محمد‌رضا کهنسال
استاد گروه اقتصاد کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد
[ 1 ] - بررسی فرضیه کسری دوگانه در اقتصاد ایران: رهیافت خودرگرسیون برداری آستانه‌ای دو رژیمه
یکی از مهمترین مشکلات اقتصادی بسیاری از کشورهای در حال توسعه، وقوع همزمان کسری بودجه و کسری حساب جاری میباشد که بر اساس فرضیه کسری دوگانه آثار نامطلوبی بر عملکرد بخشهای مختلف اقتصاد به جای میگذارد. در این مطالعه فرضیه کسری دوگانه در اقتصاد ایران با استفاده از تخمین رابطه غیرخطی بین کسری بودجه و کسری حساب جاری در دوره 1391-1350 بررسی شده است. برای این منظور ابتدا با استفاده از آزمون هم‌انباش...
[ 2 ] - آثار متقابل مصرف انرژی، رشد اقتصادی و آلودگی محیطزیست: کاربرد الگوی معادلات همزمان فضایی دادههای تابلویی
برنامهریزی و سیاستگذاری در زمینه‌ی رشد اقتصادی به‌عنوان یکی از اهداف کلان اقتصادی، نیازمند توجه ویژه به بخش انرژی، محیطزیست و ارتباط آن‌ها با تولید است. در پژوهش حاضر به‌منظور بررسی اثر متقابل میان مصرف انرژی، رشد اقتصادی و آلودگی محیطزیست و نوع ارتباطات فضایی 9 کشور منتخب درحال‌توسعه از الگوی معادلات همزمان فضایی برای دادههای تابلویی با اثرات تصادفی طی دوره 2011-2000 استفاده شده است. نتا...
[ 3 ] - مدل‌سازی تاثیر تنوع پذیری محصول پنیر بر سهم برندهای موجود در بازار مشهد
تنوع پذیری برندها از عوامل موثر بر سهم محصول پنیر از برندهای مختلف در فروشگاه های مواد غذایی میباشد. دراین مقاله، با استفاده از تقریب تابع الگوریتم ژنتیک (GFA) ، مدل‌سازی برای عوامل موثر بر سهم محصول پنیر برندهای کاله، پگاه ، صباح و رقبا صورت گرفته است. نمونه آماری شامل دادههای پروژه نوشاد و شرکت صنایع شیر پگاه در سال 1393 از 435 فروشگاه مواد غذایی در مشهد میباشد. نتایج نشان داد، از عوامل م...
[ 4 ] - بررسی آثار رفاهی بهره برداری بیش از حد مجاز از منابع آب زیرزمینی در دشت همدان – بهار
در سالهای اخیر به دلیل برداشت بی رویه از منابع آب زیرزمینی در دشت همدان - بهار، سطح آب به شدت کاهش یافته است. هدف از این پژوهش تحلیل رفاه کشاورزان در اثر بهره برداری بیش از حد مجاز از منابع آب زیرزمینی است. اطلاعات مورد نیاز در این تحقیق به صورت میدانی و با تکمیل پرسشنامه از کشاورزان در سال 1394 جمع آوری شده است. برای این منظور با تخمین تابع رفاه، اثر کاهش سطح آب زیرزمینی بر میزان رفاه کشاورزان...
[ 5 ] - ارزشگذاری ویژگی های سرمایه گذاری در انرژی های تجدیدپذیردر استان خراسان رضوی
در چند سال اخیر نحوه نگرش به موضوع انرژی در ایران تغییر یافته است، تجدیدناپذیری انرژی‌های فسیلی و از سوی دیگر افزایش مداوم قیمت‌ها و اجرای طرح‌هایی همچون هدفمند کردن یارانه‌ها، دولتها را بر آن داشته است که به‌سوی مجموعه‌ای از انرژی‌های نو حرکت کنند. اتخاذ و توسعه سیاست‌ها و راهبردهای مناسب برای سرمایه‌گذاری در انرژی‌های تجدیدپذیر، به تجزیه و تحلیل مزایای سرمایه‌گذاری در آن بر اساس تمایل به پرد...
[ 6 ] - پیشبینی تقاضای انواع گوشت در مناطق شهری ایران با استفاده از رهیافت الگوریتم ژنتیک
در این پژوهش تقاضای گوشت قرمز، گوشت مرغ و گوشت ماهی در دوره 1368 تا 1390 در مناطق شهری ایران مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. به منظور گزینش مناسب‌ترین الگوی تقاضا، سیستم تقاضای تقریبا ایده‌آل، الگوی روتردام و الگوی CBS، با استفاده از روش SUR برآورد شد. نتایج به‌دست آمده از مقایسه این الگوها نشان داد که در دوره مورد بررسی سیستم تقاضای تقریبا ایده‌آل(AIDS) به عنوان الگوی برتر پیشبینی انتخاب شد. سپ...
