مرتضی اکبری

استاد‌یار گروه مدیریت مناطق خشک و بیابانی، دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست، دانشگاه فردوسی مشهد

[ 1 ] - ارزیابی شدت و ریسک بیابان‌زایی و ارائه برنامه‌های مدیریتی (منطقه مورد مطالعه: دشت قاسم آباد بجستان، استان خراسان رضوی)

بیابان‌زایی، خطر و تهدیدی جدّی برای محیط طبیعی است و ارزیابی ریسک به عنوان ابزاری کاربردی، امکان برنامه‌ریزی و مدیریت، در دوره‌های زمانی مختلف را برای مقابله و کاهش خطر آن فراهم می­کند. این پژوهش با هدف ارزیابی شدت خطر و ریسک بیابان‌زایی و ارائه برنامه‌های مدیریتی در منطقه بیابانی دشت قاسم‌آباد بجستان استان خراسان رضوی انجام شد. شدت بیابان‌زایی، با استفاده از مدل ایرانی <s...

[ 2 ] - شبیه‌سازی رواناب حاصل از ذوب برف با استفاده از نرم افزار آب‌شناسی SRM (مطالعه ی موردی: حوضه‌ی آبخیز سدکارده)

در این تحقیق، بده‌ی روزانه‌ی جریان ناشی از ذوب برف در حوضه‌ی آبخیز سد کارده، به عنوان یکی از منابع مهم تامین‌کننده‌ی آب در شهرستان مشهد، شبیه‌سازی گردید. اطلاعات آب‌سنجی و آمار بده روزانه از ایستگاه آبسنجی سد کارده  برای یک دوره‌ی  17 ساله استخراج شد. فراسنج‌های هواشناسی بارندگی و دما نیز از اطلاعات نزدیکترین ایستگاه‌های موجود در حوضه شامل گلمکان، مشهد و قوچان به دست آمدند. متغیرهای گیتاشناسی م...

[ 3 ] - Design and Development of Early Warning System for Desertification and Land Degradation

Early warning systems are key components of strategies to reduce risk. This research, by adopting a systematic approach in the management of the risk of desertification and by including previously developed models and systems, offers an integrated efficient structure in terms of early warning for the risk of desertification as a pilot system for semi-arid areas of west Golestan Province in IRAN...

[ 4 ] - Desertification risk assessment and management program

Risk assessment provides the possibility of planning and management to prevent and reduce the risk of desertification. The present study is aimed to assess the hazard and risk of desertification and to develop management programs in the semi-arid western regions of Golestan Province in Iran. Desertification rate was obtained using the Iranian model of desertification potential assessment. Since...

[ 6 ] - ارزیابی ریسک فرسایش خاک براساس مدل کورین (مطالعۀ موردی: منطقۀ نیمه‌بیابانی غرب استان گلستان)

Soil erosion is considered as one of the most significant indices of land degradation, which once evaluated, a wide gamut of changes in the environment could be evaluated. The aim of this study was to evaluate the risk of soil erosion by the application of the CORINE model, as a suitable means of soil erosion assessment, in the semi-arid western areas of Golestan province. In this study, soil, ...

[ 7 ] - پایش تغییرات زمانی- مکانی شاخص‌های مؤثر بیابان‌زایی مناطق خشک جنوب خراسان رضوی

بیابان‌زایی یکی از پیچیده‌ترین تهدیدهای محیط‌زیست با اثرات منفی اقتصادی- اجتماعی است که باگذشت زمان نقش فزاینده‌ای درشدت تخریب زمین دارد. هدف از این تحقیق پایش تغییرات مکانی و زمانی عوامل مؤثر در بیابان‌زایی مناطق جنوبی استان خراسان رضوی است. داده‌های اولیه شامل پارامترهای اقلیمی، پوشش‌گیاهی، زمین‌شناسی، خاک‌شناسی، آب‌های زیرزمینی و سطحی، کشاورزی و اطلاعات اقتصادی-اجتماعی پس از جمع‌آوری، به محی...

[ 8 ] - تعیین مکان مناسب جهت جمعآوری رواناب باران در یک حوضه؛مطالعه موردی: حوضه آبخیز دوآبی کلات

کشور ایران از جمله مناطق خشک جهان محسوب می‌شود، به طوری که به جز حاشیه دریای خزر، دامنه و ارتفاعات البرز و زاگرس اغلب دارای آب و هوای خشک با نزولات آسمانی قلیل می‌باشد. روش جمع‌آوری آب باران برای مصارف مختلف از دیرباز در این سرزمین رایج بوده است. این تحقیق که در حوضه آبخیز دوآبی کلات، انجام شده به بررسی روشی جهت تعیین مکان مناسب برای جمع‌آوری آب باران می‌پردازد. در ابتدا منطقه مورد مطالعه در مح...

