدف این پژوهش معرفی جاذبه های توریستی شهرستان پلدختر، بررسی مشکلات و ارائه پیشنهاداتی دررابطه با رفع موانع توسعه گردشگری پرداخته شده است. روش تحقیق در این پژوهش تحلیلی – توصیفی است که ضمن مطالعات میدانی وبررسی اسناد و آمار با استفاده از دو مدل swot و تحلیل عاملی و نرم افزارهای آماری spss و exsel و همچنین نرم افزار نقشه کشی arcgis به تجزیه وتحلیل و ترسیم نقشه های مختلف پرداخته شده است. نتیجه آنکه ، ضعف تجهیزات و تاسیسات زیربنایی ، ضعف مدیریت ، ضعف برنامه های گردشگری و برنامه ریزی توسعه ،عدم توسعه مشارکت و وضعیت اقتصادی ، تداخل وظایف سازمانها و تبلیغات ضعیف در توسعه نیافتگی شهرستان موثر بوده اند. همچنین به این نتیجه رسیدیم که شهرستان پلدختر از توانهای توریستی بالایی برخوردار می باشد که در صورت ایجاد زیرساختهای مورد نیاز ، برنامه ریزی ،مدیریت و تبلیغات کافی و مشارکت دادن مردم ،گردشگری شهرستان توسعه یافته و به توسعه منطقه ای خواهد انجامید. در پایان برای بهتر شدن وضع مناطق گردشگری این شهرستان پیشنهاداتی را برای رشد و توسعه صنعت گردشگری منطقه ارئه کردیم. واژگان کلیدی : صنعت گردشگری ، ، برنامه ریزی ، تبلیغات ، توسعه گردشگری ، زیرساخت اقتصادی ، پلدختر

امروزه با رشد و گسترش شهرنشینی به ویژه در کشورهای درحال توسعه، نیاز به تفریح، گشت و گذار و بهره گیری از جاذبه های طبیعی بیش از پیش احساس می گردد. توسعه صنعت گردشگری در نواحی مستعد از جمله راههای تقویت مناطق فقیر و دور مانده از تحولات توسعه می باشد که مزایای فراوانی را برای جوامع میزبان به همراه دارد. یکی از انوع جاذبه های طبیعی که همه ساله گردشگران بسیاری را در سراسر دنیا به خود جذب می نماید، طبیعت های زیبا، و جنگلی می باشند. منطقه تنگ چاهو در شمال شهرستان مرودشت، مرز میان این شهرستان و شهرستان اقلید می باشد که دارای طبیعتی جنگلی، زیبا و بکر می باشد که علی رغم وجود قابلیت ها و توانمندی های فراوان در زمینه اکوتوریسم تا کنون مطالعه ای به منظور رشد و توسعه صنعت گردشگری به خصوص اکو توریسم در آن صورت نگرفته است و فاقد هر گونه، خدمات مورد نیاز گردشگران بازدید کننده از آن است . هدف پژوهش حاضر استفاده از پتانسیل های بالقوه و بالفعل منطقه تنگ چاهو در جهت احداث پارگ جنگلی با حفظ اکوتوریسم پایدار می باشد. به طور کلی روش تحقیق حاضر ترکیبی از روش های اسنادی، میدانی، تحلیلی و علّی است. همچنین از نرم افزارهایarc gis، excel و spss برای ترسیم نقشه ها و نمودارها و تحلیل آمار و اطلاعات استفاده شده است. برای این منظور ابتدا به تعیین محدوده های دسترسی 15 دقیقه ای به منطقه تنگ چاهو و به شناسایی امکانات و خدمات مورد نیاز گردشگران موجود در این محدوده ها پرداخته. سپس به برآورد نیاز گردشگران از طریق تدوین و تکمیل پرسشنامه پرداخته شد. در ادامه مکان یابی پارک جنگلی در منطقه با توجه به ضوابط و معیارهای موجود صورت انجام گردید و در نهایت با سنجش کمبود ها و نیازها سایت پارک جنگلی در جهت رفع نیاز ها طراحی گردید. نتایج حاصل از پژوهش نشان می دهد منطقه تنگ چاهو قابلیت و توانمندی بالایی را در جهت احداث پارک جنگلی دارد و همچنین احداث پارک جنگلی و تأمین امکانات و خدمات مورد نیاز گردشگران به نحو مطلوب می تواند باعث رشد و توسعه هرچه بیشتر صنعت گردشگری در منطقه شود که این امر به نوبه خود به رشد و توسعه منطقه ای منجرب خواهد شد..

امروزه به دلیل گسترش فناوری و ماشینی شدن اکثر فعالیت ها، از تحرک بدنی انسان ها به شدت کاسته شده است. از طرفی کاهش ساعات کار روزانه موجب بالا رفتن ساعات اوقات فراغت افراد جامعه گردیده است. بنابراین تفریح توأم با تحرک نیاز مبرم انسان امروزی به شمار می رود. پژوهش حاضر با رعایت اصول و ضوابط عمومی ایجاد تفرجگاه ها و با تعیین معیارهای خاص موثر در محدوده پژوهش به امکان سنجی و ایجاد مسیر بهینه تفریحی- پیاده روی بین چشمه رسول الله تا پارک انقلاب در کنار شهر اقلید، جهت ایجاد محیط ترکیب یافته از تفریح و تحرک برای افراد جامعه پرداخته است. جهت یافتن بهینه ترین مسیر هم از نظر زیست – محیطی و هم از نظر مسائل انسانی 8 معیار با عناوین منابع آب، میراث فرهنگی، مناظر زیبا، مسیل ها و آبراهه ها، مالکیت اراضی، پوشش اراضی، معابر و توپوگرافی تعیین شد. سپس سه مسیر با رعایت دیگر معیارها در محوریت مناظر زیبا، کوتاه ترین مسیر و رعایت مالکیت ها پیشنهاد گردید که با امتیاز بندی معیارها، بیشترین امتیاز را مسیر سوم با محوریت مالکیت اراضی کسب نمود. روش تحقیق ترکیبی از روشهای توصیفی- اسنادی، تحلیلی، علی و کمی است و از روش میدانی- اسنادی برای جمع آوری اطلاعات مورد نیاز استفاده شده است. فضاهای مورد نیاز مجموعه تفریحی به روش میدانی(پرسشنامه ای)، طبق نظر گردشگران تشخیص داده شده اند. سپس برای جانمایی این فضاها بستر طبیعی مجموعه و کاربری های موجود مطالعه شده و در نهایت فضاها بر اساس ویژگی های محیط و سازگاری آنها با همدیگر جانمایی شده اند. جهت تدوین راهبردهای توسعه برای محدوده مورد مطالعه از مدل تحلیلیswot استفاده شده است برای این هدف 6 معیار عمده با عناوین(عوامل اقتصادی، عوامل اجتماعی- فرهنگی، عوامل نهادی، عوامل اکولوژیکی، عوامل زیست-محیطی و عوامل زیر ساختی) در نظر گرفته شده است. نتایج تحلیل حاکی از آن است که عوامل اکولوژیکی مهم ترین نقطه قوت درونی، عوامل اقتصادی مهم ترین نقطه ضعف درونی، عوامل اکولوژیکی مهم ترین فرصت و عوامل زیست محیطی مهم ترین تهدید برای این مجموعه تفریحی به شمار می رود. و در نهایت با تجمیع امتیازات چهار عامل، نقاط ضعف مجموعه تفریحی چشمه رسول الله شهر اقلید تاثیر گذارترین عامل منفی برای توسعه و نقاط قوت بعد از نقاط ضعف تاثیر گذارترین عامل مثبت برای توسعه مجموعه تفریحی شناخته شدند. نتایج تحلیل اطلاعات پرسشنامه ای نیز حاکی از آن است که بیش از 40 درصد گردشگران غیر بومی هستند، حدود 20 درصد آنها جهت تفریح و تفرج به این مکان آمده اند، جاذبه های طبیعی عامل اصلی جذب آنها بوده و مهمترین عامل نارضایتی آنها، کمبود امکانات و خدمات به ویژه امکانات و خدمات بهداشتی(مانند سرویس های بهداشتی، سطل های زباله و ...) بوده است

