ابوالحسن فقیهی

استاد مدیریت دولتی دانشگاه علامه طباطبایی

[ 1 ] - آسیب شناسی فرهنگ سازمانی در بخش دولتی ایران

فرهنگ سازمانی یکی از عوامل تأثیرگذار بر کارآمدی نظام های اداری است. از اینرو  وجود فرهنگ سازمانی که بستر طراحی برنامه‌ها و اجرای تحول در سازمانهای اداری را فراهم کند، بر اثربخشی نظام اداری می افزاید. هدف این پژوهش شناسایی آسیب‌های فرهنگ سازمانی در بخش دولتی ایران است. پژوهش حاضر تلاش دارد با مطالعه وضعیت فرهنگ سازمانی در سازمان‌های بخش دولتی چالش‌های موجود را شناسایی کرده و راهکارهایی برای برون...

[ 2 ] - عوامل درون و برون‌سازمانی تأثیرگذار بر بدبینی سازمانی: مطالعه‌ای در بین اعضای هیأت علمی دانشگاه‌ها

یکی از مفاهیم سازمانی که اخیراً موردتوجه بسیاری از محققان قرار گرفته، پدیده بدبینی یا بدگمانی است. هدف این تحقیق، شناسایی عوامل درون و برون‌سازمانی مؤثر بر بدبینی سازمانی و پیامدهای آن می‌باشد. الگوی مفهومی پژوهش از مرور گسترده ادبیات شکل گرفت که در آن عوامل تأثیرگذار بر بدبینی سازمانی و پیامدهای آن استخراج و پس‌ازآن سطح بدبینی و تأثیر پیامدهای این پدیده مورد سنجش قرار گرفت. جامعه آماری تحقیق را...

[ 3 ] - تدوین مدل ترکیب رهبری و فرهنگ سازمانی برای سازمان‌های نوآور مورد مطالعه: سازمان‌های تحقیق و توسعه وزارت نفت

در دنیایی زندگی می‌کنیم که فضای کسب‌وکار هر روز پویاتر، پیچیده‌تر و غیرقابل پیش‌بینی‌تر شده است، در چنین شرایطی، ایجاد و توسعه مزیت‌های رقابتی پایدار، تابع نوآور بودن و بهبود مستمر در فن‌آوری‌های موجود است و سازمان‌های تحقیق و توسعه وابسته به شرکت‌ها، نقش مهمی در این زمینه ایفاء‌‌‌ می‌کنند. درحالی‌که پژوهشگران معتقدند رهبری و فرهنگ‌سازمانی، مهم‌ترین عوامل مؤثر بر عملکرد‌ این سازمان‌ها هستند؛ ‌و...

[ 4 ] - طراحی و اجرای سازوکار های نهادینه سازی ارزش ها در شرکت های هلدینگ:مطالعه ای درگروه مپنا

چکیده: درسه دهه گذشته مطالعه در حوزه ارزش و اخلاق در سازمان های بزرگ جهانی اهمیت روزافزونی یافته و به یکی از حوزه های استراتژیک سازمانها تبدیل شده است. پیش از آن، ویژگی های مالی عامل مهمی در تعریف موفقیت یک سازمان محسوب می شد ولی در سالهای اخیر، اخلاق و ارزش ها، شاخص های مهمتری برای ماندگاری سازمان ها به شمار میروند.هدف این پژوهش طراحی ساز وکارهائی برای نهادینه سازی ارزش ها درگروه مپنا بود. برا...

[ 5 ] - الگویی برای تدوین و اجرای برنامه های اصلاح و بهبود نظام اداری در جمهوری اسلامی ایران

اصلاح و بهبود نظام اداری در کشورهای در حال توسعه که اغلب از یک بوروکراسی تقلیدی و نامناسب برخوردارند، مساله ای حایز اهمیت است. این مسئله در جمهوری اسلامی ایران که دولت ، اهرم اصلی توسعه و نیروی محرکه آن است، اهمیتی افزونتر می یابد. اکنون با گذشت بیش از یک قرن از ورود اندیشه ها و ابزارهای مدرن در حوزه ی اداره امور عمومی به کشورو تلاش های بسیار در جهت اصلاح و بهبود نظام اداری، به نظر می رسد این ب...

