علی عشقی چهاربرج

دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران

[ 1 ] - سنجش عوامل مؤثر بر رشد شهری با تاکید بر تغییرات کاربری اراضی با استفاده از مدل رگرسیون لجستیک (مطالعه موردی: شهر تبریز)

گسترش افقی و بی‌برنامه شهرها متأثر از رشد جمعیت و مهاجرت، منجر به، کمبود زمین، تغییر اراضی مجاور به ساخت‌وسازهای شهری و ایجاد زاغه­هایی در مکان‌های نامساعد طبیعی گشته است. شهر تبریز طی دهه­های اخیر رشد و گسترش کالبدی سریعیرا تجربه نموده است. رشد بی­رویه شهری باعث تخریب اراضی باغی مرغوب اطراف شهرها، ایجاد زاغه­هایی در نواحی پرشیب و بر روی گسل تبریز، ترافیک و انواع آلودگی­ها شده است. برای مدیریت ...

[ 2 ] - تحلیل فضایی نابرابری های توسعه دهستان های منطقه مغان (موردمطالعه: شهرستان های پارس آباد،گرمی و بیله سوار)

شناخت امکانات و در پی آن تعیین سطوح برخورداری جامعه روستایی، نخستین گام در فرآیند برنامه­ریزی و توسعه برای این جامعه به­شمار می­رود. از آن­جا که توسعه مفهومی چندبعدی است بررسی سطوح و ابعاد مختلف توسعه و آگاهی از میزان برخورداری نواحی مختلف می­تواند گامی مؤثر در برنامه­ریزی باشد. این امر نه­تنها از بعد روستایی ، بلکه از جنبه منطقه‌ای دارای اهمیت است. روش پژوهش حاضر توصیفی- تحلیلی می­باشد. در این...

[ 3 ] - مکانیابی بهینه‌ی توسعه فیزیکی شهر مراغه با تاکید بر پایداری شهری

گسترش افقی و بی‌برنامه شهرها با افزایش جمعیت و رشد روزافزون شهرنشینی منجر به، کمبود زمین، تغییر اراضی مجاور به ساخت‌وسازهای شهری و ایجاد زاغه‌هایی در نواحی پرشیب شده است. استفاده غیراصولی و بدون برنامه از زمین و تغییر کاربری‌ها بدون توجه به ظرفیت‌های محیطی موجب از بین رفتن تعادل و توازن محیط‌زیست شهرها گردیده است و توسعه پایدار شهری را دچار چالش نموده است. پژوهش حاضر جهت مدیریت و برنامه‌ریزی رش...

[ 4 ] - لزوم برنامه‌ریزی توسعه درونی با تأکید بر پایداری شهری (نمونه مورد مطالعه: شهر مراغه)

سیاست توسعه درون‌زای شهری، از سیاست‌های سه‌گانه توسعه شهری است که می‌تواند پاسخگوی بسیاری از نیازهای مردم، ازجمله اسکان سرریز جمعیت شهری و ارتقای سرانه‌های خدمات شهری باشد و مادامی‌که در شهر ظرفیت لازم وجود دارد، استفاده از سایر سیاست‌های توسعه شهری، تحمیل هزینه‌های اضافه بر محیط است. شهر مراغه باوجود ظرفیت‌های توسعه درونی، بدون توجه به موانع فیزیکی به رشد پراکنده‌وار خود ادامه می‌دهد که موجب ا...

[ 5 ] - تحلیل شاخص‌های رشد هوشمند شهری در مناطق شهر ارومیه

هدف پژوهش حاضر بررسی شاخص‌های رشد هوشمند شهری در مناطق شهرداری شهر ارومیه با تأکید به سه بعد اجتماعی- اقتصادی، کالبدی (زیرساختی) و زیست‌محیطی–دسترسی می‌باشد. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی از نوع کاربرد است. در این راستا از فرآیند تحلیل شبکه­ای (ANP) جهت وزندهی شاخص­ها و برای سطح‌بندی مناطق از مدلELECTRE استفاده گردید. نتایج پژوهش نشان داد که منطقه یک در رتبه اول و منطقه سه و چهار در رتبه دوم و در نه...

[ 6 ] - تحلیل فضایی عدالت اجتماعی در بهره‌مندی از خدمات عمومی شهری، مطالعه موردی: حوزه‌های 16 گانه شهر اردبیل

از هم‌پاشیدگی نظام توزیع مراکز خدماتی شهری یکی از مهم‌ترین پیامدهای رشد شتابان شهرنشینی در دهه‌های اخیر بوده که زمینه‌ساز نابرابری شهروندان در برخورداری از این خدمات شده است. چنانچه مهم‌ترین رسالت برنامه‌ریزان و مدیران شهری در این زمینه، تلاش برای دستیابی به آرمان «برابری فرصت­ها» در دسترسـی گروه‌های مختلف جامعه شهری به خدمات عمومی و از بین بردن تضاد در تأمین فرصت‌ها می‌باشد. در این راستا یکی ا...

