سید علیرضا سلامی
استادیار، گروه مهندسی و علوم باغبانی و فضای سبز پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج
[ 1 ] - بهینه‌سازی جوانهزنی ناهمزیست ارکیدۀ خربقی معمولی (Epipactis veratrifolia Boiss. & Hohen)
برای بهینه‌سازی جوانهزنی بذر ارکیدۀ خربقی معمولی، از دوازده سطح تیمار مختلف قندی (ساکارز، فروکتوز، گلوکز و دو ترکیب از قندهای فروکتوز و ساکارز) به همراه دو سطح تیمار نیتروژن آلی (2 گرم در لیتر پپتون) در محیط کشت فاست استفاده شد. نتایج نشان داد تیمارهای قندی ترکیب 2 فروکتوز-ساکارز (H12)، 10 گرم در لیتر ساکارز (H8)، 20 گرم در لیتر گلوکز (H2) و ترکیب 1 فروکتوز-ساکارز (H11) بدون اختلاف معنیدار ...
[ 2 ] - بررسی شاخص‌های اکسیداتیو در سه رقم انگور (Vitis vinifera L.) در شرایط تنش خشکی
بهمنظور بررسی واکنشهای فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی برخی رقم‌های انگور تحت تنش خشکی، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه رقم انگور غیرپیوندی بی‌دانۀ سفید، چفته و یاقوتی و چهار تیمار خشکی در حد 3/0- (شاهد)، 6/0- ( ملایم)، 1- (متوسط) و 5/1- (شدید) مگاپاسکال پتانسیل آب خاک، در سه تکرار در سال 1392 به اجرا درآمد. در این آزمایش گیاهان دوساله انگور در گلدانهای 20 لیتری (قطر...
[ 3 ] - بهینه‌سازی روش ریزازدیادی درون شیشه‌ای برخی پایه‌های پر رشد گلابی
به منظور ریزازدیادی چهار پایة پر رشد گلابی شامل پایه‌های کنجونی، Pyrus betulifolia، درگزی و پایة Gh1 اثر چند محیط کشت پایه (MS، QL و QL تغییریافته)، سایتوکینین و اکسین بر میزان باززایی، پرآوری و ریشه‌زایی آنها در شرایط درون شیشه‌ای در مؤسسة تحقیقات اصلاح و تهیة نهال و بذر کرج بررسی شد. نتایج نشان داد در بین محیط‌های کشت پایه، بیشترین میزان پرآوری برای همة پایه‌ها، در محیط کشت QL مشاهده شد. ...
[ 4 ] - مقایسۀ کمّی بیان ژن های CBF1 و CBF4 تحت تنش سرما در ارقام انگور وینیفرا (Vitis vinifera L.) خلیلی دانه دار، شاهرودی و گونۀ ریپاریا (Vitis riparia)
با توجه به اینکه انگور از جنبۀ اقتصادی اهمیت خاصی دارد، انجام مطالعاتی برای بررسی جنبههای متفاوت فرایندهایی که منجر به ایجاد مقاومت در برابر سرماهای غیرمنتظرۀ پاییز یا دیررس بهاره می‌شود، ضروری به نظر می‌رسد. در این راستا بررسی بیان ژنهایی که موجب افزایش تحمل به سرما میشوند اهمیت ویژهای دارد. لازمۀ بیان ژنهای سنتزکنندۀ پروتئینهایی که در سازگاری به سرما نقش دارند گروهی از عوامل رونویسی...
[ 5 ] - مطالعۀ مقاومت به دمای انجماد توت آمریکایی (Maclura pomifera) با هدف کاربری در فضای سبز شهری
دما و به‌ویژه یخبندانهای دیرهنگام از فاکتورهای مهم محیطی محدود‌کنندة پراکنش جغرافیای گیاهان چوبی است. مطالعهای دربارة میزان مقاومت به تنش یخزدگی گیاهان چهارساله و درختان بالغ توت آمریکایی با هدف کاربری در فضای سبز شهری در دانشگاه تهران به‌صورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملاً تصادفی انجام شد. نمونهبرداری از شاخههای یک‌ساله با رشد یکسان از پانزدهم آذر تا پانزدهم اسفند با فاصلۀ زمانی سی روز یک‌ب...
[ 6 ] - بررسی تنوع DNA کلروپلاستی و روابط فیلوژنتیکی میان 28 گونه درمنه ایران
34 گونه از جنس درمنه در ایران گزارش شده است که از لحاظ پراکنش، تراکم و پوشش مهمترین جنس‌های گیاهی در کشور محسوب میشوند. از آنجا که هنوز سیستم کلی و جامعی برای طبقهبندی و فیلوژنی آن ارائه نشده است، در این پژوهش سعی شد تا با بررسی تنوع کلروپلاستی و روابط فیلوژنتیکی گونه‌های درمنه و مقایسۀ آنها با گونه‌های دیگر موجود در جهان، مسیر تکاملی آنها شناسایی و قرابت ژنتیکی آنها مشخص شود تا از این ...