[ 6 ] - طراحی الگوی حکمرانی بیمارستان‌های دولتی ایران

حکمرانی بیمارستانی، بویژه در قلمرو بیمارستان‌های دولتی، موضوعی است که پژوهشگرها به عنوان یک حوزه ی پژوهشی متمایز تاکنون کمتر بدان پرداخته‌اند. هدف این پژوهش طراحی مدل حکمرانی بیمارستانهای دولتی ایران است. روش این مطالعه مشاهده مستقیم و مصاحبه‌های نیمه ساختاریافته و عمیق، با سی نفر از خبرگان عرصه سلامت کشور بود که با روش نمونه‌گیری گلوله برفی انتخاب شدند. تحلیل داده‌ها با روش تحلیل شبکه تم و ب...

[ 7 ] - تحقیق موردی در مطالعات سازمانی: پژوهشی در یک سازمان غیردولتی

چکیده مطالعه موردی هم به عنوان یک طرح، هم یک روش کیفی، هم رویه­ای خاص برای گردآوری داده­ها و هم یک استراتژی پژوهش معرفی شده است. اما هر مطالعه­ای که در سازمان خاصی انجام شده باشد و اطلاعات آن صرفا با روش پیمایش گرد­آوری شده باشد را نمی­توان مطالعه موردی نامید. پژوهشی که عنوان مطالعه موردی به خود می­گیرد، لازم است به لحاظ روش شناختی، روندهای مشخص­تری را دنبال کند. در این مقاله به منظور توصیف ت...

[ 8 ] - ارائۀ الگوی دستور کار خط‌مشی‌های اصلاح نظام اداری در ایران

این پژوهش با هدف ارائۀ الگوی دستور کار خط­مشی­های اصلاح نظام اداری در ایران و با استفاده از نظریۀ داده­بنیاد اجرا شده است. در این پژوهش 16 مصاحبه با خبرگان نظام اداری به عمل آمد. داده­ها توسط کدگذاری باز، محوری و انتخابی تحلیل شده و قضایای پژوهش ارائه شدند. نتایج نشان داد شرایط علّی اثرگذار بر دستور کار خط­مشی­های اصلاح نظام اداری شامل حوزه­های ساختاری و سازماندهی، بهره­وری، سرمایۀ انسانی، مدیری...

[ 9 ] - شکل گیری خط مشی در حوزه سلامت نظام اداری در ایران

آرمانهای دموکراسی و حکمرانی خوب نمی توانند بدون محیط امن و سالم میسر شوند. خط­مشی­گذاری در حوزه  سلامت نظام اداری منجر به ایجاد  بستر مناسبی در ایجاد محیط امن ارائه خدمات عمومی می­گردد. هدف  این تحقیق شناسایی عوامل موثر بر شکل­گیری خط­مشی عمومی در حوزه سلامت نظام اداری می­باشد. الگوی مفهومی پژوهش از مرور گسترده ادبیات تحقیق شکل گرفته است. پنل دلفی 21 عضو هیات علمی دکتری در رشته مدیریت دولتی بود...

[ 10 ] - موانع تحول نظام اداری ایران: مطالعه‏ای درفرهنگ سازمانی

فرهنگ اداری مطلوب یکی از الزامات اساسی برای اجرای برنامه‌های تحول اداری است. اغلب رویکردهای مدیریت دولتی در یک بستر فرهنگی خاصی مطرح شده­اند به طوری که مسیر اجرای برنامه‏های تغییر را هموار سازند. در حالی که اغلب مطالعات در برنامه‏های تحول اداری بر تغییرات ساختاری تمرکز دارند. این تحقیق بر فرهنگ اداری به عنوان بستر تحولات توجه دارد. هدف اصلی این تحقیق شناسایی موانع تحول اداری از منظر فرهنگ اداری...