[ 7 ] - ارزیابی توسعه بوم‌شهر در سکونتگاه‌های شهری استان آذربایجان‌شرقی با تأکید بر الگوی نظری توسعه پایدار

با رشد سریع جمعیّت شهری در جهان و افزایش نگرانی در مورد محیط‌زیست، چالش ایجاد شهر پایدار برای زندگی در اولویّت برنامه‎ریزان شهری قرار گرفت و ایدة بوم‎شهر واکنشی بر این نگرانی‌ها بود. ایدة بوم‎شهر، یا شهر اکولوژیک را می‎توان آخر یا ادامة رویکردهای توسعة شهری در چارچوب الگوی نظری توسعة پایدار دانست؛ از این رو، هدف از انجام این پژوهش، ارزیابی توسعة بوم‎شهر در سکونتگاه‎های شهری استان آذربایجان شرقی د...

[ 8 ] - ارزیابی آسیب‏پذیری شبکه‏‏‏ی معابر شهری در برابر زلزله‏های احتمالی مطالعه‏ی موردی: منطقه‏ی 3 شهرداری تهران

زلزله می‏تواند شهرها و مناطق یک کشور را از تحرک بیندازد، با مختل کردن شبکه‏ی ارتباطی شهر نظم ترافیکی را بر هم بزند و جریان عرضه‏ی کالا را کند و ارائه‏ی خدمات اورژانسی (اضطراری) و ایمنی به زلزله‏زدگان را با موانع جدی مواجه نماید. این وضعیت خطرناک به دلیل کم‏عرض بودن معابر، تمرکز زیاد جمعیت در بافت‏های قدیمی، بلندمرتبه‏سازی‏های غیراصولی، ساخت‏وسازهای انجام‏شده بر روی مسیر قنات‏ها و قرارگیری در من...

[ 9 ] - سنجش توزیع فضایی مولفه های صنعتی ازنظر برخورداری از سطوح توسعه نمونه موردی: شهرستان های استان اردبیل

در دهه‌های اخیر دستیابی به رشد و توسعه پایدار، یکی از مباحث عمده کشورها به‌ویژه کشورهای درحال‌توسعه است. کشورهای درحال‌توسعه به‌منظور جبران عقب‌ماندگی‌ها، رهایی از فقر سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و غیره و برای رسیدن به توسعه‌ای معتدل و همه‌جانبه که بتواند به بهبود وضع زندگی همه مردم منجر شود، به شناخت صحیح پتانسیل‌ها، توان‌ها و محدودیت‌ها در تمامی زمینه‌ها و مناطق خود نیاز دارند. در این زمینه، بخش ص...

[ 10 ] - ارزیابی وضعیت ایران و کشورهای همسایه از نظر شاخص‌های عملکرد محیط زیستی (EPI)

ارزیابی تاثیرات محیط‌زیستی یکی از روش‌های قابل‌قبول برای دستیابی به اهداف توسعه پایدار است. نتایج ارزیابی می‌‌تواند به تصمیم‌‌سازان و سیاست‌‌گذاران کمک کند تا تصمیم بگیرند که چه اقدام‌هایی را باید- یا نباید- در تلاش برای ساختن جامعه‌‌ای پایدارتر انجام دهند. در این راستا پژوهش حاضر با هدف ارزیابی وضعیت ایران و 13 کشور همسایه از نظر شاخص‌های عملکرد محیط‌زیستی(1) انجام‌ شده است. روش پژو...

[ 11 ] - ارزیابی و تحلیل فضایی جرائم مرتبط با مواد مخدر در استان‌های ایران

Objective: The aim of this study was to evaluate the spatial analysis of drug-related crimes in Iran's provinces. Method: The statistical population of this study consisted of 31 provinces of the country based on the data of 2015. The model used for datat analysis included Prometheus, Global Moran statistics, and Oval standard deviation. Results: The provinces of Ilam and Tehran with Phi values...

[ 12 ] - سنجش توسعه پایدار استان‌های ایران بر مبنای برنامه‌ریزی محیطی

        ایجاد تعادل بین ابعاد اجتماعی، اقتصادی و زیست‌محیطی فعالیت‌های جامعه انسانی، توسعه پایدار و یافتن راه و روش رسیدن به این تعادل، موضوع برنامه‌ریزی محیطی و هدف نهایی آن رسیدن به توسعه پایدار می‌باشد. دستیابی به توسعه پایدار، یکی از مباحث عمده کشورها به ‌ویژه کشورهای درحال‌توسعه است. کشورهای درحال‌توسعه به‌منظور جبران عقب‌ماندگی‌ها، رهایی از فقر سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و غیره و برای رسیدن ب...