رشد بی سابقه جمعیت شهرنشین و توسعه شهر ها در قرن حاضر، کیفیت زندگی شهروندان را تحت تأثیر قرار داده است. در این میان، تأثیر فضاهای سبز و مبلمان شهری بر کیفیت زندگی شهروندان قابل توجه می باشد زیرا در زندگی روزمره خود مدام با این فضاها و امکانات شهری در ارتباط می باشند. هدف از این پژوهش بررسی نقش فضای سبز و مبلمان شهری در کیفیت زندگی و میزان افسردگی شهروندان شهر اصفهان (مناطق چهارده گانه) می باشد. در این پژوهش، با بررسی وضعیت مناطق چهارده گانه شهر اصفهان به لحاظ فضای سبز و مبلمان شهری ، با استفاده از نرم افزارهای نرم افزارهای تحلیلی سیستم اطلاعات جغرافیایی (gis) و اتوکد ، اقدام به امتیازدهی به این مناطق، بر اساس فضای سبز و مبلمان شهری شد. از مجموع امتیازهای فضاهای سبز مناطق به اضافه امتیاز مبلمان شهری آنها، در نهایت امتیاز هر منطقه مشخص شد. در مرحله بعد، تعداد 50 پرسشنامه کیفیت زندگی و افسردگی بک در میان شهروندان مناطق 1 و 13 شهر اصفهان به شکل تصادفی ساده، به عنوان نمونه مقدماتی، جهت تعیین حجم نمونه اصلی و برآورد کفایت حجم نمونه توزیع شد. روایی این پرسشنامه ها به جهت استاندارد بودن و استفاده مکرر از آنها توسط متخصصین و تأیید آن، اثبات شده است. جهت بررسی پایایی آزمون ها از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد که مقدار آن برای آزمون کیفیت زندگی 801/0 و برای آزمون افسردگی بک 719/ به دست آمد. حجم نمونه اصلی، با بهره گیری از فرمول استاندارد و داشتن واریانس نمونه مقدماتی و حجم جامعه مورد بررسی، 961 نفر برآورد شد. نمونه گیری نهایی به روش نسبتی متناسب با حجم (حجم جمعیت مناطق) در مناطق چهارده گانه شهر اصفهان انجام شد، و ضمن آن 6 سوال کوتاه، جهت گردآوری داده های مورد نیاز ضمیمه پرسشنامه های اصلی شد. سپس با استفاده از نرم افزار آماری-تحلیلی spss، داده های به دست آمده تجزیه و تحلیل شدند (روش همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون). بر طبق نتایج به دست آمده، میان فضای سبز و مبلمان شهری با کیفیت زندگی شهروندان ساکن در مناطق چهارده گانه شهر اصفهان رابطه معنادار وجود دارد) 001/0.(p= این رابطه از نوع همبستگی مستقیم می باشد (771/0r=)، بنابراین هرچه امتیاز مناطق بالاتر رفته است،کیفیت زندگی مناطق نیز ارتقا یافته است. با توجه به اینکه متغیر کیفیت زندگی دارای 6 حیطه اصلی می باشد، رابطه هر یک از این حیطه ها با متغیر فضای سبز و مبلمان شهری نیز بررسی شده است. نتایج آن به این صورت به دست آمده است که: حیطه جسمی دارای همبستگی مستقیم (352/0r=) و رابطه معنی دار) 001/0(p=، حیطه روانی دارای همبستگی مستقیم (514/0r=) و رابطه معنی دار) 001/0(p=، حیطه سطح استقلال دارای همبستگی مستقیم (235/0r=) و رابطه معنی دار) 001/0(p=، حیطه محیطی دارای همبستگی مستقیم (719/0r=) و رابطه معنی دار) 001/0(p=، حیطه روابط اجتماعی دارای همبستگی مستقیم (542/0r=) و رابطه معنی دار) 001/0(p= و حیطه معنوی دارای همبستگی معکوس (210/0-r=) و رابطه معنی دار ) 001/0(p=، می باشد. جهت بررسی رابطه میان فضای سبز و مبلمان شهری با میزان افسردگی شهروندان شهر اصفهان از روش های همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون استفاده شده است. بر طبق نتایج به دست آمده، میزان همبستگی میان متغیرهای مورد بحث 499/0r= و سطح معنی داری آزمون 001/0 p= به دست آمده است. با توجه به ضریب همبستگی و نوع آن (معکوس)، می توان گفت که هرچه امتیاز فضای سبز و مبلمان شهری بالاتر رفته است، از میزان افسردگی شهروندان شهر اصفهان کاسته شده است. پس از بررسی فرضیه های اصلی، دو فرضیه فرعی تحقیق نیز مورد آزمون قرار گرفت. بر اساس نتایج آزمون فرضیه فرعی اول مبنی بر وجود رابطه میان فاصله محل سکونت شهروندان از فضاهای سبز با کیفیت زندگی آنان، مشخص شد که بین این دو متغیر همبستگی معکوس ضعیفی وجود دارد (144/0-r= ). در آزمون فرضیه فرعی دوم مبنی بر اینکه بین فاصله محل سکونت شهروندان از فضاهای سبز با میزان افسردگی شهروندان رابطه وجود دارد، مشخص شد که میزان همبستگی میان متغیرهای مورد بحث پایین است (161/0r= ). در نهایت، راهکارهای پیشنهادی در راستای بهبود شرایط موجود و بالابردن میزان کیفیت زندگی شهروندان اصفهانی و کاهش میزان افسردگی آنان ارائه شده است.

افزایش جمعیت شهرنشین و نیازمندی به ایجاد مراکز شهری جدید که بتواند جمعیت مازاد در شهر های بزرگ را در خود جای دهد، از عوامل موثر در احداث شهر های جدید بوده است. ایجاد چنین شهرهایی در دوران معاصر با نظریه باغ شهر هاوارد در سال 1898 مطرح شد. با توجه به رشد شهر نشینی در قرن حاضر موضوع ایجاد شهر های جدید به عنوان یک ضرورت در جهت جذب سرریز جمعیت شهری و به منظور تمرکز زدایی جمعیت و اشتغال در جهان و از جمله در ایران مطرح و اجرا شده است. در این پژوهش به ارزیابی عملکرد شهر جدید بینالود که در 55 کیلومتری جنوب غربی کلان شهر مشهد قرار دارد، پرداخته شده است. هدف از این پژوهش، ارزیابی عملکرد طرح جامع شهر جدید بینالود، بررسی میزان جذب جمعیت سرریز مشهد در شهر جدید بینالود و بررسی میزان رضایت ساکنان این شهر جدید از زندگی در آن می باشد. همچنین به ارزیابی جمعیت پذیری شهرهای جدید ایران و عملکرد بخش مسکن در این شهر ها هم پرداخته شده است. روش پژوهش به کارگرفته شده از لحاظ هدف، کاربردی و از لحاظ ماهیت، روش توصیفی ـ موردی و تحلیلی می باشد. نتایج تحقیق نشان می دهد که شهر جدید بینالود به لحاظ جمعیت پذیری کاملاً ناموفق بوده است. بر اساس پیش بینی های جمعیتی برای شهر جدید بینالود، در سال 1387 این شهر جدید باید جمعیت 50703 نفری را دارا باشد که در این سال جمعیت شهر جدید بینالود برابر 3454 نفر بوده است که میزان تحقق پذیری 81/6 درصدی را نشان می دهد. البته عدم موفقیت در جذب جمعیت در اکثر شهرهای جدید کشورمان دیده می شود. در بین شهرهای جدید ایران بر اساس پیش بینی های جمعیتی طرح جامع آنها، شهر جدید اندیشه با تحقق پذیری 97/122 درصد دارای بهترین عملکرد از لحاظ جمعیت پذیری می باشد. شهرهای جدید رامین و شیرین شهر با هیچ گونه جمعیتی، ناموفق ترین شهرهای جدید ایران از لحاظ جمعیت پذیری می باشند. میزان تحقق پذیری، مسکن و اشتغال در شهر جدید بینالود در سال 1387 به ترتیب به میزان، 89/12 درصد و 36/35 درصد می باشد. میزان تحقق پذیری کاربری اراضی هم با احتساب کاربری صنعتی برابر 56/116 درصد می باشد ولی بدون ناحیه صنعتی برابر با 47/37 درصد می باشد. نتایج مستخرج از پرسشنامه هم بیان گر رضایت متوسط رو به کم ساکنین شهر جدید بینالود از اسکان در این شهر جدید است.

همواره بلایای طبیعی به عنوان مخرب ترین عوامل آسیب رسان به انسان، جامعه و زیست گاه او مطرح بوده اند. با وجود پیشرفت های علمی و تکنولوژیکی گسترده در دهه های اخیر، این بلایا همچنان هزینه های سنگینی را به جوامع انسانی وارد می سازند. بدیهی است که تنها راه جلوگیری از بروز چنین حوادثی و کاهش خسارات وارده، مدیریت بحران می باشد. بسیاری از ویرانی ها و فجایعی که پس از وقوع بحران در مراکز انسانی به بار می آیند به سبب ساخت و سازهای ناپایدار انسان ها رخ می دهد. با توجه به سابقه وقوع حوادثی از این دست در استان مازندران لزوم نیاز به برنامه ریزی و مدیریت-بحران واحدهای مسکونی جهت کاهش اثرات زیانبار جانی و مالی در شهرهای این استان از جمله شهر ساری مبرهن است. هدف از این تحقیق بررسی وضعیت واحدهای مسکونی شهر ساری به منظور برنامه ریزی و مدیریت بحران است. روش گردآوری اطلاعات در این پایان نامه اسنادی، کتابخانه ای و پیمایشی است. براساس فرمول کوکران تعداد 400 واحدمسکونی با توجه به 16 شاخص متنوع انسانی و کالبدی، به روش نمونه برداری سیستماتیک مورد مطالعه و ارزیابی قرار گرفتند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از جدول، نمودار، روش تاپسیس و همچنین نرم افزار spss استفاده شده است. در ضمن برای تهیه نقشه و تحلیل فضایی از نرم افزار arcgis استفاده گردیده است. یافته ها نشان می دهد که محلات شماره 4، 5 و 8 دارای بالاترین آسیب پذیری از نظر شاخص های مورد مطالعه هستند و متأسفانه محله ای با آسیب پذیری بسیار کم در شهر وجود ندارد. در نهایت براساس نتایج به دست آمده، پیشنهاداتی جهت کاهش آسیب پذیری این واحدها ارایه شده است.

چکیده بطور کلی فراوانی جاذبه های گردشگری و تنوع آنها، مهم ترین ارکان برای برنامه ریزی ها و توسعهً فعالیت های گردشگری به شمار می آیند. از طرفی امروزه بسیاری از سازمان های توسعه، گردشگری مبتنی بر جوامع محلی را ابزاری مهم برای تحقق اهداف ریشه کنی فقر و صیانت از منابع طبیعی می دانند و آن را در سیاست های آینده دولتی مد نظر قرار می دهند. بررسی جغرافیای طبیعی، جاذبه های گردشگری و ویژگی های فرهنگی استان لرستان و نیز امکان سنجی جاذبه های اکوتوریستی قابل سرمایه گذاری در استان، بیانگر آنست که اکوتوریسم در این استان یک منبع اقتصادی کم نظیر، مستعد و البته رها شده به حال خود است. آبشارهای استان از توانمندی های طبیعی و اکوتوریستی بسیار با ارزش استان لرستان و کشور بشمار می آیند، بطوریکه در میان معدود استان های دارای آبشارهای طبیعی در کشور، استان لرستان به علت تعدد، تنوع، پرآبی و زیبایی های ویژه، یکی از استان های سرآمد بشمار می آید، به نحوی که می توان استان را به سبب همین خصیصه، بعنوان قطب اکوتوریستی کشور به حساب آورد. با این وجود، هدف اصلی این پژوهش، بررسی و ارزیابی وضعیت آبشارهای استان لرستان به منظور برنامه ریزی توسعه اکوتوریسم در استان و ارائه راهکارهایی جهت پایداری محیط و بهبود وضع اقتصادی جوامع محلی است. از اینرو هدف، ماهیت و روش پژوهش حاضر از نوع تحقیقات توصیفی، تحلیلی و میدانی است و برای نائل شدن به اهداف و فرضیات پژوهش، از تدوین و تکمیل دو طیف مختلف پرسشنامه (کارشناسان و مسئولان و نیز گردشگران) و بهره گیری از مدل swot و نیز به منظور تجزیه و تحلیل های آماری این پژوهش از نرم افزارهای spss و excel و ترسیم و خروجی نقشه ها از نرم افزار arc gis استفاده شده است. با این وجود نتایج حاصل از بررسی های این پژوهش نشان داد که بین دو متغیر تأثیر آبشارها و جاذبه های طبیعی استان و مطرح شدن استان بعنون قطب اکوتوریستی کشور رابطه معناداری وجود دارد و نیز توسعه گردشگری واکوتوریسم می تواند زمینه ساز توسعهً اجتماعی- اقتصادی جوامع محلی در استان باشد. واژگان کلیدی: آبشار، استان لرستان، اکوتوریسم، توسعه پایدار، جوامع محلی