[ 11 ] - شناسایی و رتبه بندی عوامل موثر بر بدبینی سازمانی و پیامدهای آن با روش تحلیل سلسله مراتبی(AHP) (مورد مطالعه: اعضای هیأت علمی دانشگاه)

زمینه: یکی از معضلاتی که امروزه سازمان ها را تهدید می کند و محققان از آن به عنوان یکی از چالش های مدیریت در قرن حاضر یاد کرده اند شیوع پدیده بدبینی در سازمان ها است. هدف: در این مقاله علل بروز بدبینی در بین اعضای هیأت علمی و پیامدهای آن شناسایی شده است. روش: پس از بررسی ادبیات تحقیق و مصاحبه با 15 نفر از خبرگان، مهمترین علل بروز بدبینی و پیامدهای آن با استفاده از تکنیک AHP شناسایی و رتبه بندی ش...

[ 12 ] - مطالعه‌ی ریشه‌های فساد اداری در سازمان‌های دولتی ایران

  فساد اداری از سال‌ها پیش به‌عنوان یکی از مهم‌ترین چالش‌های پیش روی کشور مطرح بوده و امروز به یکی از بحران‌های ملی تبدیل شده است که در صورت تداوم به سلب اعتماد مردم منجر می‌شود. هدف این پژوهش پاسخ به این سؤال است؛ «ریشه‌های فساد اداری در سازمان‌های دولتی ایران چیست؟». وجه تمایز پژوهش حاضر با سایر مطالعاتی که تاکنون در این زمینه انجام شده، توجه به متغیرهای زمینه‌ای و هستی‌شناسانه‌ی ایجاد فساد ...

[ 13 ] - رفتارهای مطلوب مدیران و رهبران در پیاده سازی مدیریت عملکرد کارکنان در سازمان‌های دولتی

پژوهش حاضر با هدف شناسایی و تحلیل رفتار مطلوب مدیران و رهبران در پیاده‌سازی موفق سیستم مدیریت عملکرد در سازمان‌های دولتی انجام‌گرفته است. این پژوهش با استفاده از روش کیفی و ازطریق تحلیل تم مصاحبه‌های 16 نفر از مدیران و کارکنان ستاد وزارت نیرو انجام گرفت که به روش نمونه‌گیری گلوله‌برفی انتخاب ‌شده بودند. در نتیجه تحلیل‌های این پژوهش، چارچوب رفتارهای مطلوب مدیران در پیاده‌سازی موفق سیستم مدیریت ع...

[ 14 ] - ارایه مدل مدیریت دانش در شرکت ملی نفت ایران

این مقاله فاقد چکیده می​باشد.

[ 15 ] - تبیین محورهای توسعه مدیران منابع انسانی نظام بانکی مبتنی‌بر شایستگی: کاربرد تحلیل تم

علی‌رغم توجه به مقوله شایستگی مدیران در حوزه‌های مختلف، رویکرد تعیین شایستگی‌های اختصاصی مرتبط با حوزه سازمانی و فضای کسب و کار، چندان مورد توجه قرار نگرفته و این مهم در سیستم بانکی نیز بسیار مغفول مانده است. این تحقیق درصدد است چارچوب مناسبی جهت تبیین شایستگی‌های مدیران منابع انسانی در صنعت بانکداری ارائه دهد. از این‌رو، نخست؛ پیشینه موضوع، در حوزه شایستگی‌های منابع انسانی به صورت گسترده مورد ...

[ 16 ] - درک نقش ارزش‎های فردی و اجتماعی‎ مدیران در اجرای خط‎مشی‎های مصوب در سازمان‎های دولتی ایران

هدف: یکی از مباحث مهم مدیریت دولتی، چگونگی اجرای خط‎مشی‎ها و تصمیم‌های سیاست‎گذاران، توسط مدیران و کارکنان دولتی است، مسئله‌ای که توجه بسیاری از پژوهشگران عرصه اداره امور ‎عمومی را به خود جلب کرده است. هدف این پژوهش‎، شناخت ارزش‎های‎ اجتماعی و فردی مدیران دولتی است که بر اجرای خط‎مشی‎های مصوب سیاست‎گذاران تأثیرگذار است. روش: در این پژوهش با  20 تن از مدیران میانی که به‌صورت هدفمند انتخاب شده بو...

