حسین میرزایی
عضو هیئت علمی گروه توسعه دانشگاه تهران
[ 1 ] - نقدی بر برخی از مضامین پنهان و آشکار آثار دورکیم
دورکیم به‌مانند هر محقق دیگری در رویه پژوهشی خود ناگزیر از داشتن رویکردی معرفتی مشخصی بوده است، حال ممکن است این موضع برای خود او آشکار یا نهان بوده باشد. اینرویه پژوهشی با خود یک سری مضامین به همراه دارد که در لابه‌لای نوشتار وی گاه مضمر و پنهان و گاه آشکار و عیان هستند. مشی دورکیم برای تبیین امور در قالب رویکرد هستی‌شناسی واقع‌گرای سطحی یا خام و معرفت‌شناسی تجربه‌گرایی یا شیءگرایی قرار می‌گیر...
[ 2 ] - ریشه‌یابی دلایل موافقت و مخالفت کشاورزان با مشارکت در طرحهای یکپارچهسازی اراضی (مورد مطالعه: روستاهای منتخب شهرستان بوکان)
یکپارچهسازی اراضی، یکی از مهم‌ترین سیاست‌های بنیادی در بخش کشاورزی است که بدون توجه به آن، مکانیزهکردن کشاورزی و افزایش کارایی در تولید برای حل این معضلها دور از انتظار خواهد بود. از آنجاکه طرحهای یکپارچهسازی اراضی، یکی از راههای رسیدن به توسعة کشاورزی و پایدار است و نقش مهمی در جهت رسیدن به این مهم ایفا میکند، هدف پژوهش حاضر، یافتن علل و عوامل مؤثری است که بر مشارکتکردن یا امتناع کشاور...
[ 3 ] - بازار مرزی و مناطق روستایی: بررسی نقش و جایگاه روستاییان در بازار مرزی شهرستان بانه
پژوهش حاضر در پی بررسی نقش روستاییان در شکل‌گیری بازار مرزی شهر بانه و جایگاه آنان در شبکة روابط بازار مرزی است. شناخت زمینه‌ها و بسترهای شکوفایی دادوستد مرزی به‌منظور شناخت موقعیت روستانشینی در این شهر از اهداف این مطالعه است. برای بررسی این موضوع از روش کیفی و تکنیک‌های مصاحبه، مشاهده و بررسی اسناد استفاده شد. موضوع در دو بخش بررسی نحوة تعامل و ارتباطات کنشگران روستایی با آن سوی مرز و جایگاه ...
[ 4 ] - نمایش دیگری:
در سال‌های اخیر مطالعۀ «دیگری» و «نمایش دیگری» به صورت مستقل در سنت مطالعات فرهنگی به‌خصوص نزد محققانِ «مرکز مطالعات فرهنگی بیرمنگام» همچون استوارت هال اهمیت یافته و از آن به عنوان دریچه‌ای برای شناخت خود، جامعه و فرهنگ خودی استفاده میشود. شرق‌شناسی ادوارد سعید و غرب و بقیه استوارت هال دو نمونۀ درخشان چنین مطالعه‌ای را نشان می‌دهند. صنایع فرهنگی و ارتباطات انسانی از مهم‌ترین مسائل ﻣﺆثر در شکل‌گ...
[ 5 ] - فرهنگ و شخصیت ایرانیان در سفرنامههای خارجی
به سفرنامهها به عنوان یکی از منابع مهم شناخت ویژگیهای فرهنگی و اجتماعی جوامع توجه شده، ولی این توجه همواره با محدودیتهایی در فهم، شناخت و تفسیر نیز قرین بوده است. سفرنامهها در واقع، نوعی روایت است، روایتی که قالبِ زمان، مکان، موقعیت و رخدادها، تنگناهایی را برای آن به وجود میآورد. روایت سفرنامهنویسان غیرایرانی درباره ایرانیان و ویژگیهای فرهنگی ـ اجتماعی آنان موضوعی است که در مقاله حاضر به ...
[ 6 ] - بررسی رابطه میان مفاهیم سبک زندگی و هویت مذهبی در شهر و روستا (مورد مطالعه: جوانان 30-18 ساله شهر بوکان و سه روستا (سلامت، کوره‌کانی و گلولان سفلی))
یکی از ویژگیهای دوران جدید این است که برخلاف گذشته حق تعیین و انتخاب هویت افراد به خود آنها واگذار شده است. آنان نیز تلاش میکنند تا از طریق رفتارهای مصرفی و آنچه سبک زندگی نامیده میشود هویت ویژهی خود را به نمایش بگذارند. در پژوهش کنونی با استفاده از چارچوب نظری متفکرانی چون گیدنز و زیمل رابطهی میان مفاهیم سبک زندگی (الگوی تغذیه، مدیریت بدن، الگوی خرید پوشاک و اوقات فراغت) و هویت مذهبی جوا...