[ 13 ] - سنجش تاب‌آوری و توان اکولوژی شهری در برابر زلزله با تاکید بر مولفه‌های محیطی (نمونه موردی: منطقه یک شهرداری تهران)

  افزایش جمعیت و رشد روزافزون شهرنشینی منجر به رشد و گسترش شهرها در مکان‌های نامساعد بدون توجه به پارامترهای طبیعی و بوم‌شناختی شده است. روند توسعه فیزیکی بدون برنامه، آسیب‌پذیری شهرها در برابر مخاطرات محیطی را تشدید کرده است که هدایت آگاهانه و برنامه‌ریزی اصولی در جهت ایجاد پایداری محیطی را می‌طلبد.از این‌رو پژوهش حاضر درصدد است تا با استفاده از مدل ANP در رویکردی تلفیقی با GIS، میزان تاب‌آور...

[ 14 ] - ارزیابی رقابت‌پذیری گردشگری کشورهای خاورمیانه به لحاظ برخورداری از زیرساخت‌های حمل‌و‌نقل

هدف از این مطالعه ارزیابیرقابت­پذیری گردشگری کشورهای خاورمیانه به لحاظ برخورداری از زیرساخت­های­ حمل‌ونقل هوایی، زمینی و بندریو خدمات گردشگری است. این ارزیابی در دو مرحله انجام شده است. اول، امتیاز کشورها به‌طور جداگانه در هر زیرساخت با استفاده از مدل پرومته محاسبه شده است. دوم، وضعیت کلی کشورها محاسبه و امتیازات بدست آمده در سال 2015 و 2017 مقایسه شده است. یافته­...

[ 15 ] - پایش توزیع فضایی فقر در استان‌های کشور

هدف‌ اساسی توسعه، محو فقر در هر جامعه و برنامه‌ریزی برای از بین بردن آن است. تحقق این مهم نیازمند شناخت وضعیت موجود و انتخاب شاخص مناسب برای اندازه‌گیری فقر است. در همین راستا پژوهش حاضر به سنجش توزیع فضایی فقر در استان‌های کشور پرداخته است تا با آگاهی از وضعیت موجود فقر در استان‌ها کشور، برنامه‌ریزی واقع‌بینانه-تری در آینده برای از بین بردن فقر انجام شود. روش پژوهش از نوع توصیفی-تحلیلی باهدف ک...

[ 16 ] - تحلیل بافت شهری با استفاده از روش ترانسکت نمونه موردی: شهر ارومیه

  بررسی بافت شهر، وضعیت و تراکم فضاهای ساخته‌شده و فضاهای باز موجود در شهر را مشخص می‌سازد و در تصمیم‌گیری‌های نهایی به‌منظور توزیع بهینه خدمات و ارتقاء کیفیت فضاهای شهری نقش تعیین‌کننده‌ای دارد. این پژوهش با هدف بررسی بافت شهری ارومیه به‌منظور ارزیابی وضعیت فضای باز عمومی و سبز در مقایسه با فضاهای ساخته‌شده و توده‌ها انجام‌شده است. جهت تحلیل داده‌ها و بررسی کمی وضعیت باف...

[ 17 ] - سنجش تاب‌آوری شهر در برابر زلزله با مدل پرومته، نمونه موردی: منطقه یک شهرداری تهران

زلزله به‌عنوان یکی از فاجعه‌بارترین و مخرب‌ترین انواع مخاطرات طبیعی دارای اشکال بزرگ و پیش‌بینی‌ناپذیر می‌باشد. لذا، نمی‌توان از پیامدهای آن جلوگیری کرد. در مقابل این وضعیت، راهبرد‌های سازمان‌های بین‌المللی برای کاهش بلایا، ایجاد جوامع تاب‌آور در برابر زلزله است که این امر نیازمند ارزیابی میزان تاب‌آوری شهر در برابر زلزله و برنامه‌ریزی اصولی در راستای تاب‌آور نمودن آن می‌باشد. بر این اساس، پژوه...

[ 18 ] - Spatial analysis resiliency City Earthquake Model Integration Case study: ten districts of the region one of Tehran

The most devastating earthquake in decades as one of the environmental risks Most damage to property in the city and surrounding areas entered, Since the earthquake as the driving force of the outer fixed To increase the resilience needed to reduce vulnerabilities. This study aimed to assess the resilience of ten districts of the region one of Tehran earthquake has taken place. Methods this cro...