باقر ساروخانی

استاد گروه جامعه شناسی دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران

[ 1 ] - ساختار خانواده و تاثیر آن بر جایگاه سالمندان (مورد مطالعه: شهر تهران)

خانواده به عنوان گروه نخستین،  متولی امور حضانت از اعضای خود است .  این مقاله در صدد یافتن علل ساختاری خانواده­هایی است که با دفع یا طرد سالمند خود،  این وظیفه را مغفول گذاشته و سالمند را به سرای سالمندان می­سپارند.  مقایسه عوامل ساختاری در دونوع خانواده که پذیرای مراقبت سالمند خود هستند و خانواده­ای که سالمند را به سرای سالمندان می­فرستند،  مهم­ترین هدف این پژوهش بوده است. روش پژوهش توصیفی ـ ت...

[ 2 ] - بررسی جامعه‌شناختی میزان سرمایه‌ی فرهنگی خانواده‌های شهری و فرزندمداری (مطالعه موردی شهر تهران)

هدف اصلی این تحقیق بررسی جامعه‌شناختی گونه‌شناسی خانواده و فرزندمداری در خانواده‌های ایرانی بر حسب حوزه‌ی قدرت، مشارکت، سرمایه‌ی اجتماعی، سرمایه‌ی فرهنگی، جنسیت، تحصیلات والدین، میزان دموکراتیک بودن، مستبد بودن و تعداد فرزندان است. روش تحقیق در این پژوهش پیمایش و ابزار گردآوری داده‌ها، پرسش‌نامه‌ی دارای قابلیت اعتماد و اعتبار است. جامعه‌ی آماری تمام خانواده‌ها در مناطق 22گانه مناطق شهری تهران ا...

[ 3 ] - مطالعه کیفی جهانی شدن و تغییرات خانواده در شهر زنجان

جهانی شدن پدیده‌ای است چند بعدی که هر یک از ابعاد آن می‌تواند بر نهاد خانواده تاثیرگذار باشد. خانواده در جهان امروز، بیش از گذشته در معرض تغییر و دگرگونی است. این مطالعه با هدف درک چگونگی تفسیر مردم در خصوص چگونگی تغییرات خانواده در شهر زنجان به تأثر از جهانی شدن صورت گرفته است. داده‌های این پژوهش به روش کیفی و با رویکرد تفسیرگرایی اجتماعی و طرح تحقیق مردم نگاری با استفاده از فنون مصاحبه عمیق ب...

[ 4 ] - بررسی جامعه‌شناختی تأثیرگذران فراغت در تکوین هویت ملی جوانان

هویت در دوران اخیر به یکی از اساسی‌ترین مسائل حوزه‌‌‌های مختلف فرهنگ و زندگی مردم تبدیل شده ‌‌است. فرایندهای مدرن مسائل جدیدتری را در هویت‌یابی جوانان ایجاد کرده‌اند. در دوران مدرن متأخر، فراغت به امری زیبایی‌شناختی تبدیل شده است که افراد از طریق آن می‌توانند به هویت متفاوتی دست یابند. هدف این پژوهش بررسی تأثیر گذران فراغت در تکوین هویت ملی است که در آن از نظریة گیدنز، به‌منزلة چهارچوب نظری، ا...

[ 5 ] - جهانی شدن و تحولات جمعیتی خانواده ایرانی

جهانی شدن پدیده‌ای است چند بعدی که هر یک از ابعاد آن می‌تواند بر نهاد خانواده تاثیرگذار باشد. خانواده در جهان امروز، بیش از گذشته در معرض تغییر و دگرگونی است. از آنجاییکه شناخت جهانی شدن و تاثیرات آن می تواند در بهره گیری از فرصت های مثبت و برخورد مناسب با چالش ها موثر باشد لازم است نقش متغیرهای جمعیت شناختی به عنوان ساخت عینی در شکل گیری ساخت های ذهنی در جامعه و نهاد خانواده مهم تلقی شود. این ...

[ 6 ] - واکاوی موانع فرهنگی توسعه سیاسی در ایران (عصر پهلوی دوم)

پژوهش پیش‌رو در صدد واکاوی و پاسخگویی به این سؤال اساسی بر آمده است که موانع عمدۀ فرهنگی که در دوره پهلوی دوم سبب عدم دستیابی جامعه ایران به توسعه سیاسی گردید، چه بوده است؟ و مهم‌<...