[ 7 ] - بررسی تأثیر بازارچه های مرزی بر کیفیت زندگی روستاییان مرزنشین (مورد مطالعه: بازارچه های مرزی و روستاهای شهرستان مریوان)
در پژوهش حاضر، به برررسی تأثیر بازارچههای مرزی بر کیفیت زندگی روستاییان مرزنشین شهرستان مریوان پرداخته شده است. سؤال اصلی تحقیق این است که بازارچههای مرزی چه تأثیری بر کیفیت زندگی روستاییان مرزنشین داشتهاند؟ جهت سنجش مفهوم کیفیت زندگی، با توجه به پیشینۀ تجربی و ادبیات نظری، چهار بعد کیفیت زندگی (اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و روانی) با متغیرهای آن بررسی شده است. روش پژوهش، «ترکیبی»، تلفیقی از رو...
[ 8 ] - مطالعه میزان و نوع استفاده از ماهواره و رابطه ی آن با دینداری جوانانِ شهر و روستاهای سنندج
این مقاله، نتیجه یک مطالعه توصیفی ـ تبیینی از نوع علی ـ مقایسه‌ای است که ابتدا به مطالعه میزان استفاده از ماهواره و نوع انتخاب کانال‌ها، و رابطهی آن با میزان دینداری جوانان 18 تا 29 سال در شهرستان سنندج پرداخته است. سپس عوامل مؤثر بر میزان استفاده از ماهواره و تفاوت میزان استفاده در بین بینندگان شهری و روستایی این منطقه را نیز تحلیل کرده است. به لحاظ نظری، مساله تماشای تلویزیون ماهواره ای و اث...
[ 9 ] - بررسی جامعه شناختی عوامل مؤثر بر مهاجرت روستاییان استان ایلام به کشور استرالیا (مطالعه‌ی موردی روستای آبهر پایین )
پژوهش حاضر با هدف بررسی جامعه شناختی عوامل مؤثر بر مهاجرت روستاییان آبهر پایین، از توابع شهرستان بدره در استان ایلام، به کشور استرالیا، با استفاده از روش کمی (پیمایش)، انجام شده است. نمونة این پژوهش را جمعیتی 100 نفری از کل مهاجران تشکیل داده‌اند که 150 نفرند و به‌روش گلوله‌برفی انتخاب شده‌اند. چارچوب نظری تحقیق شامل نظریات دافعه و جاذبة اورت لی و نظریة شبکه است. نتایج پژوهش نشان میدهد که میانگ...
[ 10 ] - مطالعۀ نحوۀ اثرگذاری متغیرهای اجتماعی و فرهنگی بر مدیریت ریسک در صنایع کوچک و متوسط (مورد مطالعه: خوشۀ صنعتی کفش تهران)
مدیریت ریسک و ریسک‌پذیری در توسعه یافتگی بنگاههای تولیدی از اهمیت بالایی برخوردار است. در این تحقیق به بررسی پدیدۀ «ریسک کسب و کار» در بنگاههای کوچک و متوسط حاضر در خوشۀ صنعتی کفش مستقر در منطقۀ 12 شهر تهران پرداختیم. این مطالعه از روش نظریۀ مبنایی استفاده کرده است، داده‌ها با استفاده از تکنیک مصاحبه جمع‌آوری شده و سپس بر طبق روش نظریۀ مبنایی، در سه مرحله کدگذاری و تحلیل شدند. یافته‌های...