[ 9 ] - برآورد تبخیر و تعرق واقعی با استفاده از تصاویر سنجنده استر و مدل متریک

در این تحقیق کارایی یک روش نسبتاً جدید به نام متریک[1] در برآورد تبخیر و تعرق واقعی بر روی سه محدوده کشاورزی واقع در مجاورت ایستگاه­های سینوپتیک مشهد، گلمکان و قوچان مورد بررسی قرار گرفته است. برای انجام این کار از تصاویر سنجنده استر[2] استفاده شد. به دست آوردن تبخیر و تعرق در وضوح بالا  )قدرت تفکیک مکانی بالا) با کالیبراسیون داخلی[3]، یک مدل پردازش تصویر ماهواره ای برای محاسبه تبخیر و تعرق واقع...

[ 10 ] - ارائه برنامه های راهبردی جهت مدیریت بحران بیابان‌زایی با استفاده از علم آینده پژوهی

زمینه و هدف:  به منظور اولویت بندی برنامه های مدیریتی بیابان زایی بر مبنای آینده پژوهی سناریو جهت مدیریت بحران بیابان‌زایی در استان خراسان رضوی، پیاده­ سازی پژوهش و جمع­آوری اطلاعات از طریق پرسشنامه­های هدفمند و نگاه تشکیل گروه­های کارشناسی استفاده شد. روش : در این راستا بر اساس معیارهای پژوهش (تعیین عدم‌قطعیّت‌ها) در چارچوب یک پرسش­نامه بسته و هدفمند با استفاده از روش دلفی میان کارشناسان شناسای...

[ 11 ] - ارزیابی شدت بیابان‌زایی مبتنی بر تغییرات زمانی-مکانی آب زیرزمینی حاصل از توسعۀ اراضی کشاورزی در دشت درگز خراسان رضوی

Introduction: A lot of part of Iran is covered by dry and semi-arid climate. In these regions, due to the lack of rainfall, agriculture is heavily dependent on groundwater resources. The continuing drought in recent decades and the excessive withdrawal of groundwater aquifers for agricultural development, has led to more land degradation and desertification. Understanding the quality and quanti...

[ 12 ] - اهداف، انگیزه‌ها و موانع توسعه‌‌ کشاورزی ارگانیک در شهرستان روانسر

هدف این پژوهش تحلیل اهداف و انگیزه‌ها­ی کشاورزان ارگانیک­کار و موانع توسعه‌ کشت ارگانیک در شهرستان روانسر بود، که به‌صورت پیمایشی به واکاوی دیدگاه گروه‌ هدف پرداخته است. جامعه‌ آماری تحقیق شامل کشاورزان ارگانیک‌کار غلات شهرستان روانسر هستند که تعداد 51 کشاورز ارگانیک‌کار به روش نمونه‌گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. تحلیل داده­ها با استفاده از نرم‌افزار SPSS انجام شد. یافته‌ها حاکی از آن است که کش...

[ 13 ] - ارزیابی کمّی شاخص‌های شدّت بیابان‌زایی در اراضی کشاورزی دشت درگز، استان خراسان رضوی

پژوهش حاضر با هدف ارزیابی تاثیر توسعه کشاورزی بر شدت بیابان­زایی در دشت درگز واقع در شمال استان خراسان رضوی انجام شد. مقدار کمی خطر بیابان‌زایی حاصل از توسعه کشاورزی از پایش زمانی-مکانی معیارهای مهمّی که به طور عمده به­دلیل فعالیّت‌های انسانی است مانند؛ معیار آب زیرزمینی، آبیاری و زهکشی، کشاورزی، خاک، توسعه صنعتی - شهری و همچنین معیار اجتماعی-اقتصادی طی دورة زمانی 20 ساله (1395- 1375) با بهره­گیر...

[ 14 ] - مقایسه کارایی دو مدل IMDPA و ESAs جهت مدیریت ریسک خطر بیابان‌زایی منطقه عمرانی گناباد در جنوب غربی استان خراسان رضوی

هدف از این تحقیق، مقایسه کارایی دو مدل IMDPA و ESAs در ارزیابی شدت بیابان‌زایی منطقه عمرانی گناباد در جنوب غربی استان خراسان رضوی و مدیریت مبتنی بر ارزیابی ریسک خطر بیابان‌زایی، بر اساس مدل برتر است. پس از جمع‌‌آوری و تحلیل داده‌های اولیه، معیارها و شاخص‌های دو مدل IMDPA  و ESAs  متناسب با شرایط منطقه‌ای و بر اساس واحدهای ژئومورفولوژی، امتیازدهی و شدت بیابان‌زایی محاسبه شد. سپس ارزیابی ریسک خطر...

[ 15 ] - Assessing Economic, Social, and Environmental Impacts of Wind Energy in Iran with Focus on Development of Wind Power Plants

As a key economic element, energy plays an important role in the development of societies. Economic growth and its urgent need for energy highlight the need for optimal energy use. Wind energy is an energy source that has become an increasingly common source of electricity. In this study, socio-economic impacts of the cost of electricity generated by wind power plants were assessed with Iran as...

[ 16 ] - Evaluation of temporal-spatial changes of groundwater resources in Kashmar plain based on time series analysis of precipitation and drought data

Groundwater is one of the most important resources of water in the world. Studies show that low rainfall, persistent droughts, and over-exploitation have caused economic and environmental damage. Therefore, this study was conducted to evaluate the effects of rainfall and drought on the groundwater of Kashmar plain as one of the most important fertile plains of Khorasan Razavi in eastern Iran,...