نام پژوهشگر: معصومه رجبی

مکان یابی دفن بهینه مواد زائد جامد شهر خرم آباد بر اساس معیارهای ژئومورفولوژی در محیط gis
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تبریز 1389
  مجید بیرانوند   معصومه رجبی

مواد زائد جامد، جزء جدایی ناپذیر زندگی انسان بوده و تولید انواع این در کمیت و کیفیت های مختلف یکی از مهمترین معضلات زیست محیطی عصر حاضر است. آلودگی های هوا، آب و خاک ناشی از عدم مدیریت صحیح و عدم انتخاب جایگاه مناسب جهت دفع و دفن پسماند ها، مشکلاتی را برای محیط زیست ایجاد می کند. در شهر خرم آباد با جمعیتی معادل 333945 نفر در سال 1385 روزانه به طور متوسط246 تن زباله تولید می شود. از میان روش های مختلف دفع زباله، روش دفع به صورت تلنبار از مهم ترین روش هایی بوده است که مدیریت شهری این شهر درطی 30 سال اخیر بر آن تکیه نموده است. این امر مشکلاتی مانند خروج شیرابه، آلودگی خاک، بوی بد، آتش سوزی ، پراکندگی زباله و... را در محل دفن به وجود آورده است. به منظور جلوگیری از بروز چنین مشکلاتی باید تلاش کرد ضمن انتخاب مناسب ترین مکان برای دفن آن ها، این مواد به صورت بهداشتی و در فضایی خارج مناطق مسکونی دفن و معدوم شوند. برای انتخاب مکان صحیح دفن مواد زائد جامد باید معیارهایی مانند : توپوگرافی، شیب،فاصله از اراضی ناپایدار، فاصله از گسل، فرسایش، آب های سطحی و زیرزمینی، خاک شناسی، فاصله از مناطق مسکونی، چاه ها، پوشش گیاهی، خطوط ارتباطی، خطوط نیرو و ... مورد توجه قرار گیرد. دراین پژوهش، تأکید ما بر تأثیر عوامل ژئومورفیک در مکان یابی مواد زائد جامد شهر خرم آباد هم از لحاظ سازند ها و هم از لحاظ شرایط و فرآیند های حاکم بر این منطقه با استفاده از انجام تحلیل های مکانی در محیط سیستم اطلاعات جغرافیایی جهت مکان یابی بهینه محل دفن پسماند های شهری می باشد. برای این منظور داده های رقومی مورد نیاز جمع-آوری و سپس به محیط نرم افزار arc gisبرده شد. پس از تشکیل پایگاه اطلاعاتی، اقدام به اجرای مدل های تصمیم گیری چند معیاره تحلیلی نظیر مدل بولین و مدل تحلیل سلسله مراتبی(ahp) گردید. نتایج این پژوهش حاکی از این است که در روش بولین با انتخاب یک مکان در شرق شهر خرم آباد، به علت محدود بودن انتخاب ها و دامنه مقادیر معیار ها، در فرآیند مکان یابی انعطاف پذیری مناسبی وجود ندارد حال آن که مدل تحلیل سلسله مراتبی با انتخاب سه مکان مناسب در شرق و جنوب شرق شهر خرم آباد، قدرت تصمیم گیری بیشتری در انتخاب محل دفن پسماند ها دارا می باشد. در نهایت با همپوشانی این دو مدل در محیط نرم افزار arcgis، مکان نهایی دفن پسماند های شهر خرم آباد در شرق این شهر با مساحت 60 هکتار با عمر 20 سال به عنوان مکان نهایی و پیشنهادی دفن زباله شهر خرم آباد انتخاب گردید.

بررسی و پهنه بندی خطر زمین لغزش با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی(ahp) (مطالعه ی موردی : حوضه ی آبخیز گرم چای میانه)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تبریز 1390
  مهدی فتحی   معصومه رجبی

زمین لغزشها از بزرگترین عوامل مخربی هستند که سالانه میلیونها نفر در سراسر جهان تحت تاثیر خسارتها و تلفات مالی و جانی ناشی از آنها قرار می گیرند.شناسایی عوامل موئثر در وقوع زمین لغزشهای موجود در یک حوضه و پهنه بندی آن یکی از ابزارهای اساسی جهت دستیابی به راهکارهای کنترل این پدیده و انتخاب مناسب ترین گزینه ی موثر می باشد. پژوهش حاضر با هدف شناسایی عوامل موثر در وقوع پدیده ی زمین لغزش و مشخص کردن مناطق دارای پتانسیل بالای رخداد زمین لغزش انجام گرفت و مدل مورد استفاده جهت پهنه بندی، روش تحلیل سلسله مراتبی می باشد. به این منظور ابتدا مهمترین عوامل موثر در وقوع زمین لغزشهای رخ داده در حوضه از طریق تهیه ی نقشه ها ی شیب، جهت شیب، لیتولوژی، کاربری اراضی، فاصله از گسل، فاصله از آبراهه، فاصله از جاده و همباران(بارش) و بررسی و تعیین خصوصیات مربوط به هر یک از آنها، شناسایی شدند و سپس نقشه ی پراکنش زمین لغزشها با استفاده از تفسیر عکسهای هوایی به مقیاس 1:20000 وتصویر ماهواره ی spot حوضه و انجام عملیات میدانی با استفاده از gps تهیه و رقومی گردید.در مرحله ی بعد با به کار گیری روش تحلیل سلسله مراتبی(ahp) عوامل مورد بررسی در مرحله ی پیشین بصورت زوجی مقایسه و وزن هر یک از عوامل هشتگانه که مبین میزان تاثیر گذاری آنها است، محاسبه شد. با توجه به مقادیر کمی وزن هر یک از عوامل، نقشه ی وزنی هر عامل تهیه و در نهایت اقدام به تهیه ی نقشه ی پهنه بندی خطر زمین لغزش با استفاده از لایه های وزنی و ضریب وزنی مربوط به هر یک از عوامل گردید. نتایج حاصل از این تحقیق نشانگر این است که روش تحلیل سلسله مراتبی بدلیل استوار بودن بر مبنای مقایسه ی زوجی، موجب سهولت و دقت در انجام محاسبات لازم و ارائه ی نتایج بهتر بدلیل دخالت دادن تعداد زیادی از عوامل، در مقایسه با سایر روشهای پهنه بندی می باشد.

ارزیابی توانمندی های ژئوتوریستی ژئوتوریستی شهرستان ورزقان به روش پرالونگ
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تبریز - دانشکده علوم انسانی و اجتماعی 1391
  حبیب پورابراهیم صوفیانی   معصومه رجبی

گردشگری به عنوان یکی از سریع ترین بخش های اقتصادی در حال رشد است. کشورهای پیشرو در این بعد از فعالیت های اقتصادی، سالانه سهم عمده ای از درآمد های ناشی از ورود گردشگران را به خود اختصاص می دهند. از این رو توسعه صنعت توریسم در دهه های اخیر سبب شده است تا توجه متخصصین به جنبه های مختلف آن معطوف گردد. یکی از این جنبه ها طرح رابطه مسائل ژئومورفولوژیک با توریسم می باشد. مکان های ژئومورفولوژیک به عنوان چشم اندازها و فرایندهای ژئومورفولوژیکی می باشند که دارای ارزش های علمی و زیبا شناسی، اقتصادی – اجتماعی، فرهنگی- تاریخی بوده و به واسطه ادراک انسان از عوامل زمین شناسی، ژئومورفولوژیکی، اجتماعی و تاریخی، تعریف می شوند. این مکان ها، به دلیل بهره وری انسان از جذابیت های علمی، زیبایی ظاهریشان، ارزش های اقتصادی و فرهنگی به عنوان اجزا عیار گردشگری، جز منابع توریستی و طبیعی به حساب می آیند. در پژوهش حاضر از روش پرالونگ برای ارزیابی عیار گردشگری و عیار بهره وری مکان های ژئومورفولوژیکی با هدف شناسایی پتانسیل های ژئوتوریستی شهرستان ورزقان استفاده شده است. این ارزیابی براساس معیارهای علمی، زیبایی ظاهری، اقتصادی و فرهنگی و میزان و کیفیت بهره وری از این ویژگی ها صورت گرفته است. نتایج حاصل از مطالعه نشان می دهد که ارزش علمی و زیبا شناسی مکان های ژئومورفولوژیک منطقه نسبت به معیارهای اقتصادی و فرهنگی امتیاز بالاتری دارند و شدت بهره وری(کم، متوسط، زیاد) این مکان ها نیز پایین ترین امتیاز را به خود اختصاص داده است. وجود چنین وضعیتی نشانگر ناشناخته ماندن این اماکن، ضعف مدیریتی سازمان های ذیربط و ناکافی بودن سطح دانش آن ها در مورد چنین جاذبه هایی و نبود امکانات و زیر ساخت های مناسب جهت استفاده گردشگران می باشد که همین امر در کند بودن روند توسعه توریسم و ژئوتوریسم منطقه موثر می باشد.