[ 7 ] - کندوکاوی روش شناختی در پایان نامه ها با محوریت طلاق

هدف این مقاله، کنکاشی نقادانه در خصوص چارچوب روش شناختی پایان نامه ها با محوریت طلاق است. مساله اصلی در این مقاله، عبارت است از "آیا عدم توجه کافی به روش شناسی پژوهش های صورت گرفته با محوریت طلاق تاثیری در غنا و عدم غنای پژوهش های آینده خواهد داشت؟"  بر این اساس، این پژوهش از روش اسنادی و تحلیل محتوا بهره گرفته است. این مقاله تلاش می کند به معرفی ، شفاف سازی  و نقد روشمند، که فراتر از یک تکنیک ...

[ 8 ] - توزیع فضایی خشونت های خانگی در شهر کرمانشاه

رویکرد اجتماعی همواره نگاه غالب در مطالعة خشونت‌های خانگی بوده در حالی که این پدیده به‌عنوان آسیبی اجتماعی، نیازمند بررسی چندبعدی است. پژوهش حاضر، توزیع فضایی خشونت‌های خانگی شهر کرمانشاه را بررسی کرده است. در ابتدا با استفاده از تجربة زیسته، گونه‌های همسرگزینی در شهر کرمانشاه، تعریف شدند. در گام دوم، با استفاده از روش دلفی، گونه‌ها، برای جمع‌آوری آرا در زمینة منسوخ­شدن یا مرسوم­بودنشان، در اخت...

[ 9 ] - تحلیل جامعه‌شناختی مهم‌ترین مانع فرهنگی توسعۀ سیاسی در ایران (عصر پهلوی دوم)

تحقیق پیش‌رو در صدد پاسخگویی به این پرسش اساسی برآمده که مهم‌ترین مانع فرهنگی که در دورۀ پهلوی دوم سبب عدم دستیابی جامعۀ ایران به توسعۀ سیاسی شد چه بوده است؟ دیگر اینکه پهلوی دوم به کمک چه اقدامات اساسی‌ای جامعۀ ایران را از دستیابی به توسعۀ سیاسی محروم کرد؟ این پژوهش با الهام از رویکرد وبری در اهمیت فرهنگ و همچنین رویکرد نوسازی بازنگری‌شدۀ اینگلهارت و با به کارگیری روش تحقیق تاریخی و اسنادی، با...

[ 10 ] - بررسی جامعه‌شناختی میزان سرمایه‌ی فرهنگی خانواده‌های شهری و فرزندمداری (مطالعه موردی شهر تهران)

هدف اصلی این تحقیق بررسی جامعه‌شناختی گونه‌شناسی خانواده و فرزندمداری در خانواده‌های ایرانی بر حسب حوزه‌ی قدرت، مشارکت، سرمایه‌ی اجتماعی، سرمایه‌ی فرهنگی، جنسیت، تحصیلات والدین، میزان دموکراتیک بودن، مستبد بودن و تعداد فرزندان است. روش تحقیق در این پژوهش پیمایش و ابزار گردآوری داده‌ها، پرسش‌نامه‌ی دارای قابلیت اعتماد و اعتبار است. جامعه‌ی آماری تمام خانواده‌ها در مناطق 22گانه مناطق شهری تهران ا...

[ 11 ] - بررسی شکل‌گیری هویت ارتباطی ناشی از عضویت در شبکۀ اجتماعی پیام‌رسان تلگرام (موردمطالعه: جوانان شهر تهران)

امروزه، به‌دلیل ورود شبکه‌­های مجازی به‌ویژه تلگرام در کشور ما، نقش جدیدی از روابط اجتماعی شکل گرفته است. بر این اساس هدف پژوهش پیش‌رو بررسی تأثیر عضویت در شبکۀ اجتماعی پیام‌رسان تلگرام بر هویت ارتباطی است. برای تحقق این هدف روش کمی ـ پیمایشی استفاده شد. جامعۀ ‌آماری پژوهش جوانان 18-30 سال ساکن شهر تهران که تعداد آنان 287345 نفر هستند؛ با استفاده از فرمول کوکران 524 نفر بین جوانان تهرانی  18-30...

[ 12 ] - طراحی مدلی برای رابطه سرمایه اجتماعی و توسعه اقتصادی در مناطق آزاد تجاری

هدف اصلی مطالعه حاضر ، طراحی الگویی برای کشف رابطه بین سرمایه اجتماعی وتوسعه اقتصادی درمناطق آزادتجاری ایران بود . توسعه اقتصادی همراه با تغییرات بنیادین در اقتصاد و افزایش ظرفیت های تولیدی اعم از ظرفیت های فیزیکی، انسانی و اجتماعی است . سرمایه یکی ازتعیین کننده های مهم برنامه های اقتصادی است و سرمایه اجتماعی به شکل مهارت ها ، آموزش و تعلیم و کارآموزی از عوامل تولید و بهره وری است . روش تحقیق ،...