[ 17 ] - درک ارزش ها در خدمات عمومی: ارزش های مدیران در سازمان های دولتی

پژوهش­حاضر، با هدف ارائه ­الگوی سنجش ارزش­های ­مدیران ­دولتی در دستگاه­های ­اجرائی استان مازندران انجام ‌شده است. روش ­پژوهش ازلحاظ هدف، کاربردی- توسعه­ای است. در این پژوهش کارکنان دستگاه­های ­اجرائی ­استان به‌عنوان جامعه­ آماری انتخاب و براساس فرمول­کوکران، 248 نفر نمونه تعیین ‌شده‌اند. پژوهش در دو مرحله به­اجرا درآمده است؛ در گام اول شناسایی ابعاد و مؤلفه­های مدل ازطریق بررسی ادبیات نظری و مص...

[ 18 ] - نارسایی‌های نظام جبران خدمت کارکنان در بخش دولتی ایران

مقاله حاضر با بهره‌گیری از رهیافت نهادی به تحلیل نارسایی‌های نظام جبران خدمت در بخش دولتی ایران می‌پردازد و این پرسش مطرح می‌شود که نارسایی‌های جبران خدمت در بخش دولتی ایران کدامند؟. برای پاسخ به این پرسش،این مقاله، نقطه عزیمت را مطالعات اکتشافی و مبانی نظری، تحلیل داده‌های آرشیوی، نهادهای رسمی و قوانین و مقررات حاکم بر این حوزه و مقایسه تجارب بین‌المللی قرار داده است. این تحقیق مق...

[ 19 ] - ارائه مدل نظام جذب، تأمین و تعدیل منابع انسانی کارآفرین محور در سازمان های دولتی ایران

طبق تحقیقات انجام شده استفاده از رفتارهای کارآفرینانه در سازمان های دولتی ایران چندان موفق نبوده و بهبود این شرایط نیازمند شکل دهی مجدد سیاست های توسعه مدیریت منابع انسانی در کشور است بر همین مبنا در این مقاله به دنبال ارائه مدل مناسب در حوزه نظام جذب، تأمین و تعدیل منابع انسانی بر اساس مدل میرسپاسی به عنوان یکی از زیر نظام‌های چهارگانۀ نظام مدیریت منابع انسانی هستیم که بتواند کارآفرینی را در س...

[ 20 ] - طراحی الگوی حکمرانی شرکت ملی مناطق نفتخیز جنوب: مطالعه ای در ابعاد پایداری شرکتی

نوآوری در سازوکار حکمرانی، ابزاری مهم در جهت­دهی به تصمیمات هیات مدیره شرکت­ها برای ایجاد رابطه متوازن در ابعاد اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی و راه رسیدن به اهداف پایداری شرکتی محسوب می­شود. هدف این مقاله، طراحی الگوی حکمرانی بومی برای شرکت ملی مناطق نفت­خیز جنوب، متناسب با ماهیت فعالیت­ها و شرایط محیطی آن می­باشد. از این رو مولفه­ ها و شاخص­های سازمان جهانی گزارش­ دهی به عنوان راهنمای اولیه در...

[ 21 ] - انتخاب رویکرد مناسب خط مشی گذاری عمومی در محیط های مختلف: مطالعه فراترکیب

دانش خط مشی گذاری عمومی در حال حاضر با انبوه رویکردهای جدید شامل رویکردهای انطباقی، شبکه خط مشی، اشاعه نوآوری بسته و اشاعه نوآوری باز مواجه شده است. در چنین شرایطی توانایی انتخاب رویکرد مناسب برای خط مشی گذاری از بین مجموعه ای از رویکردهای متنوع، بسیار حائز اهمیت می باشد. هدف از این پژوهش، ارائه چارچوبی اقتضائی به منظور انتخاب رویکرد خط مشی گذاری مناسب از بین رویکردهای مرحله ای، انطباقی، شبکه ا...

[ 22 ] - Identifying the factors affecting the governance of the National Iranian Oil Company with a corporate sustainability approach

The purpose of this study was to identify the modt important factors affecting corporate governance with a corporate sustainability approach, according to the nature of operational activities of the National Iranian Oil Company. Initially, by conducting theoretical studies including articles, G4 Global Reports Guide, and governance patterns of the worldchr('39')s major oil companies, the factor...