انواع توحید از دید قران و توحید صدوق
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علامه طباطبایی - دانشکده ادبیات و زبانهای خارجی 1391
  معصومه رجبی   محمد حسین بیات

چون در قران به انواع توحید اشاره شده لازم است به بررسی و دسته بندی ان اقدام نمود و اینکه درباره کدامیک بیشتر بحث شده و دلیل ان چیست و رابطه ی هر یک از انواع با دیگری چگونه می باشد.

پهنه بندی مناطق مستعد لغزش در حوضه رودخانه گیوی چای با استفاده از مدل شبکه عصبی مصنوعی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تبریز - دانشکده علوم انسانی و اجتماعی 1390
  مهدی فیض اله پور   معصومه رجبی

حوضه گیوی چای با مساحتی معادل 827 کیلومتر مربع یکی از زیرحوضه های آبریز سفیدرود می باشد که در مختصات 48درجه و 14 دقیقه و 30 ثانیه تا 48 درجه و 32 دقیقه و 35 ثانیه طول شرقی و 37درجه و 25 دقیقه و 40 ثانیه تا 37 درجه و 54 دقیقه و 30 ثانیه عرض شمالی واقع شده است. این حوضه از شمال به حوضه آبریز قره سو و ارتفاعات ترکا، پیله، چاله مرز و گنداب، از غرب به حوضه آبریز رودخانه قرنقو و از شرق به حوضه آبریز رودخانه های آق اولر، ناورود و رشته کوه های تالش و از جنوب به حوضه آبریز پایاب رودخانه قزل اوزن محدود می شود. به طور کلی حوضه آبریز گیوی چای متشکل از رودخانه های اصلی به نام های هروآباد، آرپاچای و گیوی چای می باشد که با راستای عمومی جنوب شرق- شمالغرب جریان یافته و پس از دریافت جریان رودخانه های فرعی سنگورچای و رودخانه گزاز، در رقوم ارتفاعی 860 متر از سطح دریا در بخش جنوب غربی از عرصه مطالعاتی خارج و به رودخانه قزل اوزن تخلیه می گردد. این منطقه با توجه به شرایط زمین شناسی، هیدرولوژیکی و اقلیمی از قابلیت بالایی در وقوع زمین لغزش برخوردار می باشد. لذا با توجه به این ویژگی حوضه، اقدام به پهنه بندی مناطق مستعد لغزش خواهد شد. در این رساله به منظور پهنه بندی مناطق مستعد لغزش از روش شبکه عصبی مصنوعی استفاده خواهد شد. در این روش 80% لغزش های رخ داده به عنوان داده های تعلیمی و 20% لغزش ها به منظور تست نتایج انتخاب شده اند. در فرایند تعلیم داده ها از شبکه عصبی مصنوعی استفاده می شود. عوامل موثر در لغزش، ورودی مدل را شامل می شوند. این اطلاعات پس از ورود به مدل، وزن دهی شده و میزان اثرگذاری هر عامل تعیین گردیده و با توجه به وزنی که به پیکسل ها داده می شود نقشه مناطق مستعد لغزش ترسیم می گردد. مناطق مستعد لغزش از طریق وزن های تعیین شده به وسیله الگوریتم پیش رونده و پایگاه داده های مکانی تعیین می گردد. داده های به دست آمده، به صورت جفتی برای هر پیکسل رده بندی می شوند. اولین داده نشان دهنده احتمال عدم وقوع لغزش بوده و دومین داده نشان دهنده بیشترین احتمال وقوع می باشد. با استفاده از این داده ها وزن تمام مناطق مستعد تعیین شده و نقشه مناطق مستعد ترسیم می گردد. به منظور تعیین صحت نتایج بدست آمده از مدل، این نتایج با داده های تستی مقایسه شده و فرایند صحت سنجی انجام می گیرد.

بررسی تنوع آللی زیرواحدهای گلوتنین در ژنوتیپ های گندم دوروم
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شاهد - دانشکده کشاورزی 1391
  معصومه رجبی   مصطفی آقایی سربرزه

تنوع ژنتیکی ??? لاین گندم دوروم با استفاده از نشانگرهای مورفولوژیک (?? صفت) و پروتئینی(زیرواحد های گلوتنین) مورد بررسی قرار گرفتند. گلوتنین های استخراج شده با روش sds-page، الکتروفورز شدند. در مکان ژنی glua1 بالغ بر %8/68 لاین ها فاقد آلل (نول)، %6/21 لاین ها دارای آلل یک و %5/12 آلل 2* بودند. در مکان ژنی glub1، هفت نوع آلل شناسایی شد. بیشترین فراوانی شامل آلل 20 بود که 42 تا از آلل ها دارای این آلل بودند. تعداد 20 لاین دارای آلل 18+17 بودند و 21 لاین نیز دارای آلل 8+7 و 12 لاین دارای آلل 8+6 را داشتند. آلل هفت، هفت بار در لاین ها تکرار شده بود. آلل 22 و 9+7 هر کدام یک بار در لاین ها مشاهده شد. در یکی از لاین های متعلق به کشور یوگسلاوی در مکان ژنی glub1یک آلل منحصر به فرد مشاهده شد که با مدل امتیاز دهی استفاده شده در این تحقیق مطابقت نداشت. تجزیه کلاستر بر اساس نتایج مولکولی لاین ها را به نه گروه تقسیم کرد. تنوع ژنتیکی مکان ژنی glua1 برابر 42/0 و در مکان ژنی glu-b1 برابر با 81/0 شد. هم چنین تنوع ژنتیکی متوسط 05/0 به دست آمد. به منظور گروه بندی دقیق تر لاین ها، کلاستربندی با صفات موفولوژیک و زیرواحدهای گلوتنین انجام شد که نتیجه آن تشکیل سه گروه بود. تجزیه صفات موفولوژیک لاین ها را در 5 گروه قرار داد.

ارزیابی توانمندی ژئوتوریستی منطقه میانکاله و خلیج گرگان
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تبریز - دانشکده علوم انسانی و اجتماعی 1392
  آی سوره کلته   معصومه رجبی

چکیده: در طول دو دهه گذشته تلاش های بسیاری برای تکامل و پیشرفت کیفیت میراث های ژئومورفولوژیکی در زمینه های مختلف صورت گرفته است. همچنین توسعه صنعت توریسم در دهه-های اخیر سبب شده است تا توجه محقیقین به جنبه های مختلف آن معطوف گردد. مکان های ژئومورفولوژیک به عنوان چشم انداز ها و فرایند های ژئومورفولوژیکی می باشند که دارای ارزش اقتصادی- اجتماعی، فرهنگی، تاریخی، علمی، و زیبایی شناسی بوده و به واسطه ادراک انسان از عوامل اجتماعی، تاریخی، زمین شناسی و ژئومورفولوژیکی تعریف می شوند. بنابراین زیربنای همه کالاهای توریستی، همین چشم انداز ها و فرایند های ژئومورفولوژیکی هستند که تحت تأثیر این چهار معیار قرار دارند. در پژوهش حاضر از روش ارزش علمی و ارزش افزوده برای ارزیابی مکان های ژئومورفولوژیکی با هدف شناسایی پتانسیل های ژئوتوریستی منطقه استفاده شده است. این ارزیابی ها بر اساس معیار های ارزش علمی متشکل از معیار های حفاظتی، کمیابی، شاخص بودن، و ارزش جغرافیای دیرینه، و ارزش افزوده شامل معیار های اکولوژیکی، زیباشناسی، فرهنگی و اقتصادی صورت گرفته است. نتایج نشان داد از میان سایت های مورد مطالعه: (خلیج گرگان، شبه جزیره میانکاله و آشوراده)، شبه جزیره میانکاله با بیشترین امتیاز (ارزش علمی 75/0) و (ارزش افزوده 57/0)، بالاترین ظرفیت را در مقایسه با سایر سایت ها دارا است. همچنین اهمیت این مکان ها عمدتاً به دلیل بالا بودن ارزش علمی آنها نسبت به سایر معیار هاست.