متل ها آن دسته از واحدهای اقامتی هستند که حالت توقف گاه و استراحتگاه موقتی را داشته و معمولاً در خارج از شهر قرار می گیرند که متأسفانه در ایران کمتر مورد توجه واقع شده اند. از آنجا که در ایران اکثر مسافران با وسایل نقلیه شخصی سفر می کنند، ساخت و توسعه متل ها در محورهای ارتباطی علی الخصوص محورهای ارتباطی قطب های گردشگری، با افزایش رفاه سفر، توسعه گردشگری را به همراه خواهد داشت. در پژوهش حاضر تلاش شده است تا با مکان یابی متل ها در محور ارتباطی اصفهان – شیراز، نقش آن ها در توسعه گردشگری نیز بررسی گردد. نوع تحقیق توسعه ای-کاربردی و روش تحقیق تحلیلی – اسنادی – علی - پیمایشی بوده و جمع آوری اطلاعات به صورت کتابخانه ای و میدانی انجام پذیرفت. در روش میدانی اطلاعات از طریق پرسشنامه و مشاهده و مراجعه به داده ها و اسناد موجود در سازمان ها و ارگان های مربوطه جمع آوری شده و حجم نمونه بر اساس روش کوکران تعیین گردید. طبق پژوهش انجام گرفته و تطبیق مکان یابی انجام شده با واقعیات زمینی، مجتمع خدماتی مهیار، کاروانسرای ملک، هتل سورمق، پارک سعدی و مجتمع خدماتی سعادت شهر جهت تبدیل به متل یا احداث متل مناسب تشخیص داده شد.

با گسترش شهرها و رشد جمعیت و کمبود فضاهایی که بتواند به نیازهای طبیعت گرایانه مردم پاسخ مثبت دهد، آنان را بر این داشته تا به مناطق کناره ای شهرها و به طبیعت بکر و دست نخورده مراجعه نمایند. در این میان در نگاه مردم مناطق مختلف آبشارهای طبیعی از جایگاه ویژه ای برای تفریح و گذران اوقات فراغت برخوردار است. استان خراسان رضوی در ضلع شمال شرقی ایران با وجود ارتفاعات و کوه های متعدد از جمله بینالود و هزار مسجد و بارندگی مناسب در این مناطق و داشتن بیش از 20 آبشار طبیعی یکی از استان های برخوردار از این جاذبه طبیعی و ارزشمند می باشد. با احتساب ییلاقات و جنگل ها و بیشه زارها و غارهای آن، توانمندی و قابلیت های بالای این استان از نظر گردشگری طبیعی مشهود می باشد. اهمیت این موضوع با وجود بارگاه مطهر حضرت رضا (ع) و حضور خیل علاقمندان و زائران آن حضرت و لزوم فراهم نمودن شرایط گذران بهینه سفر در مسیرهای منتهی به مشهد بر اهمیت جاذبه های طبیعی و در رأس آن آبشارهای استان می افزاید. از طرفی حضور گردشگران و مسافران در کنار جاذبه های طبیعی در کنار آثار مثبت اقتصادی، بعضاً دارای اثرات زیان بار و مخرب زیست محیطی و اجتماعی می باشد که در صورت عدم اتخاذ تدابیر مناسب خود به عامل تهدیدی برای منابع مهم طبیعی و فرهنگی – اجتماعی استان تبدیل خواهد شد. ما در این پژوهش ضمن بررسی و تحلیل وضعیت آبشارهای استان و عوامل و معیارهای موثر در ساماندهی به منظور توسعه اکوتوریسم، به ارائه راهکارهای توسعه پایدار آن خواهیم پرداخت. هدف، ماهیت و روش پژوهش حاضر از نوع تحقیقات کاربردی، توصیفی، تحلیلی و میدانی است و برای نائل شدن به اهداف و فرضیات پژوهش، از تدوین و تکمیل سه طیف مختلف پرسشنامه (مردم محلی، گردشگران و کارشناسان) بهره گرفته شد. برای تجزیه و تحلیل داده های پژوهش از نرم افزارهای excel ، spss و expertchoice و جهت بررسی و ارزیابی معیارهای موثر در ساماندهی آبشارهای استان از مدل ahp و جهت تدوین راهبردهای توسعه گردشگری در محدوده مورد مطالعه از مدل swot استفاده گردیده است. ترسیم نقشه های مورد نیاز نیز با استفاده از نرم افزار arc gis انجام گردید. نتایج حاصل از بررسی های این پژوهش نشان داد که آبشارهای استان به عنوان یکی از مهمترین جاذبه های طبیعی علی رغم وجود پتانسیل های فراوان در عرصه طبیعت گردی، به دلیل ضعف امکانات و خدمات زیرساختی از رشد چندانی برخوردار نمی باشد و تاکنون در هیچ یک از آبشارهای استان فعالیت ساماندهی در چارچوب طرح اصولی و هدفمند انجام نشده است. همچنین برای ساماندهی آبشارهای استان توصیه می شود تلفیقی از مواد و مصالح طبیعی و سازگار با طبیعت و مصالح جدید استفاده شود.

هدف برنامه یزی شهری نیل به رفاه شهری است و سنجش شاخص ای موثر بر این مهم وظیفه ای اساسی برای پژوهشگران شهری محسوب می¬شود. از آنجایی که داشتن رفاه در هر جامعه ای باعث ایجاد آرامش خاطر و عزت نفس، بالا رفتن ضریب بهره ری، ایجاد امنیت اقتصادی، تحقق عدالت اجتماعی و غیره می¬شود، به همین خاطر پرداختن به رفاه و عوامل تأثیرگذار بر آن ضروری است. روش مطالعه در پژوهش حاضر ترکیبی از روش¬های همبستگی و علی است. با استفاده از شاخص ای کمی دالتون، هیرشمن، تیل، تابع رفاه اجتماعی، تمرکز وگستاف، تمرکز پاسی و فون دورسلر، پاندی و ناتوانی، کلارک و سن به تحلیل روند رفاه در کلانشهر شیراز پرداخته شده است. با استفاده از شاخص سن به بررسی مولفه ای تأثیرگذار بر رفاه پرداخته شده است و تحلیل¬ها با استفاده از نرم فزارهایeviwes ، stata و arcgis عملی شده است. نتایج مطالعه نشان می هد که گروه سوم هزینه یعنی مسکن، آب، سوخت و روشنایی منزل مسکونی بیش از سایر گروهها رفاه خانوارها را تحت تأثیر خود قرار داده است و پس از گروه مسکن، گروه اول هزینه یعنی مواد خوراکی بیش از سایر گروهها رفاه خانوارها در کلانشهر شیراز را تحت تأثیر خود قرار داده است. گروه هفتم هزینه یعنی تفریح و خدمات فرهنگی کمترین تأثیر را در رفاه خانوارها داشته است.