[ 7 ] - بررسی رابطه علّی میان گردشگری و رشد اقتصادی در کشورهای عضو منطقه منا
بازار گردشگری از پتانسیل بسیار بالایی در ایجاد درآمدهای ارزی و افزایش اشتغال برخوردار است و توجه به این صنعت می تواند نقش بسیار مهمی در روند توسعه اقتصادی ایران و سایر کشورهای عضو منطقه منا داشته باشد. لذا، این سؤال مطرح می گردد که چه رابطه ای میان گردشگری و رشد اقتصادی وجود دارد؟ با توجه به شرایط بسیار ویژه و منحصر به فرد ایران و کشورهای عضو منطقه منا از لحاظ مناظر طبیعی، تاریخ، فرهنگ و مذهب، ...
[ 8 ] - کاربرد تحلیل تمایزی چندگانه در ارزیابی کارایی تولید کشاورزی در روستاهای شهرستان اسلامشهر
هدف این مطالعه ارزیابی اهمیت نسبی عوامل موثر بر تمایز سطوح مختلف کارایی کشاورزان در روستاهای شهرستان اسلامشهر با استفاده از چهارچوب مدل سه وجهی الگوی سهشاخگی و مدل آماری تحلیل تمایزی چندگانه میباشد. آنچه این موضوع را حایز اهمیت میسازد آسیب پراکندگی و تفاوت عملکرد کشاورزان در یک منطقه روستایی و عدم توازن صرفههای اقتصادی بین فعالان کسب و کار در عرصه تولید محصولات کشاورزی است. شناخت عوامل موثر...
[ 9 ] - ارزیابی شوک‌های قیمت نفت و نرخ ارز بر قیمت مواد غذایی در مناطق شهری ایران
افزایش قیمت مواد غذایی یکی از مهمترین دغدغهها در کشورهای در حال توسعه همچون ایران است. به گونه‌ای‌که شناسایی عوامل تأثیرگذار بر آن‌یکی از مسایل مهم پیش روی دولتها در این کشورهاست. بر این اساس، این مطالعه با هدف شناسایی ارتباط بین شوک‌های قیمت نفت، نرخ ارز و قیمت مواد غذایی در ایران در بازه زمانی 1393-1381 انجام گرفت. بدین منظور، از الگوی خود رگرسیون برداری دادههای پانل (PANEL VAR) ب...
[ 10 ] - بررسی عوامل موثر بر میزان پسانداز کشاورزان با استفاده از الگوی لاجیت چندگانه(مطالعه موردی: استان خراسان رضوی)
در این مقاله عوامل موثر بر میزان پسانداز کشاورزان در چارچوب الگوی لاجیت چندگانه(MNL) و با استفاده از دادههای مقطع زمانی سال 1389 مربوط به 153 نفر از کشاورزان انتخاب شده به روش نمونه‌گیری تصادفی ساده در استان خراسان رضوی مورد بررسی قرار گرفت. متغیر وابسته مورد مطالعه دارای چهار طبقه(پسانداز کمتر از 2 میلیون ریال، بین 2 تا 5 میلیون ریال، بین 5 تا 10 میلیون ریال و بیش از 10 میلیون ریال) در سال...
[ 11 ] - بررسی تاثیر تنوع زیستی زراعی بر ریسک تولیدی کشاورزان شهرستان مشهد، مطالعهی موردی تولیدکنندگان گندم
در این مطالعه سعی بر آنست تا با بهره گیری از تابع تولید تعمیم یافته، نقش عوامل تولید ، بویژه وجود تنوع زیستی زراعی، بر ریسک و میانگین تولید گندم کاران شهرستان مشهد مورد بررسی قرار گیرد. دادههای مورد نیاز از راه تکمیل 102 پرسشنامه از گندم کاران بدست آمده است . نتایج این بررسی نشان داد که مصرف بیش تر نهاده های آب،کود میکرو، کود فسفاته، کود پتاسه، نیروی کار، ماشینآلات، سطح زیرکشت و کود دامی میزان ...