بررسی اثرات مورفولولوژی فلوویال نوسانات سطح اساس دریاچه ارومیه بر روی سواحل جنوب و جنوب شرق آن
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تبریز - دانشکده جغرافیا 1392
  حدیث مرادی   معصومه رجبی

چکیده : حوضه دریاچه ارومیه یکی از حوضه های منطقه ای ایران است که درمختصات 37 درجه و 9 دقیقه تا 38 درجه 12 دقیقه عرض شمالی و 45 درجه و 6 دقیقه تا 45 درجه و 54دقیقه طول شرقی واقع شده است. در چند سال گذشته بر اثر سوء مدیریت از جمله اجرای طرح های عمرانی نظیر احداث سدهای متعدد و همچنین بزرگراه وبرداشت بی رویه آب زمینه کم آبی دریاچه فراهم گردیده و وسعت آن کاهش یافته در نتیجه خطوط ساحلی و نواحی پیرامون دستخوش تغییرات قابل ملاحظه ای شده اند و مورفولوژی متفاوتی را در مقایسه با دوره های پر آبی به ویژه در قسمت جنوب ایجاد نموده اند که مطالعه و بررسی این پدیده ها از اهداف اصلی این پژوهش می باشد . از این رو در این پژوهش ابتدا تغییرات سطح دریاچه با استفاده از تصاویر ماهواره ای لندست ( شامل سنجنده های tm و etm) برای سالهای 2000 و 2010 بررسی و نوسانات ارتفاع سطح آب دریاچه ارومیه مشخص شد. در مرحله بعدی عوارض ژئومورفولوژیکی منطقه شامل پلایاها، نیمرخ طولی رودها و تالابها براساس تصاویر ماهواره ای بررسی و تغییرات آنها مشخص گردید. دریاچه در قسمت های مورد مطالعه تا بیش از ده کیلومتر پسروی داشته که متعاقبا این مساحت به پلایاهای منطقه افزوده شده است . تالاب های منطقه نیز کاهش مساحت چشمگیری را نشان می دهند و حتی دو تالاب از تالاب های منطقه ( قره قشلاق و یادگار لو ) به طور کامل خشک شده اند . با توجه به اینکه مورفولوژی رودخانه های تغذیه کننده دریاچه ها بر اثر تغییرات دبی آب تنظیم می شود این تغییرات به وسیله تحلیل نیمرخ طولی رودخانه ها قابل بررسی است. از این رو پروفیل های طولی رودخانه های جنوب و جنوب شرق دریاچه( شامل رودخانه های صوفی چای ، زرینه رود ، سیمینه رود و مهاباد چای و لیلان چای ) در محیط gis رسم شده و مورد تحلیل قرار گرفت . با توجه به کاهش بسیار زیاد حجم آب ورودی به دریاچه نتایج نشان می دهد که این کاهش، تاثیرات زیادی را در مورفولوژی پدیده های ژئومورفولوژی منطقه خصوصا در نیمرخ در افزایش مساحت پلایای منطقه و کاهش مساحت تالاب ها و همچنین وضعیت نیمرخ طولی رودها داشته است..

شناسایی و ارزیابی پتانسیل های ژئوتوریستی شهرستان ارومیه
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تبریز - دانشکده علوم انسانی و اجتماعی 1392
  رضوان مرادی ونستان   معصومه رجبی

چکیده: امروزه صنعت گردشگری، بی تردید یکی از مهمترین صنایع در جهان قلمداد می شود و در سالهای اخیر بالاترین رشد را به خود اختصاص داده است و بر اساس بررسی هایی که انجام گرفته می توان انتظار داشت که در آینده نیز این صنعت بیش از سایر شاخه های اقتصادی رشد و توسعه یابد. ژئوتوریسم که پدیده ای جدید در علوم زمین و توریسم است بخشی از صنعت رو به رشد جهانی است که توسط افرادی که خواهان فهم و درک بهتر و گسترده تر از محیط خود هستند حمایت و دنبال می شود. شهرستان ارومیه بهترین و مناسبترین موقعیت را برای توسعه این صنعت دارد که برای گسترش این صنعت نیاز به شناسایی هر چه کامل تر مناطق مستعد گردشگری و برنامه ریزی دقیق جهت امکان سنجی این مناطق به لحاظ توان ژئوتوریستی می باشد. هدف ازاین پژوهش شناسایی و معرفی پتانسیل های جذاب توریستی در شهرستان و کمک به رشد، توسعه و بهبود شرایط اقتصادی و اجتماعی مردم در این منطقه می باشد. برای دستیابی به این هدف در این تحقیق از مدل swot استفاده گردید که نتایج به دست آمده به شرح زیر می باشد: نتایج حاصل شامل 14 نقطه قوت، 11 نقطه ضعف، 8 تهدید و 14 فرصت برای حوزه ژئوتوریسم شهرستان ارومیه می باشد

پایش روند بیابان زایی از طریق پردازش تصاویر ماهواره ای به روش تحلیل ترکیب طیفی مطالعه موردی: دشت قهاوند استان همدان
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تبریز - دانشکده جغرافیا 1392
  محمد رضا جبرییلی   معصومه رجبی

چکیده در حال حاضر بیابان زایی به عنوان یک معضل جدی گریبان گیر بسیاری از کشورهای جهان از جمله کشورمان ایران می باشد. پدیده بیابان زایی مختص اقلیم خاصی نیست، اگر چه نقش این پدیده در مناطق خشک و نیمه خشک پررنگ تر از سایر مناطق است ولی در مناطق نیمه مرطوب هم به دلیل تغییرات اقلیمی و فعالیت های انسانی دیده می شود. در این اراضی پدیده بیابان زایی افزون بر هدر رفت خاک، بستر ناپایداری را برای تمامی فعالیت های اقتصادی و اجتماعی به ویژه کشاورزی و آبیاری به وجود می آورد. پایش زمانی و دقیق تغییر عوارض سطح زمین برای درک روابط و کنش های متقابل بین انسان و پدیده های طبیعی به منظور تصمیم گیری بسیار حائز اهمیت می باشد. داده های سنجش از دور منابع ارزشمندی هستند که به طور گسترده برای پایش تغییر در دهه های اخیر مورد استفاده واقع شده اند. بنابراین هدف این پژوهش پایش و ارزیابی شدت بیابان زایی در دشت قهاوند که دارای وسعتی بالغ بر 1323 کیلومتر مربع واقع در شرق استان همدان در طی یک دوره 28 ساله است. بدین منظور از داده سنجنده tm ماهواره لندست در طول سال های 1984 و 1999 و داده سنجنده etm+ سال 2012 استفاده شد. جهت این کار پس از انجام مراحل پیش پردازش بر روی تصاویر از روش تحت پیکسل آنالیز ترکیب طیفی (sma) جهت استخراج عضوهای نهایی در هر پیکسل استفاده شد. چهار عضو نهایی (سایه، پوشش گیاهی سبز، اراضی بایر واراضی شور) در منطقه مورد مطالعه انتخاب شد. و کسر عضوهای نهایی و خطای rms برای سال های موردنظر محاسبه شد. جهت آشکارسازی تغییرات کسری از عضوهای نهایی در دو روش برای شناسایی تغییرات به کار گرفته شد. در مرحله اول تشخیص مستقیم تغییر در کسری از تصاویر بین سال های مختلف با استفاده از تفسیر بصری و در مرحله دوم آنالیز بردار تغییر (cva) برای تجزیه و تحلیل تغییرات پوشش سطح زمین استفاده شد. یافته های این پژوهش ثابت کرد که sma روشی قدرتمند برای شناسایی و نگاشت فرآیندهای بیابان زایی در منطقه مورد مطالعه توسط ارائه اندازه گیری مستقیم از پوشش های مختلف زمین است.

بررسی تأثیر ساختار سازمانی بر توانمندسازی کارکنان در بانک مسکن شعبه مرکزی استان تهران
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده مدیریت 1393
  معصومه رجبی   محمدرضا ربیعی مندجین

هدف اساسی انجام این تحقیق تعیین تأثیر ساختار سازمانی بر توانمندسازی کارکنان شعب مرکزی بانک مسکن می باشد. با توجه به اینکه ساختار سازمانی خود به ابعاد رسمیت،تمرکز و پیچیدگی قابل تقسیم است، در این تحقیق نیز محقق درپی اهداف جزئی که شامل تأثیر ابعاد ساختار سازمانی برروی ابعاد توانمندسازی که شامل احساس شایستگی،احساس معنی دار بودن،احساس موثرواقع شدن، احساس داشتن حق انتخاب یا خودمختاری و احساس اعتماد به همکار و مافوق را موردمطالعه و بررسی قرار دهد و نیز همچنین این تحقیق درپی آن است که رابطه بین ساختار سازمانی و توانمند سازی کارکنان رامورد مطالعه قراردهد. یافته های این تحقیق در جهت روشن ساختن بیش از پیش اثرات ساختار سازمانی بر بهره وری بهینه از نیروی انسانی می باشد. این تحقیق گامی در راستای بهبود ساختار سازمانی و افزایش توانمندی نیروی انسانی سازمان ها است.