[ 7 ] - اندازه‌گیری میزان لیگنین در بذر و فعالیت آنزیمهای پراکسیداز و لاکاز در آریل برخی ژنوتیپهای نرمدانه و سختدانة انار طی مراحل مختلف رشدی میوه
بهمنظور بررسی فرایند سختشدن بذر در انار، برخی پارامترهای بیوشیمیایی مربوط به آن در قسمت گوشتی آریل یا در بذر تعدادی ژنوتیپ نرمدانه و سختدانة انار در زمانهای مختلف رشدی میوه، از تشکیل تا رسیدن آن ارزیابی شد. اندازه‌گیری میزان لیگنین در بذر و بقیة اندازهگیریها در قسمت گوشتی آریل انجام شد. تجزیة واریانس داده‌ها تفاوتهای معناداری بین ژنوتیپها و مراحل مختلف رشدی نشان داد. میزان فعالیت آنزیم...
[ 8 ] - بررسی روابط برخی صفات کمّی و کاربرد آنها در توصیف تودههای ایرانی شاهدانه ( Cannabis sativa L.)
این پژوهش به منظور بررسی روابط بین صفات کمّی و کاربرد آنها در توصیف تودههای شاهدانه انجام شد. نتایج تجزیة واریانس نشان داد که از نظر همة صفات مورد بررسی به جز صفت شمار گل‌آذین جانبی، تفاوت معنیداری در بین تودهها وجود داشت. کمترین ارتفاع نهایی در تودههای سرو و سقز (به ترتیب 20/81 و 80/78 سانتی‌متر) و بیشترین میزان آن در دشت مغان، رامهرمز، دزفول 2 و بشرویه (به ترتیب 203، 40/222، 40/198 و 30/19...
[ 9 ] - ارزیابی کاربرد اسید سالیسیلیک و اسپرمیدین بر کاهش صدمات ناشی از تنش خشکی در نهال‌های یک‌ساله توت آمریکایی
خشکی یکی از مهمترین عوامل محیطی محدودکننده کشت گیاهان چوبی می‌باشد. ایران جزء مناطق خشک و نیمه خشک محسوب می‌شود که کمبود آب، کاشت درختان و درختچه‌های زینتی را در آن محدود می‌سازد. به همین منظور، اثر محلول‌پاشی برگیاسید سالیسیلیک و یا اسپرمیدین (صفر، 100، 500 و 1000 میکرومولار) بر کاهش صدمات ناشی از تنش خشکی (عدم آبیاری) بر نهال‌های یک‌ساله توت آمریکایی به صورت آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً ...
[ 10 ] - معرفی محیط کشت مناسب برای جوانهزنی غیرهم‌زیست ارکیده خاکروی خربقی معمولی
برای جوانهزنی بذر ارکیدة خربقی معمولی، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل با سه عامل شامل نوع محیط کشت در پنج سطح، دو نوع ترکیب قندی و استفاده از پپتون در دو سطح اجرا شد. از پنج نوع محیط کشت متفاوت با دو سطح تیمار قندی و دو سطح تیمار پپتون استفاده شد. نتایج نشان داد محیط‌های کشت مختلف می‌توانند روی درصد جوانهزنی و رشد بعدی پروتوکورم تأثیر معنیدار داشته باشند. از میان پنج محیط کشت مورد آزمایش، محیط کشت...
[ 11 ] - ترکیب اسیدهای چرب و تعیین محتوای استرول های بذر سه گونه مریم گلی (.Salvia L) ایران
مریم‌گلی (Salvia L.) یکی از مهمترین جنس‌های تیره نعناعیان (Lamiaceae)می‌باشد. اغلب گونه‌های این جنس دارای خواص دارویی بوده و در طب سنتی کاربرد‌های فراوانی دارند. با توجه به محدود بودن اطلاعات در خصوص مطالعه متابولیت-های دارویی گیاهان مریم‌گلی، هدف تحقیق حاضر شناسایی و تعیین مقدار روغن، اجزای اسید چرب و استرول‌های بذر سه گونه مریم گلی ایران بود. روغن بذرهای رسیده گونه‌های مورد نظر با استفاده...