[ 12 ] - عامل های موثر بر مشارکت اعضای گروههای توسعه ی روستایی در فعالیت های ترویجی حفاظتی پروژه ی بین المللی ترسیب کربن ایران
در این مقاله عامل های موثر بر مشارکت اعضای گروههای توسعه ی روستایی در فعالیت های حفاظتی ترویجی اجرا شده از سوی پروژه ی بین المللی ترسیب کربن، در منطقه ی حسین آباد غیناب شهرستان سربیشه ی استان خراسان جنوبی، بررسی گردید. داده های مطالعه از راه تکمیل 124 پرسشنامه در میان اعضای گروههای توسعه ی روستایی فراهم شد. نتایج نشان داد که مهم ترین عامل های اثرگذار بر مشارکت اعضای گروههای توسعه ی روستایی در ف...
[ 13 ] - بررسی عوامل اقتصادی- اجتماعی مؤثر در تأثیرپذیری مشتریان از سیاست‌های تبلیغات بازاریابی: کاربرد الگوی مالتی‌نومیال لاجیت
امروزه بازاریابی از مهمترین اقدامات هر فرایند تولیدی و خدماتی به شمار می‌رود. شرکت‌های مختلف به منظور دستیابی به سهم بیشتری از بازار هدف همواره در پی آنند که سیاست‌های بازاریابی خود را تغییر دهند و به‌روزرسانی کنند. بنابراین، این شرکت‌ها باید بدانند که مشتریان از طبقات و گروههای مختلف بیشتر تحت تأثیر چه سیاست تبلیغاتی قرار می‌گیرند و بر این اساس سیاست‌های خود را متناسب با گروه هدف تغییر دهند ...
[ 14 ] - ارزیابی عملکرد مدل هیبرید شبکه عصبی مصنوعی-ﺧﻮد ﺗﻮﺿﻴﺢ ﺟﻤﻌﻲ ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﻣﺘﺤﺮک (ARIMA-ANN) در پیشبینی صادرات زعفران ایران
زعفران ایران از لحاظ کمی و کیفی از جایگاه نمایانی در سطح بینالمللی برخوردار است و با بهرهگیری از ظرفیت موجود میتوان درآمدهای صادراتی حاصل از آن را بهطور قابل ملاحظه‌ای افزایش داد. از سوی دیگر، پیشبینی فروش بر اساس تجزیه وتحلیل سری زمانی یک عنصر بسیار مهم در طراحی و اجرای استراتژیهای بازاریابی در عرصهی بینالمللی است. اما رویکردهای متداول پیشبینی با نادیده گرفتن ساختار خطی یا غیرخطی د...
[ 15 ] - بررسی تجربی اثر نوسانات نرخ ارز بر تقاضای صادرات زعفران ایران: رویکرد پویای میان گروهی تلفیقی (PMG)
نوسانات نرخ ارز به عنوان یک منبع ایجاد ریسک و نااطمینانی اثر بسیار مهمی بر حجم تجارت بین‌الملل و متعاقب آن بر تراز پرداخت‌ها دارد. با توجه به جایگاه مهم زعفران در صادرات غیرنفتی ایران، هدف اصلی این مطالعه بررسی تجربی اثر نوسانات نرخ ارز بر تقاضای صادرات زعفران ایران در 17 بازار مقصد طی دوره‌ی 91-1371 است. استفاده از برآوردگر میان گروهی تلفیقی (PMG) و گارچ نمایی (EGARCH) در چارچوب دادههای تابلو...
[ 16 ] - تحلیل فضایی عوامل مؤثر بر رشد اقتصادی با تأکید بر تجارت
بررسی عمده مطالعات انجام شده در زمینه عوامل مؤثر بر رشد اقتصادی نشان می‌دهد نادیده گرفتن بحث اثرات وابستگی فضایی کشورها بر همدیگر، منجر به برآوردهای اریب و ناکارا و نتایج نادرست خواهد شد. یک کشور در فرایند رشد اقتصادی نخست تحت تأثیر موقعیت مکانی، شرایط داخلی و توانمندی‌های خود و سپس تحت تأثیر عملکرد کشورهای مجاور و شرکای تجاری قرار می‌گیرد که اثرات سایر کشورها بر رشد یک کشور تحت عنوان اثرات فضا...
[ 17 ] - بررسی عوامل مؤثر بر نابرابری سطوح درآمدی روستاییان در چهارچوب مدل سه شاخگی (مورد مطالعه: شهرستان اسلامشهر)
هدف این مطالعه ارزیابی اهمیت نسبی عوامل مؤثر بر تمایز سطوح مختلف درآمدی و موفقیت سرمایه‌گذاری در کسب‌وکارهای کشاورزی در روستاهای شهرستان اسلامشهر است. اثربخشی و سودآوری متفاوت فعالیت کشاورزی، آسیب پراکندگی و تفاوت وضعیت معیشتی کشاورزان و عدم توازن صرفههای اقتصادی بین فعالان کسب‌وکار کشاورزی در یک منطقه روستایی را تشدید می‌کند. با توجه به تنوع سطح زیر کشت بهره‌برداران زراعی در منطقه، روش نمونه...