بررسی توانمندی های ژئوتوریسم دامنه شمالی سبلان با تاکید بر جنبه های هیدروژئومورفیکی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تبریز - دانشکده جغرافیا 1393
  حبیب رهنمون گیگلو   معصومه رجبی

چکیده گرد شگری به عنوان بزرگترین صنعت خدماتی دنیا، نقش و جایگاه ویژه ای در توسعه مناطق جغرافیایی دارد. از دیرباز این صنعت نه در کشور ما بلکه در مناطق عمده جهان طرفدارانی به خود داشته و دارد. این صنعت در بسیاری از کشور ها منبع اصلی درآمد محسوب می شود. ژئوتوریسم یا زمین گردشگری از شاخه های بسیار مهم و طرفدار گردشگری است که بسیار رواج دارد. دیدنی ها وپدیده های زمین شناسی یکی از جذاب ترین زمینه های گردشگری می باشد که می تواند به عنوان ژئوتوریسم بسیار مورد توجه قراردهد. کشور ایران دارای طبیعتی زیبا و اقلیم متنوع و مناطقی سرشار از پدیده های منحصر بفرد علوم زمین می باشد که بررسی این جاذبه ها برای شناخت بیشتر ضروری بنظر می رسد. در این تحقیق پدیده های ژئوتوریسمی زیبایی که در دامنه شمالی سبلان که در استان اردبیل در شهرستان مشگین شهر دومین شهر توریستی استان قرار دارد و سالانه گردشگران زیادی را به خود جلب می کند، مانند چشمه های آبگرم قوتور سویی لاهرود، آبگرم شابیل، قینرجه مشگین شهر، پارک جنگلی مشگین شهر، شیروان دره سی، آبشار گورگور سبلان و غیره، با روش راهبردیswot مورد بررسی قرار خواهد گرفت. با به کار گیری این مدل نقاط قوت، ضعف، فرصت و تحدیدهای موجود در رابطه با توسعه ژئوتوریسم در منطقه دامنه شمالی سبلان ژئو سایت ها و پدیده های ژئوتوریستی منطقه مورد مطالعه و شناسایی قرار خواهد گرفت تا بتوان از این پدیده های گردشگری به نحو مناسبی در جهت اقتصادی استفاده و بهره برداری نمود. طی مطالعات و تحقیقاتی که صورت گرفت ژئوسایت ها و پدیده های ژئوتوریستی منطقه شناسایی و معرفی شدند و برای منطقه تعداد 12 نقطه قوت،12نقطه ضعف،14فرصت و 12 تهدید مورد شناسایی قرار گرفت. همچنین راهکارهایی در راستای توسعه ژئوتوریسم منطقه ارائه شد و نتایج آنها به صورت جداولی ارائه گردیده است.

ارزیابی نو زمین ساخت در روند تغییرات بستر و ویژگیهای ژئومورفولوژیکی رودخانه با بکارگیری شاخص های ژئومورفیک، مطالعه ی موردی: اسکوچای
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تبریز - دانشکده علوم انسانی و اجتماعی 1393
  نسرین سمندر   شهرام روستایی

بررسی تغییرات بستر و ویژگیهای ژئومورمورفولوژیکی رودخانه ها از اصلی-ترین مباحث ژئومورفولوژی رودخانه¬ای می¬باشند. سیستم¬های رودخانه¬ای به شدت به تغییرات زمین¬ساخت حساس هستند و در واکنش به حرکات زمین¬ساختی دچار تغییراتی در ویژگی¬های ژئومورفولوژیکی بستر و تغییرات بستر خود می¬شوند. در این مطالعه با استفاده از مدل ارتفاع رقومی (dem) و سیستم اطلاعات جغرافیایی(gis) به ارزیابی پتانسیل نو زمین ساخت با بکارگیری شاخص¬های ژئومورفیک در روند تغییرات بستر و ویژگیهای ژئومورفولوژیکی رودخانه اسکوچای پرداخته¬ایم. با استفاده از مدل ارتفاعی رقومی dem در محیط نرم افزار arcgis9.3 نقشه های شیب، توپوگرافی، زیر حوضه ها و شبکه زهکشی با درجه های مختلف به روش استرالر تهیه شد. برای تهیه نقشه گسل ها از نقشه ی 100000/1سازمان زمین شناسی استفاده کردیم. بعد از تعیین مسیر کانال های جریانی و تعداد آن ها در هر مسیر، پارامترهای شاخص ناهنجاری برای رودخانه اسکوچای مورد استفاده قرار گرفت. شاخص شیب طولی رودخانه sl ابزاری برای مطالعه ی تکتونیک ژئومورفولوژی، شاخص عدم تقارن آبراهه af ارزیابی سریع حوضه زهکشی از نظر میزان کج شدگی تکتونیکی، شاخص نسبت عرض کف بستر دره به ارتفاع آنvf نشان¬دهنده ی نوع کف دره از نظر v یاu شکل بودن و در نتیجه تاثیر فعالیت تکتونیکی در شکل گیری دره های vشکل است، شاخص شکل حوضه sb که نشان¬دهنده ی مدور یا کشیده بودن حوضه، تاثیر فعالیت تکتونیکی است و شاخص هایaf (وسعت مخروط افکنه)وsf مخروط افکنه که رابطه ی بین وسعت مخروط و وسعت حوضه و شیب مخروط و شیب حوضه را بیان کرده و تاثیر تکتونیک در شکل گیری مخروط ها(شیب و وسعت آنها) را بیان می کند. با بررسی این پارامترها و ارزیابی آنها با استفاده از شاخص iat مشخص شد که وضعیت زمین ساخت زیرحوضه ها، در مورفولوژی کانال های جریانی و مقدار شاخص های مورد بررسی در این پژوهش نقش موثری دارند در نهایت بر طبق بررسی های انجام شده مشخص ¬شد که محدوده مورد مطالعه از مناطق فعال تکتونیکی می¬باشد.

پژوهشی در هیدروژئومورفولوژی حوضه آبریز رضی چای با تاکید بر فرسایش با استفاده از مدل mpsiac
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تبریز - دانشکده جغرافیا 1393
  وحدت ایزدیار   معصومه رجبی

چکیده: حوضه آبریز منطقه ای است که به وسیله خط الراس کوه ها محدود می شود و کلیه بارندگی ها و آب های ورودی به آن از طریق یک سیستم زهکشی ،که شامل رودخانه و شاخه های فرعی آن است، به یک خروجی منتهی و از آن خارج می شود. حوضه های آبریز معمولا در حال تغییر و تحول می باشند این تغییر و تحول ناشی از عوامل طبیعی و غیر طبیعی از جمله فرسایش می باشند. مطالعات فرسایش و تولید رسوب در حوضه آبریز مورد مطالعه و هر حوضه دیگر سبب شناخت بهتر منابع آب و خاک گردیده و شرایط حفظ این منابع ارزشمند را فراهم می گردد. در این پژوهش مسائل هیدروژئومورفولوژی حوضه آبریز رضی چای با تاکید بر فرسایش بااستفاده از مدل mpsiac مورد بررسی قرار گرفته است. حوضه آبریز رضی چای به مساحت 223/180 کیلومتر مربع در 43 کیلومتری غرب اردبیل واقع شده است.محدوده حوضه مورد مطالعه از ?26 ?01 ?48 تا ?40 ?14 ?48 طول شرقی و ?11 ?1 ?38 تا ?49 ?45 ?38 عرض شمالی می باشد. حوضه مورد مطالعه از شمال به مرز ایران و جمهوری آذربایجان ،از شرق به قشلاق شور شور،از شمال شرقی به کوه اویستی،از غرب به سهرابلو،از شمال غرب به طاقچه داش،از جنوب به عرشه چای محدود می گردد. محیط حوضه مورد مطالعه 357/137کیلومتر میباشد و بیشترین ارتفاع 2420 و کم ترین ارتفاع آن معادل 1143 متر از سطح دریا می باشد. بیش ترین قسمت لیتولوژی حوضه رضی چای را سنگ های آذرین مربوط به زمان سنوزوئیک و کم ترین قسمت را سنگ های دگرگونی بیشتر از نوع ماسه سنگی در بر گر فته اند. از بررسی عوامل نه گانه تاثیر گذار در فرسایش حوضه های آبریز در مدل mpsiac عامل های شماره 7و8 یعنی کاربری اراضی وفرسایش فعلی بیش ترین تاثیر را در میزان فرسایش کل حوضه گذاشته اند. با توجه به محاسبات انجام گرفته رسوب کل ورسوب ویژه حوضه به ترتیب برابر 66/19046و788/207 تن می باشدکه بیش ترین رسوب در واحد 3 حوضه که تنها 25 درصد حوضه را شامل می شود قرارگرفته است.در مورد فرسایش حوضه،فرسایش کل وفرسایش ویژه حوضه به ترتیب برابر459/484939 و68/2659 تن می باشدکه بیشترین مقدار فرسایش مربوط می شود به واحد هیدرلوژیکی 2 که 46/124 کیلومتر حوضه را دربرگرفته است