شناخت وضعیت موجود سطح توسعه یافتگی نواحی مختلف کشور به عنوان نخستین گام در فرایند برنامه ریزی توسعه ی آتیِ ملی و منطقه ای، از اهمیت بسزایی برخوردار است. از میان روش های متعدد و متنوعی که تاکنون برای ارزیابی گزینه ها ارائه شده، برخی روش ها مانند تحلیل عاملی، تاکسونومی عددی، موریس، topsis، و غیره، در مطالعات جغرافیایی جهت ارزیابی و رتبه بندی سطح توسعه یافتگی سکونتگاه ها مقبولیّت عام یافته و به طور مکرر مورد استفاده قرار گرفته اند. در هر یک از این روش ها، رتبه بندی گزینه ها طبق فرایند خاصی صورت می پذیرد. این مسأله سبب می شود که نتیجه ی حاصل از روش های مختلف، الزاماً یکسان نباشد. از طرفی اولویت هیچ یک از روش ها به طور کامل و متقن مورد تأیید قرار نگرفته است؛ به طوری که تقریباً کلیه ی روش ها به موازات یکدیگر مورد استفاده قرار گرفته اند. معدود بودن مطالعاتِ صورت گرفته در زمینه ی تحلیل تطبیقیِ نتایج حاصل از روش های مختلف، سبب شده تا محدودیت ها و نقاط ضعف روش ها کمتر مورد توجه قرار گیرد، و نتایج متفاوت و بعضاً متناقض روش های مختلف، کمتر مورد سوال واقع شود. از این رو، پژوهش حاضر با رویکردی تحلیلی به تبیین مهم ترین نقایص روش های متداول در زمینه ی سنجش سطح توسعه یافتگی سکونتگاه ها پرداخته است. هدف از پژوهش حاضر، ارزیابی سطح توسعه یافتگی شهرستان های ایران با استفاده از روش های متداول سنجش سطح توسعه، تحلیل تطبیقی نتایج حاصل از روش های مختلف، تبیین نقاط ضعف هر یک از روش ها و در نهایت، ارائه ی مدل جدیدی است که حتی الامکان فاقد کاستی های روش های موجود بوده و کارایی لازم را جهت سنجش سطح توسعه ی سکونتگاه ها داشته باشد. بدین منظور، پس از مطالعه ی منابع آماری موثق شامل نتایج تفصیلی سرشماری عمومی نفوس و مسکن شهرستان های کشور و نیز سالنامه-های آماری استان ها در سال 1385، تعداد 54 شاخص توسعه تدوین گردید. در فرایند تعریف و انتخاب شاخص ها، ابعاد مختلف توسعه و نیز موجود بودن داده ها برای همه ی شهرستان های کشور مدّ نظر قرار داده شد. نخستین مرحله از تحلیل داده ها به محاسبه ی وزن شاخص های مورد مطالعه با استفاده از روش های linmap، ahp گروهی، آنتروپی و تحلیل مولفه های اصلی اختصاص داده شد. سپس، نتایج حاصل از این روش ها مورد ارزیابی مقایسه ای قرار گرفت که بر اساس آن، روش wimors برای وزن دهیِ شاخص ها پیشنهاد گردید. پس از تعیین وزن شاخص ها، سطح توسعه یافتگی شهرستان های کشور با استفاده از روش های تحلیل عاملی، تاکسونومی عددی، موریس، تحلیل مولفه های اصلی، ahp، saw، topsis و linmap مورد ارزیابی قرار گرفت؛ نتیجه ی ارزیابی در هر یک از این روش ها به صورت یک امتیاز نهایی یا شاخص ترکیبی ارائه شد که مبنای رتبه بندی شهرستان ها قرار گرفت. در مرحله ی بعد، فرایند محاسبات و نتایج حاصل از روش های مختلف مورد تحلیل و ارزیابی مقایسه ای قرار گرفت و محدودیت ها، نقایص و نقاط ضعف هر یک از روش ها تبیین و تشریح گردید. در نهایت، مدل جدیدی به نام مدل ralspi ارائه شد. مهم ترین مزایای این روش عبارت اند از: تأکید بر گزینش نظام مند مجموعه شاخص های انتخابی به دلیل الزام ارائه ی ساختار سلسله مراتبی از شاخص ها، در نظر گرفتن جایگاه مستقل و تأثیرگذار برای تمامی شاخص های مورد مطالعه، إعمال وزن یا ضریب اهمیت برای هر یک از شاخص ها، تقلیل خصلت جبرانی بودن امتیاز شاخص ها، و غیره.

امروزه رشد و توسعه فیزیکی پرشتاب شهرها تحولات چمشگیری را در کیفیت کالبدی و کارکردی آنها سبب شده است و به دنبال آن معضلات، مشکلات و نیازهای جدیدی را در عرصه برنامه ریزی شهری مطرح ساخته است. از جمله این مشکلات، توزیع نامناسب کاربری ها و خدمات شهری ـ مانند کاربری ها و مراکز درمانی- را می توان نام برد که این امر افزایش سفرهای شهری و در نتیجه افزایش ترافیک و ناکارآمدی سیستم حمل و نقل شهری را به دنبال داشته است. ناهماهنگی برنامه ریزی های کاربری زمین ـ حمل و نقل سبب هدر رفتن زمان، افزایش هزینه های سنگین اقتصادی، آسیب-های روانی، جسمی و زیست محیطی می شود که در نهایت پایداری شهری را به چالش می کشد. شهر کرمانشاه به عنوان یکی از کلان شهرهای ایران، از این قاعده مستثنی نبوده، زیرا با توجه به توسعه بدون برنامه آن در سال های اخیر و تمرکز و تراکم بیش از حد انواع کا ربری های به ویژه کاربری ها و خدمات درمانی در بخش مرکزی مسائل و مشکلاتی از جمله نارسایی در شبکه حمل و نقل، کمبود پارکینگ، نبود انسجام در تردد عابرین پیاده و وسایل نقلیه در شهر و آلودگی های زیست محیطی ناشی از آن را گریبانگیر آن کرده است. که البته ارتباط دوجانبه بین ساختار فضایی و کالبدی و سیستم های حمل و نقل موجود به عنوان عامل ارتباط دهنده کاربری ها در شهر، رفتار ترافیکی و میزان ترافیک شهری باید مورد توجه جدی قرار بگیرند. این پژوهش با هدف شناخت پیامدهای توزیع نامناسب کاربری ها (خدمات پزشکی) بر ترافیک شهری و چند و چون آن در مرکز شهر کرمانشاه صورت پذیرفته است. نوع پژوهش توسعه ای ـ کاربردی و روش بررسی آن توصیفی ـ تحلیلی همراه با رویکردی سیستماتیک بوده است. برای گردآوردی داده ها از روش های اسنادی (شامل نقشه ها و فایل های مربوط به آن)، کتابخانه ای (در برگیرنده کتب، مقالات، طرح های توسعه شهری)، مشاهده ای (شامل بازدیدها) و پیمایشی (با استفاده از پرسشنامه ها و تعیین ظرفیت معابر با استفاده از کنترل ورود و خروج خودروها) بوده است. برای تحلیل داده ها نیز از مدل های ahp ، عملیات بافرینگ و تحلیل عاملی استفاده شده است، که این تحلیل به کمک نرم افزارهای gis، spss، auto cad و excel صورت گرفته است. نتایج به دست آمده از پژوهش نشان دهنده آن است که مکان یابی کاربری های بهداشتی ـ درمانی در سطح شهرکرمانشاه بر اساس اصول و ضوابط شهرسازی و برنامه ریزی نبوده و از پخشایش مناسبی برخوردار نیستند؛ به طوری که تمرکز بسیار زیاد این کاربری ها در محدوده ای از بخش مرکزی شهر سبب تداخل شعاع کارکردی آنها در این منطقه و عدم دسترسی مناسب محدوده وسیعی از دیگر مناطق شهری به این نوع کاربری ها شده است. همچنین این تمرکز، بیشترین تأثیر را در جذب سفرهای روزانه به این بخش از شهر داشته است. به طوری که بیشتر مشکلات ترافیکی بخش مرکزی شهر ناشی از همین می باشد. در پایان جهت کاهش مشکلات یاد شده پیشنهادهایی ارائه شده است.

یکی از ارکان توسعه، جامعیت و یکپارچه بودن آن در رفع عدم تعادل های منطقه ای است. وجود نابرابری و ابعاد مختلف آن از نشانههای مهم توسعه نیافتگی بوده که برای رفع چنین کمبودهایی نیازمند نگرش در نحوه پراکندگی شاخص های توسعه در سطوح مختلف می باشیم. به منظور حل مسایل ناشی از عدم تعادل های منطقه ای، گام نخست شناخت و سطح بندی مناطق از نظر برخورداری در زمینه های مختلفاست. تکنیک های تصمیم گیری مبتنی بر منطق کلاسیک از قابلیت به کارگیری داده های نادقیق، شاخص ها و مفاهیم مبهم برخوردار نمی باشند؛ از سویی، اصولاً مقادیر دقیق و قطعی در دنیای واقعی غیر قابل دسترس می باشد. لذا به منظور در نظر گرفتن تغییرات داده ها در طول زمان، عدم ثابت بودن حجم جمعیتی محدوده مورد مطالعه و عدم کنترل ورود و خروج مهاجران به آن وهمچنین اعمال سلیقه ها و نظرات مختلف کارشناسان در ارتباط با ارزش شاخص های مورد بررسی، رویکرد فازی، به مسائل منطقه ای اجتناب ناپذیر می نماید.بر این اساس تعداد 60 شاخص از شاخص های توسعه که شامل شاخص های بهداشتی- درمانی، فرهنگی، اقتصادی، شاخص های عمرانی در نقاط شهری و شاخص های زیربنایی توسعه در نقاط روستایی استان اردبیل می باشد، مورد ارزیابی قرار خواهد گرفت لذا شیوه مطالعه در این پژوهش، «توصیفی- تحلیلی» است که از نتایج آن می توان در مطالعات کاربردی استفاده نمود.داده های مورد نیاز با بهره گیری از منابع آماری مربوط به سرشماری عمومی نفوس و مسکن استان اردبیل، سالنامه آماری، از مرکز آمار ایران و سازمان های مرتبط جمع آوری شده است. مبنای گردآوری آمار برای سال 1387 خواهد بود. تحلیل داده ها در مقیاس شهرستان و در حالت مقایسه ای با یکدیگر صورت پذیرفته است.تحلیل داده ها با بکارگیری روش های آمار استنباطی، تحلیل خوشه ای و تحلیل های چند شاخصه فازی از جمله تشابه به حل ایده آل فازی، فرایند تحلیل سلسله مراتبی فازی، روش های ترکیبی فازی و روش لکسیکوگراف ترتیبی، صورت پذیرفته است.در این باره به منظور رعایت اصل دقت در محاسبات از نرم افزار spssو excelاستفاده شده است و همچنین نرم افزار arcgis به منظور پیشبرد روند تحقیق بکار گرفته شد. نتایج نشان می دهد که در ارتباط با شاخص های فرهنگی شهرستان های نیر، اردبیل، پارس آباد، گرمی و مشگین شهر به ترتیب با شاخص شباهت فازی 46/0، 46/0، 45/0، 44/0 و 44/0 جزو شهرستان های توسعه یافته محصوب می شوند، در این باره شهرستان های بیله سوار، نمین و خلخال در گروه در حال توسعه قرار می گیرند. تنها شهرستان توسعه نیافته استان اردبیل در ارتباط با شاخص های فرهنگی، شهرستان کوثر با شاخص شباهت فازی 34/0 می باشد. این نوع از گروه بندی در زمینه شاخص های اقتصادی متفاوت بوده به صورتی که شهرستان های نمین، بیله سوار و گرمی با به ترتیب با شاخص های شباهت فازی 46/0، 45/0 و 45/0 در سطح توسعه یافته، شهرستان های کوثر و نیر نیز با شباهت به ایده آل فازی 44/0 و 44/0 در گروه در حال توسعه و نهایتاً شهرستان های اردبیل، پارس آباد، خلخال و مشگین شهر با شاخص های شباهت فازی 42/0، 42/0، 41/0 و 41/0 در سطح توسعه نیافته قرار گرفته اند. همچنین در ارتباط با شاخص های بهداشتی- درمانی شهرستان های گرمی، نمین، مشگین شهر و نیر به ترتیب با شاخص شباهت فازی 46/0، 44/0، 44/0 و 43/0جزو شهرستان های توسعه یافته محصوب می شوند، شهرستان های بیله سوار، کوثر، اردبیل و پارس آباد نیز در گروه در حال توسعه واقع شده اند. تنها شهرستان توسعه نیافته استان اردبیل در این باره، شهرستان خلخال می باشد. در زمینه شاخص های عمرانی در نقاط شهری، شهرستان گرمی با شاخص شباهت فازی 46/0 به عنوان تنها شهرستان توسعه یافته استان شناخته می شود، در این باره شهرستان های بیله سوار، کوثر و نیر به ترتیب با شاخص شباهت فازی 42/0، 41/0 و 41/0 در گروه در حال توسعه قرار می گیرند. شهرستان های خلخال، اردبیل، مشگین شهر، پارس آباد و نمین اعضای گروه توسعه نیافته استان اردبیل در ارتباط با شاخص های مربوطه را شکل می دهند. همچنین در ارتباط با شاخص های زیربنایی توسعه در نقاط روستایی، شهرستان های اردبیل، نیر، خلخال و کوثر اعضای گروه توسعه یافته را شکل می دهند در ادامه این گروه بندی شهرستان های پارس آباد، مشگین شهر و نمین جزو گروه درحال توسعه شناخته شده اند و دو شهرستان دیگر (بیله سوار و گرمی)، شهرستان های توسعه نیافته استان را شکل می دهند. نهایتاً تلفیق نتایج نشان می دهد که شهرستان های نیر، گرمی و اردبیلبه ترتیب با امتیاز 44/0، 43/0 و 42/ 0 سه شهرستان توسعه یافتهو شهرستان های مشگین شهر، کوثر، نمین، بیله سوار و پارس آبادبه ترتیب با امتیاز 41/0، 41/0 و 41/0، 40/0 و 40/0شهرستان های درحال توسعه استان را شکل می دهند. شهرستان خلخال با 39/0 به عنوان تنها شهرستان توسعه نیافته شناخته شده است.