[ 11 ] - ﺟﺎﻣﻌﻪ روﺳﺘﺎﻳﻲ در آﻳﻨﻪ ﺳﻴﻨﻤﺎی اﻳﺮان 1357 ﺗﺎ 1311ﺑﺮرﺳﻲ ﻓﻴﻠﻤﻬﺎی
ﻣﺴﺌﻠﻪ ﻣﺤﻮری اﻳﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺑﺮرﺳﻲ راﺑﻄﻪ ﺑﻴﻦ ﺗﻐﻴﻴﺮات اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﺟﺎﻣﻌﻪ روﺳﺘﺎﻳﻲ ﺑﺎ آﺛـﺎر ﺳـﻴﻨﻤﺎﻳﻲ اﻳـﺮان از اﺳﺖ .در اﻳﻦ رﻫﮕﺬر ﺑﺮرﺳﻲ ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ اﻳـﻦ راﺑﻄـﻪ و ﻧﻴـﺰ ﻛﻴﻔﻴـﺖ 1357 زﻣﺎن ﺷﻜﻞ ﮔﻴﺮی اﻳﻦ ﻫﻨﺮ ﺗﺎ سال ﺑﺎزﺗﺎب واﻗﻌﻴﺎت ﺟﺎﻣﻌﻪ روﺳﺘﺎﻳﻲاﻳﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺑﺮ ﻧﻈﺮﻳﻪ ﺑﺎزﺗﺎب اﺳﺘﻮار اﺳـﺖ ِ .ﻣﻄﻤﺢ ﻧﻈﺮ است ﭼﺎرﭼﻮب ﻧﻈﺮی .ﻣﻄﺎﺑﻖ اﻳﻦ روﻳﻜﺮد، ﻫﻨﺮ آﻳﻨﻪ و اﻧﻌﻜﺎﺳﻲ از ﺟﺎﻣﻌﻪ اﺳﺖ و ﺑﻪ واﺳﻄﻪ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺸﺮو ط ﺷﺪه و ﺗﻌﻴﻦ ﻣـﻲ ﻳﺎﺑـﺪ .در اﻳﻦ ﻣﻘﺎ...
[ 12 ] - ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻣﺤﺘﻮای پیامهای ﺑﺎزرﮔﺎﻧﻲ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻧﻲ ﺑﺎ تاکیدﺑﺮ ﻃﺒﻘﺔ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ و ﺳﺒﻚ زﻧﺪﮔﻲ
ﻴﺎﻣﻬﺎی ﺑﺎزرﮔﺎﻧﻲ از ﺟﻤﻠﻪ ﺑﺨﺸﻬﺎی ﻣﻬﻢ در رﺳﺎﻧﻪ ﻫـﺎ- دﻳـﺪاری ﺷـﻨﻴﺪاری و ﻣﻜﺘـﻮب ، اﺳـﺖ ﻛـﻪﻛﺎرﻛﺮدﻫﺎی ﭼﻨﺪﮔﺎﻧﻪ ای را اﻳﻔﺎ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ؛ اﻳﻦ ﭘﻴﺎﻣﻬﺎ از ﻳﻚ ﺳـﻮ ﺑـﻪ ﻣﻌﺮﻓـﻲ ﻣﺤـﺼﻮﻻت و ﻛﺎﻻﻫـﺎی ﻣﻮرد ﻧﻴﺎز ﭘﺮداﺧﺘﻪ و از ﺳﻮی دﻳﮕﺮ ﺟﻨﺒﺔ ﮔﺴﺘﺮش ﻣﺼﺮف و ﻣﺼﺮف ﮔﺮاﻳﻲ را ﺑﺎ ﺧﻮد ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه دارد . ﺗﺼﻮﻳﺮ و ﺑﺎزﻧﻤﺎﻳﻲ ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ در ﭘﻴﺎﻣﻬﺎی ﺑﺎزرﮔﺎﻧﻲ از ﺟﻤﻠﻪ ﻣﻮﺿﻮﻋﺎت ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ در ﻣﻄﺎﻟﻌـﺎت رﺳﺎﻧﻪ ای اﺳﺖ و ﻧﺤﻮة اﻧﻌﻜﺎس ﻃﺒﻘﺎت اﺟﺘ...
[ 13 ] - بررسی نسبت منفعت درون‌میدانی با کردار اقتصادی در میدان‌های روستایی و عشایری شهرستان گیلانغرب: پژوهشی در جامعه‌شناسی منفعت
زندگی اجتماعی دارای میدان‌های مختلفی است که هر یک از این میدانها منافع خاص خود را دارند که عاملان اجتماعی گماشته شده در آنها در حال مبارزه برای دست‌یابی به منافع این میدانها هستند. تحقیق حاضر به دنبال بررسی نسبت منفعت درون‌میدانی با کردار اقتصادی در میدان‌های روستایی و عشایری شهرستان گیلانغرب است. روش تحقیق این پژوهش از نوع روش تحقیق کیفی بوده و از مشاهده مشارکتی و مصاحبه نیمه‌ساختاریافته برای ...
نویسندگان همکار