پهنه بندی خطر زمین لغزش در بخش غربی حوضه آبریز سرندچای
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تبریز - دانشکده جغرافیا 1393
  مریم رنجبریان شادباد   اسدالله حجازی

چکیده ایران با توپوگرافی عمدتا کوهستانی ، شرایط زمین ساختی و لرزه خیزی زیاد ،شرایط متنوع زمین- شناسی و اقلیمی ، عمده شرایط طبیعی را برای ایجاد طیف وسیعی از زمین لغزش ها دارا است . زمین لغزش در ایران به عنوان یک مخاطره طبیعی ، سالیانه خسارات جانی و مالی فراوانی را به همراه دارد . شناسایی عوامل موثر در وقوع زمین لغزش های موجود در یک حوضه و پهنه بندی خطر آن یکی از ابزارهای اساسی جهت دستیابی به راهکارهای کنترل این پدیده و انتخاب مناسب ترین و کاربردی ترین گزینه موثر می باشد. حوضه سرند چای در استان آذربایجان شرقی و در ناحیه غربی شهرستان هریس واقع شده و یکی از حوضه های فرعی تلخه رود (آجی چای ) به شمار می آید . محدوده مورد مطالعه در بین مختصات جغرافیایی ?14 ?31 ?46 الی?12 ?37 ?46 طول های شرقی و?45 ?13?38 الی?21 ?22 ?38 عرض های شمالی قرار گرفته است.محدوده مورد مطالعه به وسعت 02/ 76 کیلومتر مربع در بخش غربی سرندچای واقع واقع شده است. با توجه به اهمیت مسائل مرتبط با زمین لغزش وحرکات توده ای درسطح حوضه، هدف اصلی این پژوهش شناسایی عوامل موثر در وقوع زمین لغزش و شناسایی و پهنه بندی نواحی مستعد زمین لغزش در ناحیه مورد مطالعه است. از فاکتورهای موثر در وقوع زمین لغزش عوامل شیب ، جهت شیب، طبقات ارتفاعی، بارش،کاربری اراضی ، لیتولوژی ،فاصله از آبراهه ، فاصله از گسل انتخاب شدند. با استفاده از نقشه های زمین شناسی، توپوگرافی و تصاویر ماهواره ای در قالب سیستم اطلاعات جغرافیایی (gis)، مکان های لغزشی روی نقشه ثبت شد و نقشه های تحقیق به صورت رقومی و لایه بندی درآمد و برای تجزیه و تحلیل داده های به دست آمده از مدل lnrf به عنوان ابزار مفهومی تحقیق استفاده شده است. و درخاتمه با وزن دادن به به عوامل موثر و جمع جبری آنها نقشه ی پهنه بندی خطر زمین لغزش با همپوشانی نمودن لایه های مختلف در3 کلاس بر مبنای درجات مختلف (کم ، متوسط، زیاد ) تهیه شد. پهنه بندی زمین لغزش در حوضه نشان داد که پهنه با خطر زیاد ، بیشترین مساحت محدوده را (76/59 درصد) به خود اختصاص داده است که این پهنه از نظر توزیع جغرافیایی عمدتا در شمال و شمال غرب حوضه مورد پژوهش واقع شده است و پراکنش زمین لغزش با عامل جهت شیب در ارتباط است، به قسمی که بیشتر زمین لغزش- ها در جهت های جنوب ، جنوب شرق و شرق حوضه روی داده است.

بررسی و پهنه بندی تغییرات مکانی و زمانی کیفیت آب های زیر زمینی در ایستگاه های ارومیه، نقده و میاندوآب
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تبریز - دانشکده علوم انسانی و اجتماعی 1393
  حسن بهادری   معصومه رجبی

در سال های اخیر خشک شدن دریاچه ارومیه موجب تغییر کیفیت و کمیت منابع آب وخاک این منطقه شده است. در این مطالعه روند تغییرات شوری (ec)، نسبت سدیم قابل جذب (sar)، کل املاح جامد (tds)، مقدار آنیون ها و کاتیون ها در آب های زیرزمینی قسمت غربی و جنوبی حوضه دریاچه ارومیه در مدت ده سال از سال1380 تا 1389 موردبررسی قرارگرفته است. نقشه تغییرات مکانی و زمانی سه سال موردبررسی شوری آب زیرزمینی نشان داد که هدایت الکتریکی آب زیرزمینی در کل محدوده موردمطالعه به غیراز بخش مرکزی دشت ارومیه، افزایش یافته و در منطقه غربی میاندوآب این افزایش شدید بوده و مقدار هدایت الکتریکی این منطقه بیشتر از 2250 میکرو موس بر سانتی متر بوده است. در منطقه مرکزی میاندوآب آب ازنظر شوری وضعیت بهتری داشته و در بخش شرقی آن هم آب دارای کلاس شوری c3 بوده و این آب هم ازنظر کیفیت مناسب کشاورزی و شرب نیست. منطقه نقده دارای آب با شوری کمتر بوده و دارای کلاس شوری c2 می-باشد. نقشه مربوط به هدایت الکتریکی نشان داد که شمال منطقه ارومیه در سال 1389 شروع به شور شدن کرده است و خطر توسعه شوری آب زیرزمینی این منطقه در حال گسترش می باشد. نقشه تغییرات مکانی و زمانی سال های موردبررسی نشان داد که قلیاییت آب زیرزمینی در منطقه رو به افزایش است و این افزایش در منطقه شمال ارومیه و بخش غربی و شرقی دشت میاندوآب در سال های اخیر زیادتر مشهود است. پهنه بندی کیفیت آب زیرزمینی بر اساس دیاگرام ویلکاکس نشان داد که تقریباً کل آب زیرزمینی منطقه به جز بخش غربی میاندوآب در مدت 10 سال مطالعه ازنظر درجه قلیایت در کلاس s1 قرار داشته است. بخش غربی میاندوآب دارای کلاس s2 می باشد. بررسی درصد سدیم ، مقادیر آنیون ها و کاتیون ها در آب های زیرزمینی منطقه نشان داد که به صورت کلی این عوامل نیز روندی افزایشی در مدت 10 سال اخیر داشته و دشت ارومیه و نقده از وضعیت مطلوب تری نسبت به دشت میاندوآب برخوردار بوده و بخش غربی میاندوآب نیز دارای وضعیت خطرناک از این منظر بوده است. بررسی کل املاح جامد در آب هم نشان داد که خطر افزایش tds کل منطقه موردمطالعه را تهدید می کند بررسی نقشه ها نشان داد که در سال 1389 کل منطقه مطالعه با افزایش مقدار املاح جامد روبرو می باشد. مقایسه نقشه املاح جامد سال 1380 با 1389 نشان داد که سطح مربوط به tds 290-640 میلی گرم بر لیتر 36 درصد در طول 10 سال کاهش یافته و سطح محدوده 640 تا 777 در مدت این سال ها 22 درصد افزایش داشته است.