گردشگری به عنوان یکی از مهم ترین و در عین حال پاک ترین صنایع عصر حاضر با توجه به مزایا بسیاری که دارد مورد توجه تمامی دولت ها و ملت ها قرار گرفته است. البته گردشگری صنعتی است که توسعه ی آن نیازمند آگاهی و شناخت کافی از مسائل و عوامل موثر اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. بدون آگاهی از امکانات موجود در هر منطقه، امکان برنامه ریزی و پیش بینی علمی و اصولی وجود نخواهد داشت. در واقع شناخت توان های طبیعی، اقتصادی، اجتماعی و غیره در هر منطقه، به برنامه ریز این امکان را می دهد تا بر اساس وضع موجود و توان های منطقه، توسعه و جهت آن را شناسایی کند. با توجه به اهمیت توسعه صنعت گردشگری در توسعه مناطق، در این پژوهش سعی بر این است تا وضعیت توسعه توریسم در شهرستان جیرفت بررسی شده و راهکارها یی به منظور توسعه هر چه بهتر صنعت توریسم در این شهرستان ارائه گردد تا ضمن افزایش منفعت و سود اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و زیست محیطی توریسم، بتوان تأثیرات منفی آن را به حداقل کاهش داد. این پژوهش از نظر هدف مطالعه، کاربردی - توسعه ای بوده و از نظر ماهیت و روش مطالعه، از روش های توصیفی- تحلیلی و ترکیبی استفاده شده است. و گردآوری داده ها به دو روش اسنادی و میدانی صورت گرفته که در روش میدانی از طریق سه پرسشنامه گردشگران، مسئولین و مردم بومی منطقه بوده است. حجم نمونه در جامعه مردم بومی به روش کوکران384 نفر، در جامعه گردشگران، با توجه به رعایت حداقل حجم نمونه تحقیقات پیمایش 150 نفر، در جامعه ی کارشناسان به دلیل حجم کم جامعه از تمام شماری استفاده شده است. اعضای نمونه در جامعه گردشگران ومردم بومی به روش تصادفی ساده انتخاب شده اند. به منظور تحلیل داده های جمع آوری شده از تحلیل های توصیفی و استنباطی از جمله آزمون های کای دو، تی تک نمونه ای، همبستگی پیرسیون، رگرسیون و تحلیل عاملی در محیط نرم افزارهای آماری spss و excel استفاده گردید. همچنین از مدل برنامه ریزی استراتژیک swot برای تحلیل وضعیت موجود و برنامه ریزی تو سعه آتی توریسم در منطقه مورد مطالعه بهره گرفته شد و برای ترسیم نقشه های مورد نیاز نیز از نرم افزار arc gis استفاده شد. نتایج حاصل از این پژوهش نشان می دهد که گسترش گردشگری در شهرستان جیرفت، علی رغم تأثیرات مثبتی که در زمینه توسعه ساختار اقتصادی، اجتماعی- فرهنگی و زیست محیطی منطقه داشته ولی آثار منفی نیز در زمینه های مذکور برای منطقه به همراه داشته است. همچنین بررسی دیدگاه گردشگران نشان می دهد که امکانات و خدمات گردشگری شهرستان جیرفت جوابگوی نیاز گردشگران نبوده و در این راستا مهمترین عوامل موثر در عدم توسعه مطلوب صنعت گردشگری در این شهرستان، عوامل زیربنایی، برنامه ریزی، مدیریتی و سرمایه گذاری شناخته شدند که بهبود این وضعیت توجه شایسته مسئولان را می طلبد.

امروزه کشورها برای کسب امتیازهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و... در رقابت هستند و شهرها با تفکرات مدیریتی سعی دارند تسلط خود را بر سطح محلی و منطقه نمایان ساخته و با کسب امتیاز و فرصت، به توسعه دست یابند. در حال حاضر میزبانی شاخه های مختلف گردشگری از جمله گردشگری گردهمایی ها به عنوان گرایشی تخصصی در توریسم شهری، یکی از روش های موثر در توسعه به حساب می آید. ولی در کشور ایران برنامه ریزی تخصصی و سرمایه گذاری مستقل در زمینه مذکور بسیار اندک و موردی صورت گرفته است. بنابراین با توجه به نوپا بودن گردشگری مورد بحث و عدم وجود اصول و مبانی مدون در این زمینه در برنامه ریزی کشور، پژوهش پیش رو بر آن است تا با هدف معرفی گردشگری گردهمایی ها به عنوان راهکاری نوین در کشور جهت دستیابی به توسعه، در گام اول به شناسایی جامع گردشگری مذکور و اصول برنامه ریزی آن پرداخته و سپس جایگاه این گرایش تخصصی از گردشگری را در توسعه شهری و منطقه ای کلان منطقه شمال مورد بررسی قرار دهد. بدین منظور، ابتدا معیارهای لازم جهت پذیرفتن نقش گردشگری گردهمایی ها شناسایی شده سپس در تجزیه و تحلیل داده ها و ویژگیهای مختلف فعالیت مذکور از منطق فازی، تکنیک تاپسیس و تکنیک تحلیل سلسله مراتبی در محیط gis استفاده گردیده است. نتایج تحقیق نشان می دهد هفت معیار اصلی (مکانی- کالبدی، اقتصادی، جمعیتی، خدماتی، طبیعی، فرهنگی- اجتماعی و گردشگری ) با زیرمعیارهای خاص خود، در برنامه ریزی فعالیت های گردشگری گردهمایی ها موثر بوده ولی وزن و اثر آنها در برنامه مذکور یکسان نمی باشد. همچنین بر اساس نتایج حاصل از تحلیل های انجام شده، حوزه رشت، بخشی از حوزه ساری و سه هسته متمرکز از مجموعه شهرهای همکار به عنوان مراکز برگزاری گردهمایی های موضوعی نظیر: منابع طبیعی، محیط زیست، علوم دریایی، کشاورزی و... در سطح منطقه انتخاب شده اند. بدین ترتیب اعطای نقش حرفه ای گردشگری گردهمایی ها، به مناطق مذکور می تواند عملکرد آنها را در سطح منطقه مشخص کرده و ضمن هویت بخشی، جهت گیری فعالیت های آتی این مناطق را سامان ببخشد. شایان ذکر است، این گردشگری با گذشت زمان موجب تقویت سیاست تمرکززدایی شده و با اثرگذاری ویژه خود بر محیط، توسعه کلان منطقه شمال را به همراه دارد.

اسکان غیررسمی در واقع مفهومی بسیار کلی است که ابعاد مختلف و مصادیق متفاوتی را در متون اجتماعی و انسانی در بر می گیرد. آنچه از این مفهوم در نظر است در واقع بعد فیزیکی، کالبدی و مادی آن است که بر سکونت گاه ها و محله های خاصی در زندگی شهری تاکید دارد. شکل گیری این پدیده مسایل متعددی را با خود به همراه دارد که فقط محدود به مناطق حاشیه نشین نمی شود و حتی کل یک شهر را متاثر می سازد به طوریکه پیامد آن بروز انواع ناهنجاری ها در زمینه شهرنشینی است. از اهداف مهم تحقیق شناخت و تبیین اسکان غیررسمی، آشنایی با الگوهای زیست و فعالیت اسکان غیررسمی یزدانشهر، تلاش در جهت ارائه راهکارهای ساماندهی و توانمندسازی اسکان غیررسمی یزدانشهر است. روش تحقیق به صورت استفاده از روش های کتابخانه ای و اسنادی و همچنین جمع آوری پرسشنامه که توزیع آنها به صورت تصادفی در بین 340 نفر از ساکنین محله یزدانشهر صورت گرفته است و استفاده از نرم افزارهای excel، spss و gis می باشد. عوامل اقتصادی به ویژه ارزانی قیمت زمین و مسکن در یزدانشهر و ناتوانی مالی ساکنین عامل اصلی گسترش و تکوین یزدانشهر بوده است و با مشارکت مردم از طریق سازمان های غیردولتی و ایجاد تسهیلات، اشتغال و افزایش درآمد می توان به بهبود وضعیت یزدانشهر پرداخت.