[ 12 ] - انگشت‌نگاری ترکیبات فنلی و فلاونوئیدی در برخی گونه‌های مریم‌گلی (Salvia spp.) ایران با روش TLC، با رویکردکموتاکسونومی
مریم‌گلی (Salvia) یکی از مهمترین جنس‌های تیره نعناییان است که ترکیبات فنلی، متابولیت‌های ثانوی اصلی آن را تشکیل می‌دهند. هدف از پژوهش حاضر بررسی تنوع ترکیبات فنلی و فلاونوئیدی گل و برگ 41 جمعیت وحشی از 27 گونه مریم‌گلی ایران با روش TLC و بررسی اهمیت این ترکیبات از جنبه کموتاکسونومی و به عنوان نشانگرهای بیوشیمیایی است. ترکیبات شاخص در گونه‌های مورد مطالعه مریم‌گلی، رزمارینیک اسید، سالویانولیک ا...
[ 13 ] - معرفی ویژگی الیاف چوبی و پوستی شش جمعیت ایرانی شاهدانه
الیاف طبیعیْ تجدیدپذیر، زیست‌تخریب‌پذیر، و با آلودگی کم شاهدانۀ فیبری، جایگزینی مناسب برای الیاف چوبی درختان و الیاف مصنوعی است. در این پژوهش، ویژگی‌های الیاف چوبی و پوستی شش جمعیت ایرانی شاهدانه شامل طول، پهنا، پهنای دیواره، پهنای حفره، و شاخص دیوارۀ فیبر اندازه‌گیری و با‌هم مقایسه شد. به این منظور، بذر جمعیت‌ها گردآوری و در شرایط کنترل‌شده در گلخانه کشت شد. پس از فصل رویشی، ساقۀ گیاه با ریشه ا...
[ 14 ] - بررسی تنوع ژنتیکی برخی نمونه‌های زعفران ایران با استفاده از نشانگرهای ملکولی RAPD و ISSR
زعفران یکی از با ارزش‌ترین گیاهان دارویی و ادویه‌ای در جهان است. با وجود قدمت کشت طولانی این گیاه در کشور، مطالعات اصلاحی محدودی به واسطه تولیدمثل غیرجنسی این گیاه انجام شده است. به منظور ارزیابی تنوع ژنتیکی ژرم پلاسم زعفران ایران، 65 نمونه مختلف زعفران از نواحی عمده کشت در خراسان شامل تربت‌حیدریه، گناباد، مه ولات، قائنات و فردوس جمع‌آوری و از طریق نشانگرهای مولکولی مورد مطالعه قرار گرفت. آغازگ...
[ 15 ] - Analysis of Two CDKN2B-AS Polymorphisms in Relation to Coronary Artery Disease Patients in North of Iran
Coronary artery disease (CAD) including myocardial infarction (MI) as its complication, is one of the most common heart diseases worldwide and also in Iran, with extremely elevated mortality. CAD is a multifactorial disorder. Twin and family studies at different loci have demonstrated that genetic factors have an important role in the progression of CAD. Many studies have reported a significant...
[ 16 ] - ردیابی و معرفی نشانگرهای ریزماهواره در گیاه شاهدانه با کاوش در ترنسکریپتوم
گیاه شاهدانه یکی از مهمترین گیاهان ازنظر اقتصادی برای تولید دارو، غذا، فیبر و روغن است. بااین‌حال نبود نشانگرهای کافی و مؤثر ریزماهواره، گسترش بررسی‌های ژنتیکی این گیاه را محدود کرده است. در این پژوهش داده‌های ترنسکریپتوم برای شناسایی و معرفی ریزماهوارهها بهمنظور بررسی تنوع ژنتیکی و تفکیک رقم‌ها و جمعیتهای فیبری و دارویی استفاده شد. بر پایۀ این داده‌ها 3388 مکان ریزماهواره از 1402 توالی در ...
[ 17 ] - مقایسه عملکرد ابزارهای سرهم‌بندی ترنسکریپتوم در گیاه زعفران زراعی (.Crocus sativus L)
زعفران گیاه دارویی و ادویه‌ای ارزشمند متعلق به خانواده زنبق و بهعنوان منبع غنی از آپوکاروتنوئیدها در جهان محسوب می‌شود. به دلیل سایز بزرگ و پیچیدگی ژنوم زعفران توالی‌یابی آن بهعنوان چالش مطرح است. با ظهور تکنیک‌های توالی‌یابی نسل بعد، توالی‌یابی RNA بهعنوان منبع غنی مطالعات بیولوژیکی توسعه یافته است. سرهم‌بندی ترنسکریپتومها از تعداد بی‌شمار خوانش‌های کوتاه منبعی غنی برای مطالعه گونه‌هایی ...
[ 18 ] - تأثیر تنش کمآبی بر خصوصیات عملکردی، ظرفیت آنتیاکسیدانی و متابولیت‌های نعناعفلفلی (Mentha piperita L.)