تصویرگری پدیده های زمینی در قرآن کریم
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه سمنان - دانشکده علوم انسانی 1392
  معصومه رجبی   بهنوش اصغری

یکی از موضوعاتی که خداوند برای بیان مفاهیم به وصف آن در قرآن پرداخته است? طبیعتمی باشد.ویکی از شاخه های آن (طبیعت) که کلام باریتعالی بسیار به تصویرگری آن پرداخته ?زمین وپدیده های موجود در آن است.خداوند بسیار از زمین وپدیده های آن درقرآن یاد می کند.درواقع خداوند با ذکر این پدیده ها بخشی از آیات خود را در آن ها به معرض نمایش می گذارد.به صورتی که پاره ای از آن ها مبین نظم وقانونمندی جهان می باشد و برخی بازگو کننده ارتباط و وحدت بین اجزای جهان است .برخی زیبایی خلقت را توصیف می کند وبرخی دیگر هم اشاره به تحول هستی وعظمت قدرت باریتعالی دارد.در تصویرگری زمین وپدیده های آن در قرآن کریم گاهی از تشبیه و مجاز وگاهی از کنایه واستعاره استفاده شده است.از خصوصیات بارزدرآن ?دو ویژگی تحرک و پویایی ودقت و ریزه کاری های موجود در آن می باشد.تصویر گری نیز در آن بدان صورت می باشد که گویی عین ممثل له است وبه تعبیری به گونه ای است که سبب می شود که مخاطب تمامی تصاویر را در خانه ذهن خود مشاهده کندو احضار کننده حالت ممثل له در ذهن مخاطب می گردد. در قرآن کریم 461 بار از واژه( أرض)استفاده شده است. ضمنا باید بیان کرد که از میان صور بیانی به کاربرده شده در قرآن کریم ?کنایه بااستعمال 238موردبیشترین صورت بیانی رابه خود اختصاص داده است وبعد از آن مجازوتشبیه با76 موردواستعاره با 65 مورد صورت های بیانی ما را در این تحقیق به خود اختصاص داده اند.

بررسی تأثیر توانمند سازی کارکنان بر رفتار شهروندی سازمانی کارکنان ستادی شرکت دخانیات ایران
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده مدیریت 1393
  معصومه رجبی   مینا جمشیدی اوانکی

امروزه توانمند سازی به عنوان یکی از ابزارهای سودمند ارتقاء کیفی کارکنان و افزایش اثربخشی سازمانی تلقی می گردد. به منظور کسب موفقیت در محیط در حال تغییر کسب و کار امروزی، سازمانها به دانش، نظرات، انرژی و خلاقیت کلیه کارکنان، اعم از کارکنان خط مقدم تا مدیران سطح بالا، نیازمندند. جهت تحقق این امر، سازمانها از طریق توانمند سازی کارکنان مربوطه به منظور تشویق آنان به ابتکار عمل بدون اعمال فشار، ارج نهادن به منافع جمعی سازمان با کمترین نظارت و انجام وظیفه به عنوان مالکان سازمان، اقدام می نمایند. توانمند سازی، کارکنان را قادر می سازد تا در مواجهه با مشکلات و تهدیدها، از مقاومت و انعطاف پذیری بیشتری برخوردار باشند. لذا می تواند به عنوان منبعی که از آسیب پذیری کارکنان جلوگیری نماید و بذر امید را در شرایط بحرانی از جمله انهدام سرمایه های مالی و از بین رفتن زندگی انسانی، در دل آنان بکارد، مفید واقع گردد که این مهم می تواند بر رفتار کارکنان موثر باشد که باید در مورد آن اطلاعات دقیقی کسب کرد. بدین منظور، هدف از تحقیق حاضر بررسی تأثیر توانمندسازی کارکنان بر رفتار شهروندی سازمانی کارکنان ستادی شرکت دخانیات ایران بوده است که در این راستا 252 نفر از کارکنان ستادی این شرکت به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب و به پرسشنامه تحقیق پاسخ گفتند. روایی محتوایی این پرسشنامه به تأیید متخصصین و اساتید این حوزه رسیده و میزان پایایی آن نیز به کمک آزمون آلفای کرنباخ 934/0 به دست آمد. در پایان نتایج به دست آمده از پرسشنامه های تحقیق به کمک آزمون رگرسیون خطی دو متغیره مورد تحلیل قرار گرفته و نتایج نشان داد که توانمند سازی کارکنان بر رفتار شهروندی سازمانی کارکنان ستادی شرکت دخانیات ایران تأثیر (p<0/01) می‏گذارد.

بررسی نقش لیتولوژی و تکتونیک در نیمرخ طولی رودخانه مطالعه ی موردی: رودخانه ی قلعه چای
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تبریز - دانشکده جغرافیا 1394
  مریم انصاری   معصومه رجبی

پژوهش حاضر، بررسی نقش تکتونیک و لیتولوژی در نیمرخ طولی رودخانه ی قلعه چای است که شامل بخشی از ارتفاعات غربی توده کوهستانی سهند می باشد. منطقه مورد نظر در طول جغرافیایی " 36 ? 54 °45 الی ?40 ?20 ?46 شرقی و عرض ?44 ?27 ?37 الی ?25 ?42 ?37 شمالی واقع شده است. از نظر توپوگرافی ، منطقه مورد نظر دارای دو واحد کوهستان و دشت می باشد که توسط رودخانه ی قلعه چای زهکشی می شود. از نظر زمین شناختی، منطقه دارای توالی چینه شناسی قابل توجهی است و اغلب واحدهای چینه شناسی از قدیم به جدید در منطقه دیده می شود. بررسی توزیع جغرافیایی سنگ های برونزد یافته در منطقه مشخص می کند که اغلب آن ها عمدتاً مربوط به سنگ های مقاوم و آتشفشانی هستند که از مقاومت بالایی برخوردارند. برای دستیابی به اهداف تحقیق، از شاخص های مورفومتری استفاده شده است که شامل: شاخص شیب طولی رودخانه(sl) ، شاخص استاندارد شده sl sl/k))، نسبت شکل حوضه زهکشی(bs) ، شاخص عدم تقارن حوضه زهکشی(af)، نسبت پهنای کف دره به ارتفاع آن (vf)، تراکم زهکشی(d)، شاخص تقعر، تجزیه و تحلیل منحنی هیپسومتری و انتگرال هیپسومتری می باشد.

تحلیل تناسب توسعه ی کالبدی شهری با پهنه های آسیب پذیر از زلزله با استفاده از رویکرد ارزیابی چند معیاره ی فازی در محیطgis مطالعه موردی: منطقه ی پنج شهرداری تبریز
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تبریز - دانشکده جغرافیا 1394
  رسول سعادتی   معصومه رجبی

در پهنه بندی نسبی خطر زمین لرزه در ایران، شهر تبریز تنها شهر مهم ایران است که در جایگاه پهنه بندی با خطر نسبی بسیار بالا قرار دارد. گسل تبریز منشأ زلزله های ویرانگر در طول تاریخ بوده و می تواند بار دیگر با فعالیت مجدد خود شهر را به ویرانه ای تبدیل نماید. گسل شمال تبریز در مجاورت بلافصل شهر قرار گرفته و منطقه پنج شهرداری تبریز در امتداد این گسل مستقر شده است.

بررسی ویژگی ها و تحولات ژئومورفولوژیک رودخانه سقز(از محدوده ی روستای میرده تا روستای پیریونس)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تبریز - دانشکده جغرافیا 1394
  مرضیه فتاحی   معصومه رجبی

رودخانه ها سیستمی کاملاً پویا هستند که مشخصات موروفولوژیکی آن ها پیوسته در حال تغییر است. به هرحال تغییر مورفولوژیکی رودخانه ها چه در قدیم و چه در زمان حال مشکلاتی برای انسان ها به وجود آورده است.رودخانه سقز نیز از این قاعده مستثنی نیست و با توجه به طولانی بودن مسیر رودخانه (بیش از 50کیلومتر) مسلماً سیستم پویا و پیچیده ای دارد که نیازمند مطالعه و بررسی تغییرات در بازه های مختلف می باشد.منطقه انتخاب شده برای مطالعه، رودخانه سقز از محدوده روستای میرده تا روستای پیریونس در سه بازه زمانی 1970، 1985 و 2000 است. این محدوده بخشی از شهرستان سقز به عرض جغرافیایی ?00 ?00 °36 الی ?00 ?15 °36 شمالی و طول جغرافیایی ?00 ?00 °46 الی ?30 ?20 °46 شرقی را پوشش می دهد. متوسط ارتفاع منطقه 1490متر از سطح دریا و شیب متوسط 4 درصد، دامنه کوه چهل چشمه را شامل می شود که رودخانه سقز (چم سقز) با سرچشمه گرفتن از ارتفاعات جنوب غربی رشته کوه (میرده) با جهت غربی-شرقی وارد شهر سقز که در مسیر اصلی رود واقع است، می شود و پس از طی مسیر از داخل شهر به طرف شمال شرق جریان یافته و به عنوان زهکش طبیعی عمل می نماید. محدوده موردنظر مساحتی معادل 7/216 کیلومترمربع را شامل می شود که به عنوان زیرمجموعه ای از زیر حوضه ی بزرگ رودخانه زرینه رود می باشد. منطقه مورد مطالعه از نظر دیدگاه ژئومورفولوژی در حالت کلی به عنوان یک واحد کوهستانی با درجات شیب و ارتفاع متفاوت محسوب می شود. از ویژگی های عمده این منطقه کوه های گنبدی با دامنه های یکنواخت و دره های باز را می توان نام برد. از نگاه ساختاری این محدوده در ورقه سقز در حاشیه شمال غربی نوار دگرگونی سنندج - سیرجان و در محل تلاقی این زون با زون های ساختاری خوی- مهاباد و البرز – آذربایجان واقع شده است. لذا واحدهای مختلف سنگی موجود در این محدوده خصوصیات این چند زون را دارا می باشند. .نهشته های مربوط به سرآغاز های کرتاسه در محدوده حضور چشمگیری دارند و اغلب دارای رخساره آواری و آتش فشانی هستند. رودخانه سقز در این محدوده به علت شیب کم، حالت مئاندری پیدا کرده و بیشترین درصد طبق شاخص زاویه مرکزی کورنایس مربوط به مئاندرهای توسعه یافته می باشد که میانگین کل رودخانه در هر سه دوره زمانی برابر با 6/123 درصد می باشد. با توجه به ضریب خمیدگی لئوپولد، انحنای رودخانه در هردو بازه محاسبه شد و میانگین 42/1 برای رودخانه در حالت کلی بدست آمد که نشان می دهد رودخانه از الگوی مئاندری تبعیت می کند. شاخص گرادیان شیب جهت نمایش شکستگی های توپوگرافیکی در این محدوده اعمال شد که با توجه به وجود گسل-های متعدد و اعداد بدست آمده از نیمرخ طولی و محاسبه به وسیله فرمول گرادیان شیب، بر فعال بودن تکتونیکی منطقه صحه گذاشته شد.