گستردگی و گسیختگی کالبدی، بر سیمای بسیاری از شهرهای غربی کشور نمایان است.گستردگی کالبدی شهرها، در سالهای اخیر، می تواند ناشی از رشد طبیعی جمعیت، مهاجرت روستاییان به شهر و تمرکز گرایی جمعیت و فعّالیت و به طور کلی، به بهانه تامین نیاز مسکن و پیش بینی اراضی مسکونی باشد، لیکن گسیختگی کالبدی می تواند به سبب شرایط اکولوژی اجتماعی شهر و یا موقع و مقرّ جغرافیایی مکان باشد، از تبعات هر دو؛ تجاوز به اراضی کشاورزی ، باغات حاشیه شهر و نابودی چشم اندازهای طبیعی شهر است. هدف اصلی تحقیق حاضر یاد آوری این واقعیت است که "مادامی که ظرفیت اراضی خاکستری/ قهوه ای و انواع بافت های فرسوده در داخل شهرها وجود دارند، هدایت توسعه به سمت پیرامون شهرها، ناپایداری در ساخت و بافت شهر را سبب خواهد شد ". بر این اساس مسئله ی اصلی پژوهش حاضر، پدیده ی رهاشدگی اراضی خاکستری/ قهوه ای و وجود انواع بافت های فرسوده داخل شهر و تأکید موکد متولیان شهری بر توسعه افقی شهر است که در شرایط کنونی با توجّه به سرمایه های طبیعی پیرامون شهرهایی همچون سنندج ، ادامه این روند در تعارض با سیاست های توسعه پایدار شهری می باشد. بنابراین پژوهش حاضر، با هدف دستیابی به الگوی توسعه ی کالبدی یکپارچه شهر سنندج و تامین نیاز مسکن آتی در درون محدوده ی شهر به دنبال استفاده حداکثری از ظرفیت های موجود شهر سنندج است. پژوهش حاضر به لحاظ هدف از نوع توسعه ای- کاربردی است روش تحقیق در این پژوهش از نوع توصیفی- پیمایشی، تحلیلی است و شیوه گردآوری داده ها اسنادی- پیمایشی می باشد. ابتدا با کمک داده ها و آمارهای رسمی و اسناد طرح های توسعه شهری و با به کارگیری مدل های کاربردی هلدرن،آنتروپی شانون و توزیع چارکی و... مساله وقوع پراکنده رویی وگسیختگی کالبدی شهر سنندج تأیید و سپس با تعیین شاخص های توسعه درون شهری و تکمیل پرسشنامه ساکنین و متخصصین به بررسی قابلیت های مناطق سه گانه شهر سنندج در راستای توسعه مسکن و خدمات وابسته به آن، از درون پرداخته شده است. بر اساس یافته های تحقیق، علیرغم تأثیر زیاد طرح های توسعه شهری در گسترش کالبدی شهرها؛ در شهر سنندج طرحهای توسعه شهری نسبت به سایر مولفه های خاص مورد مطالعه، تأثیر کمتری داشته است از طرفی در جهت تشویق به احیای محدوده های موجود شهر سنندج وجذب جمعیت در این نواحی، کنترل قیمت زمین وساختمان و تشویق به افزایش تراکم ساختمانی در اولویت قرار دارند و اینکه اراضی بایر، بازیافت شده و بافت های فرسوده درون محدوده شهر سنندج تا افق ده ساله پاسخگوی نیاز مسکن و خدمات وابسته به مسکن می باشند .

در پژوهش حاضر هدف اصلی آن است که با به کارگیری فرآیند برنامه ریزی راهبردی، ضمن تعیین زمینه های مشارکت اجتماعی مردم در طرح ها و برنامه های شهری، به ارایه راهکارها و تعیین راهبردهای موثر برای توسعه فضایی محله های شهر زاهدان پرداخته شود. این پژوهش از نوع پژوهش های «کاربردی- توسعه ای» است و روش انجام آن «توصیفی- تحلیلی و پیمایشی» می باشد.برای دستیابی به اهداف پژوهش، ابتدا نسبت به گردآوری اطلاعات مربوطه اقدام گردیده، در مرحله بعد متغیرهای مورد نظر شاخص سازی شده و سپس با اجرای مدل تحلیل عاملی، نسبت به عامل سازی و تعیین شاخص های موثر بر توسعه محله های شهر زاهدان مبادرت گردیده است. پس از آن با استفاده از مدل تصمیم گیری چند معیاره تاپسیس، درجه توسعه فضایی محله ها در هر گروه از شاخص های اجتماعی، کالبدی، آموزشی و فرهنگی، ارتباطات و زیرساخت ها و زیست محیطی و نیز در شاخص تلفیقی مشخص گردیده است. در نهایت با استفاده از مدل راهبردی swot نسبت به تعیین راهبردهای موثر بر توسعه فضایی محله های شهر زاهدان مبادرت شده است. در این پژوهش از نرم افزارهای excel، spss، autocad و arcgis بهره گرفته شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد، بین محله های شهر زاهدان در برخورداری از شاخص های توسعه تفاوت معناداری وجود دارد. به گونه ای که در شاخص های کالبدی، ارتباطات و زیرساخت ها، اقتصادی و زیست محیطی 72/12 درصد محله ها توسعه یافته محسوب می شوند؛ در حالی که در شاخص های اجتماعی و آموزشی و فرهنگی به ترتیب 1/9 و 27/7 درصد توسعه یافته هستند. محله های نیمه توسعه یافته تقریباً در اکثر شاخص ها به استثناء شاخـص های آموزشی و فرهنگی از تجانس بسیار نزدیکی برخوردار هستند. در شاخص های مذکور 45/25 درصد محله ها در سطح نیمه توسعه یافته قرار دارند، در حالی در سایر شاخص ها، درصد محله های نیمه توسعه یافته رقم 69 تا 80 درصد را شامل می شود. گروه محله های توسعه نیافته علاوه بر اختصاص بیشترین درصد محله های مذکور در شاخص های آموزشی و فرهنگی (27/68 درصد)، در شاخص های تلفیقی، ارتباطات و زیرساخت ها و کالبدی به ترتیب ارقام 27/7، 28/7 و 1/9 درصد را به خود اختصاص داده اند. در شاخص های اجتماعی و اقتصادی 54/14 درصد و در شاخص های زیست محیطی 18/18 درصد محله ها در سطح توسعه نیافته قرار دارند. نتایج حاصل از اجرای مدل ضریب پراکندگی بیانگر آن است که توزیع فضایی شاخص های توسعه در سطح محله های شهر زاهدان به صورت متوازن و متعادل صورت نگرفته است. شاخص های کالبدی با ضریب پراکندگی 87/4 بیشترین میزان نابرابری را به خود اختصاص داده اند. پس از شاخص های کالبدی، شاخص های آموزشی و فرهنگی با ضریب پراکندگی 23/1 در سطح محله های شهر زاهدان توزیع شده اند. مقدار cv محاسبه شده برای شاخص های زیست محیطی رقم 25/0 است. شاخص های اقتصادی، ارتباطات و زیرساخت ها و اجتماعی با ضرایب 17/0، 18/0 و 2/0 کمترین میزان عدم تعادل را بین شاخص های مورد مطالعه دارا هستند. رابطه بین مشارکت اجتماعی شهروندان و توسعه محله ای در شهر زاهدان با استفاده از ضریب همبستگی اسپیرمن مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج به دست آمده از این آزمون حاکی از آن است که چون سطح معناداری محاسبه شده (25/0=sig) کمتر از آلفای تحقق (05/0=?) است، بنابراین از لحاظ آماری همبستگی بین دو متغیر معنادار می باشد. شدت همبستگی بین دو متغیر 3/0 بوده که در سطح معناداری نزدیک به 100 درصد قرار دارد. یافته های نهایی پژوهش بیانگر آن است که راهبردهای قابل قبول در برنامه ریزی راهبردی توسعه فضایی محله های شهر زاهدان، در اولویت نخست راهبردهای محافظه کارانه اند و راهبردهای تهاجمی در اولویت دوم برنامه ریزی قرار می گیرند. بدین منظور، نخست راهبردهای اولیه so و سپس راهبردهای wo در ماترس swot در اولویت قرار گرفتند. راهبرد تهاجمی 2so با امتیاز 05/10 به منظور ارتقاء امکانات محله ها و تجهیز آنها به فضاهای کالبدی مورد نیاز، با هدف توسعه فضایی محله های شهر زاهدان، مهمترین راهبرد شناخته می شود. اولویت بعدی در این راهبرد عبارت از توسعه و بهبود کمی و کیفی شبکه های ارتباطی شهر و محله های آن است. همچنین ارتقاء وضعیت زیستمحیطی محله ها، حمایت از سرمایه گذاری های بخش خصوصی در راستای توسعه اقتصادی محله ها و توسعه مراودات فرهنگی با کشورهای همسایه به عنوان مبلغان فرهنگی زاهدان در خارج از کشور، سایر اولویت های این راهبرد را تشکیل می دهند. در عین حال راهبرد محافطه کارانه 2wo با امتیاز (89/7) پس از راهبردهای تهاجمی، موثرترین راهبرد توسعه فضایی محله های شهر زاهدان قلمداد می شود. به منظور نیل به این راهبرد، اجرا و تقویت حـمل و نـقل درون شهری و افزایش دسترسی ها به نقاط مختلف شهر، ایجاد خانه محله با همکاری معتمدین و ریش سفیدان محله ها به منظور کاهش مشکلات محله ای، تقویت بافت کالبدی و افزایش کیفیت بصری محله ها برای کاهش ناهنجاری ها و جرایم شهری، افزایش امنیت اجتماعی محله ها و فراهم نمودن آب آشامیدنی شیرین، سالم و بهداشتی برای تمام محله های شهر پیشنهاد می گردد. با اجرای راهبردهای فوق به ترتیب در محله های توسعه نیافته، نیمه توسعه یافته و توسعه یافته طی برنامه های کوتاه مدت، میان مدت و بلندمدت، می توان محله های شهر زاهدان را به سمت توسعه پایدار هدایت نمود.