گیاهان دارویی منابع ارزشمند آنتیاکسیدانهای طبیعی از قبیل برخی ترپنوئیدها و ترکیبات فنلی هستند و دارای پتانسیل بالا بهعنوان جایگزینی مناسب برای آنتیاکسیدانهای سنتزی در کاهش استرس اکسیداتیو میباشند. دمنوش نعناعفلفلی (Mentha piperita) یکی از غنیترین منابع آنتیاکسیدان در دنیا بهشمار میآید. با استفاده از کمآبی میتوان خاصیت آنتیاکسیدانی این گیاه را تغییر داد. در این پژوهش، گیاهان نعناع...
[ 19 ] - بررسی اثر متقابل نوع محیط کشت و میزان تنظیم‌کننده رشد در ریزازدیادی پایه پررشد گلابی (Pyrus betulifolia)
بهمنظور دستیافتن به حداکثر پرآوری در محیط‌های کشت، میتوان با توجه به نوع گونه گیاهی، از مقادیر مختلف نمک‌ها و تنظیم‌کننده‌های رشد استفاده نمود. در برخی مواقع اثر متقابل این مواد میتواند نتایج متفاوتی را بر میزان پرآوری گیاهچه‌ها، در شرایط درون‌شیشه‌ای در پی داشته باشد. در این پژوهش تأثیر کاربرد دو محیط کشت پایه MS و QL در ریزازدیادی گلابی گونه Pyrus betulifolia مورد مطالعه قرار گرفت که بیش...
[ 20 ] - Effect of Rootstocks on Physiological and Biochemical Responses of Vitis vinifera ‘Shahroudi’ to Salinity and Bicarbonate Stress Conditions
The synchronization of salt stress and dominance of calcareous soils in warm and dry climate regions has led to alkaline salinity stress in vineyards. In this study, the effects of salinity and bicarbonate stresses (alone or in combination) on photosynthetic reactions and nutrient variations of Vitis vinifera ‘Shahroudi’ as a susceptible grape cultivar were evaluated. Using stenting method, sci...
[ 21 ] - پاسخ فیزیولوژی و بیوشیمیایی نهال سه رقم انگور بی‌دانه‌سفید، یاقوتی و چفته به تنش خشکی
سابقه و هدف: انگور با نام علمی (Vitis vinifera L.) به خانواده Vitaceaeتعلق دارد. شناسایی، انتخاب و استفاده از ارقام انگور متحمل به تنش خشکی از موارد بسیار مهم در برنامه‌های به نژادی و تولید انگور می باشد. بنابراین شناسایی، مطالعه و بررسی واکنش های فیزیولوژیکی ومرفولوژیکی ارقام انگور ایرانی تحت تنش خشکی از اهمیت بالایی در تحقیقات انگور کاری برخوردار است. با توجه به پراکنده بودن اکثر انگور کاری...
[ 22 ] - ارزیابی جامع جمعیتهای بومی شاهدانه بهمنظور ظرفیت‌سنجی تولید الیاف با بررسی ویژگی‌های آناتومی چوب و بیومتری الیاف ساقه
بهمنظور استفاده از منابع فیبری جایگزین همچون شاهدانۀ فیبری (.Cannabis sativa L) برای تأمین الیاف مورد نیاز صنایع چوب و کاغذ، شناسایی و بهره‌برداری از تنوع حداکثری این گیاه بومی در زمینه‌های مختلف صنایع سلولزی ضروری به نظر می‌رسد. از این‌رو در این بررسی برخی از جمعیتهای شاهدانۀ ایرانی از نظر ویژگی‌های آوندی ساقه و بیومتری الیاف با هدف شناسایی جمعیتهای دارای بیشترین مقدار فیبر چوبی و نیز جمعیت...
[ 23 ] - بررسی میزان انباشتگی سرب در قسمت‌های مختلف گیاه بنفشه (Viola tricolor) و واکنش گیاه به تنش اکسیداتیو سرب
امروزه آلودگی خاکها به فلزات سنگین، یکی از نگرانیهای مهم زیست محیطی به شمار میرود. در بین فلزات سنگین، سرب به دلیل، اثراتی که میتواند بر سلامتی انسان و محیط زیست داشته باشد، به عنوان یکی از نگرانیهای اصلی به شمار میرود. مهمترین منبع آلودگی فلزات سنگین در بیشتر نقاط دنیا معادن، پسابهای صنعتی، کودهای شیمیایی و آفت کشها میباشند. به منظور بررسی جذب سرب به وسیله گیاه زینتی بنفشه (Viola t...
نویسندگان همکار