ارزیابی توانمندی های اکوتوریسم شهرستان مرند
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تبریز - دانشکده جغرافیا 1394
  فیروزه دباغ ناصری   معصومه رجبی

امروزه صنعت توریسم فراتر از یک صنعت، به مثابه یک پدیده پویای جهانی و اجتماعی تاثیرات زیادی بر وضعیت اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جوامع داشته و به عنوان یکی از فاکتورهای مهم توسعه اقتصادی و ایجاد اشتغال در کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه به شمار می رود. شهرستان مرند با دارا بودن قابلیت های فراوان و چشم اندازهای جغرافیایی متنوع، دارای توان های بالقوه و بالفعل مناسبی برای جذب اکوتوریست می باشدروش های مطالعاتی مورد استفاده در این پژوهش مدل پتانسیل اکوتوریسمی(ep) و مدل swot است .علت استفاده از دو مدل فوق در پژوهش حاضر به این خاطر است تا از طریق مدلep جاذبه های شاخص منطقه شناسایی گردند و سپس با استفاده از ماتریس تحلیلی swot مهمترین نقاط قوت، ضعف، فرصت ها و تهدیدهای موجود دراین شهرستان، جهت توسعه اکوتوریسم مشخص شوند. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که دره پیام و دره کوه کمر بیشترین پتانسیل اکوتوریسم را دارا می باشند. از طرف دیگر عدم وجود تبلیغات و اطلاع رسانی در مورد جاذبه های اکوتوریسمی موجود، به عنوان مهم ترین نقطه ضعف داخلی؛ بی توجهی به قوانین محیط زیست، و آلوده کردن آب چشمه ها با ایجاد صنایع و انواع شوینده ها، به عنوان مهم ترین تهدیدهای خارجی جهت توسعه اکوتوریسم در شهرستان مرند می باشند.

کاربرد تصاویر ماهواره ای و تکنیک های پردازش تصویر در استخراج و پایش کاربری های اراضی جنگلهای ایلام
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تبریز - دانشکده جغرافیا 1394
  سمیه هاشمیان   معصومه رجبی

چکیده: استفاده از فناوری سنجش ازدور و به کارگیری داده های ماهواره ای در تهیه نقشه ی پوشش اراضی، موجب کاهش هزینه ها، صرفه جویی در وقت، افزایش دقت و سرعت می شود. پردازش رقومی تصاویر ماهواره ای و طبقه بندی آن ها، یعنی نمونه برداری از سطح محدودی از تصویر تعمیم آن به کل تصویر در مدت کوتاه، کمک شایانی به صرفه جویی در زمان هزینه های پروژه خواهد کرد. در این تحقیق با استفاده از تصاویر ماهواره ای لندست سالهای ????، ????، ????، ???? و استفاده از تکنیک های مختلف پردازش تصویر نظیر طبقه بندی و شناسایی تغییرات و همچنین شاخص های پوشش گیاهی و آنالیز مولفه اصلی و نیز طبقه بندی نظارت نشده iso data و طبقه بندی نظارت شده حداکثر احتمال برای شناسایی تغییرات سطح کاربری های جنگل های ایلام استفاده شده است. برای هر یک از تصاویر طبقه بندی نظارت شده به روش حداکثر احتمال انجام شد و کاربری ارضی در 5 کلاس آب، جنگل، مرتع، مناطق فاقد پوشش گیاهی و اراضی کشاورزی مورد مقایسه قرار گرفتند و نهایتا تصویر مربوط به سال 2014،نسبت به سایر تصاویر با دقت کلی 82/93% و ضریب کاپای 9/0 دارای بیشترین دقت طبقه بندی بود.

بررسی تغییرات ناشی ازفعالیت های تکتونیکی در مخروطه افکنه ها با استفاده ازشاخص ها وشواهد ژئومورفولوژی (مطالعه ی موردی :حوضه سیلاخور)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تبریز - دانشکده جغرافیا 1394
  اعظم سپهوند   شهرام روستایی

دراین‏تحقیق‏تاثیرتکتونیک‏برمخروط‏افکنه‏های‏‏حوضه‏ی‏سیلاخوررابااستفاده‏ازمدل‎رقومی ارتفاع(dem)،وسیستم وسیستم‏اطلاعات‏جغرافیایی(gis)،به‏ارزیابی‎پتانسیل‎نوزمین ساخت‎آن بااستفاده‏ازشاخص‏های‏ژئومورفیکی دروند تاثیرتکتونیک‏برمخروط‏افکنه‏های‏حوضه‏موردنظرو‏‏‏ویژگی‏ها‏ی‏ژئومورفولوژیکی‏رودخانه‏آن‏پرداختیم و بااستفاده از استفاده‏ازمدل‏رقومی‏ارتفاع(dem)درمحیط‏نرمافزارarcgis10شیب،توپوگرافی،وشبکه زهکشی تهیه شدبرای ‏تهیه‏نقشه‎گسل هاازنقشه‏ها ی100000/1سازمان‎زمین‎شناسی‎استفاده‏کردیم‏ودرآخرشاخص های تکتونیکی رامورد بررسی ‎‏قراردادیم‏باتوجه‎به اینکه سیستم های رودخانه ای به شدت به تغییرات زمینساخت حساس هستندودر ‎واکنش‏به‎حرکات‎زمین ساختی‎دچارتغییراتی‎درویژگی های‏ژئومورفولوژیکی بسترو تغییرات بسترخودمی‏شونداین ‏امرمی‏تواندیکی‏ازعوامل‏موثردرتغییرشیب‏حوضه‏وسیستم‏زهکشی وبه‎تبع تاثیرآن برمخروط افکنه هاشود دراین ‏مطالعه‏وبررسی‏ویژگی های‏هیدرولوژیکی ،گسل ها ،لیتولوژی و بالاخره شاخص‏های ژئومورفولوژیکی به مانندشا- خص شیب طولی رودخانه(sl)ابزاری برای مطالعه‏ی تکتونیک ژئومورفولوژی،شاخص عدم تقارن آبراهه(af) ارزیابی‏سریع حوضه زهکشی‏ازنظرمیزان‏کج شدگی تکتونیکی، شاخص نسبت عرض کف بستر دره به ارتفاع آن (vf) نشان دهنده ی نوع کف دره از نظرvیاu شکل بودن و در نتیجه تاثیر فعالیت تکتونیکی در شکل گیری دره های vشکل است، شاخص شکل‏حوضه(sb)که‏نشان دهنده‏ی مدور یا کشیده بودن حوضه، وتاثیر فعالیت تکتونیکی است و شاخص هایaf وسعت مخروط افکنه (sf) که‏رابطه بین وسعت مخروط افکنه ووسعت حوضه ‏ ‏وشیب‏مخروط‏افکنه‏رابیان‏کرده‏وتاثیرتکتونیک‏(شیب‏ووسعت‏آنها) رابیان‏می‏کند بابررسی‏این پارامترهاوارزیابی ‏ ‏ ‏آنهابا استفادهازشاخص(iat)مشخص‏شدکه تکتونیک‏برمخروط‏افکنه‏های‏حوضه‏ی‏سیلاخورتاثیرزیادی نداشته ‏ ‏وحوضه سیلاخور براساس شاخص‏کلاس atدررده (3 ) درشرایطی متوسط قراردارد.