گسترش شتابان شهرها و افزایش بی رویه جمعیت موجب بروز مشکلات متعددی شده است؛ لذا گردشگری شهری به ویژه برای کشورهای در حال توسعه از جمله ایران یک مزیت اقتصادی است تا از طریق آن بتوان فرایند توسعه را تسریع بخشند. با عنایت به اینکه شهر همدان می تواند یکی از کانون های جاذب گردشگران به حساب آید. پژوهش حاضر با هدف تحلیل فضایی گردشگری در شهر همدان انجام گرفته است و سعی شده به تحلیل الگوی فضای توریستی شهر و ساماندهی فضاهای توریستی برای تأمین خدمات مانند هتلها و اقامتگاهها، وسایل دسترسی حمل و نقل و عرضه خدمات توریستی مبادرت نماید. روش تحقیق در این پژوهش ترکیبی از روش های میدانی و تحلیلی است. جامعه آماری پژوهش را جمعیت 2000000 نفری گردشگران شهر همدان تشکیل می دهد. حجم نمونه با توجه به تعداد گردشگران داخلی و خارجی وارد شده به شهر همدان از طریق فرمول کوکران 355 عدد محاسبه شده است و با استفاده از نرم افزارهای spss و arc gis به تجزیه و تحلیل اطلاعات پرداخته شده است. نتایج مطالعه نشان می دهند که شناخت کافی جاذبه های تاریخی این شهر می تواند برنامه ریزی های گسترش و توسعه گردشگری را هدفمند نماید تا بتوانیم در ابعاد مختلف اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، اکولوژیکی و غیره برنامه ریزی مدونی داشته باشیم.

چکیده امروزه با افزایش جمعیت و پیشرفت صنعت،مردم شهرهای کوچک و بزرگ در کنار زندگی ماشینی و آثار مخرب آن با مشکلات عدیده ای در زمینه های روحی،روانی،جسمی و فیزیکی مواجه هستند که در این میان رابطه شهروندان با طبیعت و تفریح و سرگرمی نقش به سزایی را در آرامش آنها ایفا خواهد کرد. ایجاد یک محیط برای استراحت و تفریح دردل طبیعت برای مردم شهرنشین در فضاهای خارج شهر ضروری به نظر می رسد. شهرهای شلوغ و پرترافیک امروزی و زندگی مکانیزه و پرسروصدای شهرها خواسته های بیشتری برای حرکت در اطراف شهرها پدید می آورد و این نیاز روزبروز با توجه به مکانیزه تر شدن شهرهای آینده روبه ازدیاد می گذارد. هدف از نگارش این پژوهش ساماندهی امکانات و تجهیزات منطقه گردشگری غار قوری قلعه که از جاذبه های ژئوتوریسمی شهرستان روانسر است،به منظور برنامه ریزی و توسعه اکوتوریسم استان کرمانشاه می باشد. روش تحقیق ترکیبی از روش تحلیلی,علّی و پیمایشی است.اطلاعات مورد نیاز از طریق پرسشنامه از سه گروه گردشگران,مردم بومی و مسوولان به دست آمده است. در تحلیل داده ها از نرم افزار arc gis , ahp, excel, spssاستفاده شده است. نتایج حاصل از این پژوهش نشان می دهد که منطقه گردشگری غار قوری قلعه از نظر قابلیت های طبیعی در سطح بالایی قرار دارد اما متأسفانه این منطقه از نظر تسهیلاتو خدمات گردشگری در وضعیت نامناسبی قرار دارد ولی از آنجا که منطقه دارای قابلیت زیادی جهت توسعه ژئوتوریسم و توریسم می باشد با ایجاد زیرساخت های گردشگری و ارائهامکانات و خدمات رفاهی و اقامتی مناسب به گردشگران ،این منطقه گردشگری پتانسیل تبدیل به قطب توریستی را دارا می باشدوبه دنبال آن رشد و توسعه اقتصادی شهرستان روانسر و استان کرمانشاه را در پی خواهد داشت. واژگان کلیدی:ژئوتوریسم،توریسم،ساماندهی، غار قوری قلعه، شهرستان روانسر

صنایع دستی یکی از مظاهر فرهنگی و هنری محسوب می شود و نظر به اینکه هر فرآورده دستی بازگو کننده خصوصیات تاریخی، اجتماعی و فرهنگی کشور محل تولید است می تواند هم عامل مهمی در شناساندن فرهنگ و تمدن به حساب آید، هم آن که موجبی برای جلب و جذب گردشگران قلمداد شود. امروزه دیگر تنها آثار تاریخی وسیله جذب گردشگر به ممالک در حال توسعه که اکثرأ دارای تمدنی کهن هستند، نبوده بلکه همراه آن فرآورده های دستی با طرح ها و اصالت های ویژه خود مطرح بوده و می تواند مکمل دیدنی های تاریخی هر کشور باشد. به این ترتیب ملاحظه می شود که صنایع دستی و صنعت گردشگری بر یکدیگر اثر متقابل داشته و می توانند موجبات رشد و توسعه یکدیگر را فراهم سازند. در این پژوهش سعی بر این است تا نقش صنایع دستی در توسعه پایدار گردشگری در شهر اصفهان بررسی و همچنین، راهکارهایی جهت توسعه صنایع دستی در این منطقه ارایه شود. این پژوهش با توجه به نوع هدف، کاربردی و از نظر ماهیت و روش، از نوع تحقیقات توصیفی، تحلیلی- میدانی و همبستگی است. جامعه آماری این پژوهش شامل کارشناسان و متخصصان سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهر اصفهان و گردشگرانی که در 6 ماه نخست سال 1390 از مکان های گردشگری شهر اصفهان دیدن کرده اند، می باشد. در این پژوهش برای انتخاب نمونه در جامعه آماری گردشگران، از روش نمونه های در دسترس یا نمونه های اتفاقی استفاده شده است و در جامعه آماری کارشناسان به دلیل حجم کم جامعه آماری، تقریباً تمام جامعه آماری به عنوان نمونه انتخاب شدند و نمونه گیری انجام نشده است. همچنین، برای محاسبه حجم نمونه جامعه گردشگران از روش کوچران استفاده گردیده است و با توجه به این محاسبه، تعداد 322 نمونه تعیین شد. روش گردآوری داده ها و اطلاعات در این پژوهش، روش کتابخانه ای و روش میدانی (پرسشنامه) است. جهت تجزیه و تحلیل داده ها و آزمون فرضیات پژوهش از آزمون همبستگی پیرسون، آزمون وجود رگرسیون (anova) و سپس آزمون وجود ضرایب رگرسیون استفاده شده است. همچنین، برای تحلیل نقاط قوت، ضعف، فرصت ها و تهدیدات و ارایه راهبردهای توسعه صنایع دستی، از مدل برنامه ریزی swot بهره گرفته شده است. نتایج این پژوهش نشان می دهد که توسعه صنایع دستی در توسع? پایدار گردشگری و نیز توسع? اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی شهر اصفهان موثر است. از نتایج دیگر این تحقیق می توان به معنادار بودن رابطه بین تبلیغات و بازاریابی صنایع دستی و توسع? پایدار گردشگری در شهر اصفهان اشاره کرد.

بحث مسکن از اصلی ترین و مهمترین مباحث در مجموعه مطالعات اقتصادی، جمعیتی و اجتماعی به شمار می آید و عدم پاسخگویی و عدم شناخت این مقوله مهم می تواند تأثیر جبران ناپذیری بر کل جامعه و نظام وارد آورد. مهم ترین عامل تأثیرگذار در میزان رضایتمندی فرد از سکونت در یک منطقه و نوع زندگی خویش، مسکن و شرایط محیطی آن منطقه است و زندگی در شرایط مسکونی نابهنجار(چه به لحاظ کیفیت و چه به لحاظ کمیت مسکن) سلامت جسمی و روانی ساکنین را بسیار متزلزل و نابسامان می سازد. پژوهش حاضر از نوع، کاربردی _ توسعه ای و از نظر روش توصیفی _ تحلیلی و پیمایشی بوده که با هدف سنجش شاخص های توسعه پایدار مسکن در مناطق 13گانه شهر مشهد انجام گرفته است. ویژگی های فضایی_ کالبدی کمّی و کیفی مسکن در مناطق 13گانه مشهد بررسی شد و با مناطق شهری کشور و استان مقایسه گردید و بعضی از شاخص های مسکن شهر مشهد (که برگرفته از سازمان اسکان بشر بود) در مقایسه با کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه مورد ارزیابی قرار گرفت. تعداد 68 شاخص توسعه پایدار در زمینه مسکن در قالب 5 معیار اجتماعی، اقتصادی، کالبدی، دسترسی، زیست محیطی و در نهایت تلفیقی مورد بررسی قرار گرفتند. و برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از مدل تاپسیس و ضریب پراکندگی، تحلیل خوشه ای، رگرسیون چند متغیره، همبستگی اسپیرمن و تحلیل واریانس استفاده شده است و در جهت ارائه راهبردهای توسعه پایدار مسکن ابتدا جهت مشارکتی نمودن برنامه ریزی از تکنیک دلفی و در مرحله بعد از مدل استراتژیک swot بهره گیری شده است. نتایج حاصل شده از این پژوهش نشان داد که در شاخص های اجتماعی منطقه 8 بالاترین رتبه و منطقه 4 پایین ترین رتبه، در شاخص های اقتصادی منطقه 9 بالاترین رتبه و منطقه 4 پایین ترین رتبه، در شاخص های کالبدی منطقه 11 بالاترین رتبه و منطقه 7 پایین ترین رتبه، در شاخص های دسترسی منطقه 1 بالاترین رتبه و منطقه 12 پایین ترین رتبه، در شاخص های زیست محیطی منطقه 12 بالاترین رتبه و منطقه 6 پایین ترین رتبه را کسب نمودند. میانگین تاپسیس در شاخص تلفیقی 41/0 بدست آمده که منطقه 11 بهترین وضعیت و منطقه 5 بدترین حالت را دارا بوده است. بررسی تطبیقی مناطق شهر مشهد بیانگر آن است که به لحاظ برخورداری از شاخص های توسعه پایدار در بخش مسکن نوعی عدم تجانس و واگرایی میان مناطق حاکم است به طوری که از 13 منطقه شهر مشهد 4/15 درصد در سطح ورا توسعه ، 1/23 درصد در سطح فرا توسعه، 1/64 درصد از مناطق در سطح میان توسعه و 4/15 درصد در سطح فرو توسعه قرار گرفته اند. و در مجموع نتایج کلی حاکی از آن است که کلانشهر مشهد تقریباً 41 درصد از مسیر دست یابی به توسعه پایدار در بخش مسکن را پیموده است. بر اساس مدل رگرسیون چند متغیره، بیشترین تأثیر مستقیم مربوط به شاخص های کالبدی و در اولویت بعدی شاخص های اجتماعی و در مراتب پایین تر شاخص های دسترسی و زیست محیطی تأثیرات کمتری را در توسعه پایدار مسکن کلانشهر مشهد داشته اند. یافته های حاصل از مدل swot نشان داد که راهبردهای تهاجمی(so) به عنوان اولویت نخست و راهبردهای بازنگری (wo) در اولویت دوم برنامه ریزی توسعه پایدار مسکن در کلانشهر مشهد قرار می گیرند.