[ 18 ] - The Effect of Openness on Corruption in the Selected MENA Countries
Corruption is one of the most important determinant factors in economic fields, specifically in trade; and nowadays, it is crucial to know what factors reinforce or mitigate it. Trade openness is an influencing factor on corruption, and the extant literature has two different general perspectives facing that. The first perspective emphasizes that openness has a negative impact on corruption, wh...
[ 19 ] - بررسی وضعیت صادراتی گیاهان دارویی با رویکرد مزیت نسبی، ساختار بازار جهانی و نقشه‌ریزی تجاری ایران
نوسانات شدید حاصل از صادرات نفت خام، افزایش جمعیت و پایان‌پذیر بودن منابع نفتی، موجب توجه سیاست‌گذاران به توسعه صادرات و رهایی از اقتصاد تک محصولی شده است، در این راستا پرداختن به محصولات جنگلی، مرتعی، گیاهان دارویی که از جمله منابع ارزشمند در گستره منابع طبیعی می‌باشند، اهمیت زیادی دارد. این پژوهش با هدف تعیین مزیت نسبی ، تعیین ساختار بازار و نقشه‌ریزی تجاری گیاهان دارویی طی دوره 2017-2008 انج...
[ 20 ] - تاثیرمتغیرهای اقتصادی بر صادرات محصولات سنتی و کشاورزی ایران
در این پژوهش تأثیر پنج متغیر کلان اقتصادی شامل نرخ ارز، تولیدناخالص داخلی، قیمت های نسبی کشاورزی، سرمایه بخش کشاورزی و نیز عرضه پول بر صادرات کالاهای کشاورزی و سنتی طی سالهای 65-1393 مورد بررسی قرار گرفته است. در پژوهش حاضر مدل خودرگرسیون برداری (VAR) و همگرایی جوهانسن مورد استفاده قرار گرفته است. نتایج حاصل نشان می‌دهد که بین متغیرهای نرخ ارز، قیمت‌های نسبی، عرضه پول و صادرات کالاهای کشاورزی ...
[ 21 ] - عوامل موثر بر سهم برندهای پنیر در بازار مشهد با استفاده از اقتصاد سنجی فضایی
استفاده از اقتصادسنجی فضایی برای بررسی عوامل موثر بر سهم برندهای پنیر در بازار مشهد می‌تواند نقایص اقتصادسنجی متعارف را بهبود بخشد. در این پژوهش سعی شده است الگویی انتخاب شود که ارتباطات فضایی بین برندها (با تاکید بر تنوع) را در نظر گیرد. نتایج الگوی SAC برآورد شده برای سهم کاله نشان داد، تنوع کاله رابطه مثبت و معنی‌دار با سهم کاله دارد و تنوع دیگر برندها (پگاه و صباح) رابطه منفی و معناداری دار...
[ 22 ] - ارزیابی رابطه مصرف انرژی و آلودگی با رشد اقتصادی در راستای سیاست‌های کلی محیط زیست
در این مطالعه سعی بر آنست که به بررسی ارتباط متقابل بین رشد اقتصادی و انتشار کربن دی اکسید و مصرف سوخت‌های فسیلی در کوتاه مدت و بلندمدت، بدون پیش قضاوت در مورد درون زا یا برون زا بودن هریک پرداخته شود. همچنین تأثیر سرمایه گذاری مستقیم خارجی و صادرات و واردات بر هریک از متغیرهای رشد اقتصادی، مصرف انرژی و انتشار کربن دی اکسید به تفکیک مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور از متغیرهای تولید ناخالص داخل...
[ 23 ] - بررسی نوسانات نرخ ارز بر صادرات و ارزش افزوده صنایع غذایی ایران (کاربرد الگوی خودرگرسیون برداری ساختاری)
زیرشاخه صنایع غذایی یکی از سودمندترین روش‌های ارتباطاتی بین دو بخش صنعت و کشاورزی و پیش‌نیاز استراتژی صنعتی شدن و همچنین تأمین‌کننده امنیت غذایی در کشور است. مقاله حاضر اثر نوسانات نرخ ارز را بر صادرات صنایع غذایی ایران در چارچوب الگوی خودرگرسیون برداری ساختاری برای دوره زمانی 1393-1350 مورد بررسی قرار می‌دهد. متغیرهای مورد بررسی شامل صادرات صنایع غذایی، نوسانات نرخ ارز، ارزش افزوده، نرخ تو...
نویسندگان همکار