شناسایی مزارع آفت زده نیشکر با استفاده از تصاویر هایپریون ( مطالعه موردی: مزارع نیشکر هفت تپه شهرستان اهواز )
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تبریز - دانشکده جغرافیا 1394
  مرتضی پرهیزکار   معصومه رجبی

استان خوزستان از دیرباز مهد کشت نیشکر ایران بوده و نام فعلی آن نیز که به معنی شکرستان می باشد، برگرفته از سوابق دیرینه کشت این گیاه است. از جمله دلایلی که باعث استقرار این گیاه در منطقه شده، وجود خاک های حاصلخیز، آب فراوان، درجه حرارت مناسب و نور کافی می باشد. نیشکر با نام علمی (saccharum officinarum ) گیاهی است چند ساله از قبیله آندروپوگونیا (andropoganeae) و تیره گرامینه که برای استحصال قند از ساقه آن به طور سالیانه مورد برداشت قرار می گیرد و مشتقات دیگری مانند ملاس، باگاس، اتیل الکل، فیبر و ... از آن به دست می آید. نیشکر در شرایط مساعد می تواند تا 20 سال به حیات خود ادامه دهد. نیشکر محصول مناطق حاره و نیمه حاره ای می باشد. تولید نیشکر در آن نواحی که میانگین حرارت ماهیانه طی حداقل 8 ماه از سال حدود 20 درجه سانتی گراد یا بیشتر باشد امکان پذیر است، مشروط بر آن که در هیچ ماهی از سال یخبندان وجود نداشته باشد. برای آشکار ساختن تغییرات حاصل از بیماری در منطقه مورد مطالعه، از تصاویر ماهوارهای مربوط به تاریخ های مختلف استفاده شد. نقشه های مزارع آفت زده در محیط نرم افزارهای arcgis ، envi ، آماده شده و در نهایت برای کشف تغییرات از نرم افزارهای envi استفاده شد، سپس با استفاده از این نقشه ها، مناطق و مزارع آلوده شناسایی و با واقعیت زمینی صحت سنجی شد.

کاربرد سنجش از دور در شناسایی لکه های نفتی (مطالعه موردی : بررسی تطبیقی لکه های نفتی خلیج فارس با خلیج مکزیک)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تبریز - دانشکده جغرافیا 1394
  دنیا آژند   معصومه رجبی

امروزه آلودگی های نفتی دریاها و اقیانوس ها از بزرگ ترین چالش های زیست محیطی در سطح جهان به شمار می روند. رها شدن نفت به اقیانوس ها از تانکر ها وکشتی ها وخطوط انتقال نفت اهمیت اکولوژیکی و هم چنین تاثیر اجتماعی، اقتصادی روی محیط های ساحلی دارد. فعالیت های بندری از راه های مختلف از جمله تخلیه مواد زائد نفتی کشتی ها، نشت نفت در زمان بارگیری و تخلیه نفت می توانند موجب وقوع لکه نفتی در محیط دریا شوند. آشکارسازی سریع نشت های عمدی و تصادفی نفت می تواند خطرات جدی بر روی ساکنین ساحلی را کاهش دهد و به شناسایی آلوده کننده ها کمک کند. با توجه به این که کشور ما ایران هم از شمال و هم از جنوب توسط دریا احاطه شده است؛ دریا یکی از ارزشمندترین منابع بوده و بستر با ارزشی برای ذخایر نفتی و محل استخراج نفت و تردد کشتی های حامل می باشد. بنابراین حفاظت دریا از انواع آلودگی ها بویژه نفت امری حیاتی است سواحل خلیج فارس و همچنین خلیج مکزیک مهم ترین بنادر را دارا می باشند و از حجم بالای فعالیت کشتی رانی برخوردار است. با توجه به گستردگی زیاد دریا و الزام کشف زود هنگام آلودگی جهت جلوگیری از خسارات زیاد زیست محیطی بایستی از روش های ماهواره ای کمک بگیریم. در این پژوهش با استفاده از سنجش از دور و پردازش تصاویر ماهواره ای به روش آنالیز مولفه های اصلی، حداقل سهم نویز، استفاده از نسبت گیری باندی، برآورد دمای سطح، تاثیر دادن شاخص شکوفایی جلبک های سطحی به منظور رفع ابهام و افزایش تمایز بین نفت و سایر پدیده ها و عوارض سطح آب، لکه نفتی موجود در خلیج فارس که ناشی از تخلیه نفت از نفتکش هندی در تاریخ سوم مرداد سال 92 در 42 کیلومتری شرق جزیره لاوان است و همچنین آلودگی نفتی مربوط به تاریخ 20 آوریل 2010 میلادی خلیج مکزیک آشکارسازی شد و در نهایت جهت طبقه بندی لکه های نفتی احتمالی شناور بر سطح آب، از طبقه بندی به روش شیءگرا استفاده شد. مبنای در این پژوهش، تحقیقات قبلی انجام شده بر روی خلیج مکزیک به منظور شناسایی لکه نفت می باشد. نتایج نشان داد که روش آنالیز مولفه های اصلی در آب های کم عمق خلیج فارس بهتر عمل می کند و نیز محل تمرکز نفت را به خوبی در تصاویر هر دو منطقه نشان می دهد. روش حداقل سهم نویز به دلیل کاهش نویز باندی علاوه بر آشکار سازی لکه نفت ضخامت های مختلف نفت را نیز تا حدودی شناسایی می کند اما این روش در شب تمایزی بین لکه نفتی و رسوبات ساحلی نشان نمی دهد. روش نسب گیری باندی در هر دو محدوده مورد مطالعه لکه نفتی را نشان دادام می توان گفت بیشترین دقت را در آب های کم عمق(خلیج فارس) نشان می دهد. شاخص شکوفایی جلبک های سطحی به خوبی مناطق دارای کلروفیل و جلبک را نشان می دهد و سطح تمایز بین لکه نفتی، آب و پوشش های گیاهی سطح آب را جهت شناسایی بهتر نمایش می دهد. نتیج نشان داد با برآورد دما می توان اذعان کرد که در قسمت ضخیم لکه نفتی به علت جذب بالای نور خورشید دمای لکه نفتی بالاتر از آب و در حواشی لکه و قسمت های سبک و سطحی آن به دلیل انعکاس بالاتر نسبت به آب، دمای نفت پایین از دمای آب می باشد و این شرایط در شب برای آب های کم عمق تا عمیق متفاوت است به طوری که دمای پایین در آب های کم عمق نشان از ضخیم بودن لکه دارد اما در آب های عمیق(خلیج مکزیک) تفاوت دمایی در شب و روز بر روی آب و همچنین لکه نفتی قابل اغماض است. در روش تغییرات بازتاب طیفی نتایج نشان داد که در خلیج فارس لکه در تصاویر شب و روز 210 و 211 لکه نفتی قابل طبقه بندی از نظر ضخامت است.در تصویر روز 212 به دلیل پراکندگی زیاد لکه نفتی نمی توان آن را در طبقه ای جدا از آب قرار داد و همچنین برای تصاویر روز و شب 115 خلیج مکزیک در طبقات نامشخص از نظر ضخامت قرار گرفتند. در نهایت با استفاده از روش طبقه بندی شیءگرا مناطق دارای آلودگی نفتی در سطح دریا استخراج گردید.

بررسی مخاطرات ژئومورفولوژیکی و توانهای محیطی مخروط افکنه های شمال شرق دریاچه ارومیه (از سیس تا کوزه کنان)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تبریز - دانشکده علوم انسانی و اجتماعی 1386
  کامیلا آقاجانی اولویی   معصومه رجبی

چکیده ندارد.

بررسی تطبیقی تحول ژئومورفولوژی آهک های کارستیک (در منطقه کرمانشاه)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تبریز - دانشکده علوم انسانی و اجتماعی 1387
  سمیه کریمی   شهرام روستایی

چکیده ندارد.

پژوهشی در ژئومورفولوژی دشت مرودشت
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تبریز - دانشکده علوم انسانی و اجتماعی 1388
  علی راستی   معصومه رجبی

چکیده ندارد.