آموزش عالی، عامل تحرک اجتماعی و اقتصادی و یکی از فاکتورهایِ مهم و تاثیر گذار بر توسعه جوامع و مناطق، محسوب می شود. نقش آموزش عالی، بویژه در رویکرد های جدید توسعه منطقه ای، از اهمیت بیشتری برخوردار است. دلیل این امر آنست که در رویکردهای نوین، توسعه منطقه ای، فرآیندی درون زاست که بایستی بر توانایی ها و امکانات بومی و منطقه ای استوار گردد و آموزش عالی از آنجا که می تواند بهره وری و استفاده از ظرفیت ها و قابلیت های بومی و منطقه ای را تسریع و تسهیل نموده و سرمایه انسانی و اجتماعی مورد نیاز برای پیشبرد توسعه را فراهم نماید، از جایگاه ویژه ای در این رابطه، برخوردار است .از همین روی در سالیان اخیر، در بسیاری از کشورها ،قوانینی وضع و تمهیداتی اتخاذ شده که بر اساس آن، از آموزش عالی و دانشگاهها خواسته شده، نسبت به جامعه محلی و محیط پیرامونی ، احساس مسئولیت بیشتری داشته و در برنامه های توسعه منطقه ای، بصورت مستقیم و تاثیر گذار، مشارکت کرده و در فضای منطقه ای، به مثابه نیروی محرکه وکانون پخش فضایی توسعه، عمل نمایند . در ایران و در راستای برنامه های توسعه منطقه ای،چنین نقش آفرینی از سوی بخش آموزش عالی و دانشگاهها ، مورد توجه قرار نگرفته و به تبع آن ، دستور کار مشخصی برای دانشگاهها و مراکز آموزش عالی در این زمینه، تدوین نشده است. موید این امر برنامه پنج ساله پنجم توسعه کشور است که در فصل های دوم(علم و فناوری) و ششم (توسعه منطقه ای) آن، که در آنها بطور مشخص به مبحث آموزش عالی و توسعه منطقه ای پرداخته شده ، هیچ درخواستی از بخش آموزش عالی و دانشگاهها، برای ایفای نقش موثر و مشارکت مستقیم در برنامه های توسعه منطقه ای، به عمل نیامده است. از این روی در این پژوهش، بررسی نقش آموزش عالی در توسعه منطقه ای(مورد مطالعه، استانهای کشور) ، در دستور کار قرار گرفت. داده های این پژوهش از آمار آموزش عالی ایران در سال تحصیلی 89-1388 استخراج شد و در تحلیل داده ها ، تکنیک های سنجش سطح تمرکز و ضریب تراکم، مورد استفاده قرار گرفت. شاخص ترکیبی توسعه منطقه ای و توسعه آموزش عالی، با کاربرد تکنیک تاپسیس، حاصل شد و در ارزیابی روابط بین متغیرهای مختلف آموزش عالی و شاخص توسعه منطقه ای، روشها و آزمون های مختلف و متنوع آماری، مورد استفاده قرار گرفت.نقش اقتصادی استانها به روش مثلث شاپو و بوژوگارنیه تعیین شد. نتایج بدست آمده حاکی از آن است که بطور کلی بین توسعه یافتگی استانها در آموزش عالی و شاخص توسعه منطقه ای، رابطه مستقیم ، قابل توجه و معناداری وجود دارد. یافته ها هم چنین نشان داد که بین مولفه های مختلف آموزش عالی(دانشگاهها، اعضاء هیات علمی، دانشجویان و فعالیت های پژوهشی) و شاخص توسعه منطقه ای نیز، روابط قابل توجهی برقرار است. برونداد ارزیابی ها حاکی از آنست که از میان دانشگاهها و مراکز آموزش عالی مختلف، بین افزایش دانشگاهها و مراکز آموزش عالی که فعالیت پژوهشی داشته اند(دانشگاههای پژوهشی)در یک استان و شاخص توسعه منطقه ای، رابطه مستقیم و قابل توجهی مشاهده می شود. این رابطه بین مراکز آموزش عالی که در حیطه ارتقای سطح دانش نیروی کار و پرورش مهارتهای حرفه ای فعالیت می کرده اند(مراکز آموزش عالی وابسته به دانشگاه جامع علمی کاربردی) و شاخص توسعه منطقه ای، نیز به چشم میخورد که نشان دهنده اهمیت تحقیق و پژوهش و نیز بهبود کیفیت و کارآیی نیروی انسانی، در فرآیند توسعه منطقه ای است.یافته ها هم چنین بیانگر آنست که با افزایش تراکم نسبی اعضاء هیات علمی در یک استان(سرمایه های علمی) ، فرآیند توسعه منطقه ای، شتاب بیشتری پیدا میکند. در همین رابطه و در بین رتبه های مختلف اعضاء هیات علمی ،بررسی ها نشان داد که اعضاء هیات علمی با مرتبه استادی از این حیث، در جایگاه ویژه ای قرار دارند. نتایج این پژوهش هم چنین بیانگر آنست که، هر چه بر تراکم جمعیت دانشجویی در یک استان افزوده گردد ، شاخص توسعه منطقه ای، در وضعیت بهتری قرار میگیرد. سنجش رابطه بین شاخص توسعه منطقه ای و جمعیت دانشجوییِ گروههایِ مختلفِ تحصیلی نشان داد که، با افزایش جمعیت دانشجویان گروه تحصیلیِ فنی مهندسی در یک استان، می توان پیش بینی کرد که روند توسعه منطقه ای از شتاب بیشتری برخوردار گردد .در همین رابطه، تحلیل رگرسیون مشخص کرد که با افزایش تعداد دانشجویان گروه تحصیلی کشاورزی و دامپزشکی در یک استان ، در شاخص توسعه منطقه ای، تغییر قابل توجهی پدید نمی آید. نتایج حاصل از بررسی ها هم چنین وجود رابطه بین شاخص توسعه آموزش عالی و نقش اقتصادی استانها را تائید می کند، به نحوی که به تدریج و با بهبود شاخص توسعه آموزش عالی ، نقش اقتصادی استانها به ترتیب از کشاورزی به چند نقشی و سپس به صنعتی– خدماتی و خدماتی، دچار تغییر می شود.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

شهرهای نوبنیاد به عنوان یک الگوی جدید در شهرسازی مدرن از اهمیت فوق العاده ای برخوردار می باشد و تاکنون کشورهای مختلف جهان باانگیزه های گوناگون و به اشکال متنوع ازآن در اقدامات شهرسازانه بهره جسته اند.ویژگی این الگو ازآنجا سرچشمه می گیرد که برای اولین بار در مقوله شهرسازی یک ایده به میزان کاملا بی سابقه به مراحل عمل درآمده است و در جریان تجربه نقاط ضعف و قوت آن بروز کرده، لاجرم کاملترنیز شده است . اخیرا در کشور مانیز موضوع ایجاد شهرهای نوبنیاد به عنوان مکانی جهت سرریز جمعیت شهرهای بزرگ بطور رسمی در دستورکار قرارگرفته است . هدف از بررسی شهرهای نوبنیاد اصفهان تجزیه و تحلیل آثار مثبت و منفی این شهرها می باشد و علت گرایش و همچنین توسعه آنها مورد بررسی قرارگرفته و دراین بررسی شهرهای میان اندازه که جهت سرریز جمعیت شهرهای بزرگ ساخته می شود و اصطلاحا به آنها نوشهر گفته می شود در منطقه اصفهان بررسی شده و باتوجه به ضابطه فوق الذکر شهرهای شاهین شهر، شهر جدید بهارستان، فولاد شهر و شهر جدید مجلسی مورد بررسی قرارگرفته اند. این پایان نامه شامل دو بخش و هفت فصل می باشد که دربحش اول کلیات نوشهر ما و نوشهرهای نوبنیاد در جهان، ایران، اصفهان مورد بررسی قرار گرفته که شامل سه فصل می باشد در فصل اول به بررسی شهرهای نوبنیاد و تاریخچه آنها و نمونه های از کشورهای مختلف و ایران آورده شده است . درفصل سوم تعیین جایگاه شهرهای نوبنیاد در منطقه اصفهان و امکانات این منطقه برای توسعه و ایجاد شهرهای نوبیناد از تمام جوانب (کشاورزی،صنایع،جمعیت ، آب و ...)مورد بررسی قرار گرفته و طرح ایجاد شهرهای نوبنیاد اصفهان ارائه گردیده و به ابعاد مختلف آن پرداخته شده است . دربخش دوم شهرهای نوبنیاد اصفهان به صورت جداگانه و مطالعات جغرافیائی مورد بررسی قرار گرفته است .